Geen excuses, wel 'diepe spijt en berouw' van kabinet om slavenhandel
Premier Rutte zegt te begrijpen dat mensen excuses willen voor de rol van Nederland in het slavernijverleden, maar dat hij die niet gaat aanbieden. Volgens de premier zorgen die excuses juist voor meer polarisering, is het onduidelijk aan wie de excuses aangeboden moeten worden en hebben andere landen het ook niet gedaan.
Rutte zei dat tijdens het debat in de Tweede Kamer over institutioneel racisme.
Kleur huid
De premier begon zijn bijdrage aan het debat door zijn boosheid, ongeloof en onmacht uit te spreken over de dood van George Floyd in Amerika. "Nederland is geen Amerika, in Nederland zijn we veel meer gewend dingen samen op te lossen zonder geweld", zei Rutte.
"Maar er zijn ook overeenkomsten. Ook hier maakt het uit wat voor kleur huid je hebt, wat je achternaam is, waar je ouders of grootouders vandaan komen. Ook bij ons zit het gif van het racisme in allerlei ingesleten gedragingen. Die soms bewust zijn, maar vaker onbewust. Wat nog geen excuus is. Racisme kan niet."
PVV-leider Geert Wilders wilde van Rutte horen dat het overgrote deel van de Nederlanders deugt. Daar stemde de premier mee in. Maar daarom is racisme er nog wel, zei Rutte.
Spijt en berouw
D66 en GroenLinks wilden van Rutte weten waarom geen excuses worden aangeboden voor de Nederlandse rol in de slavenhandel. Rutte memoreerde dat er vandaag door het kabinet 'diepe spijt en berouw' is uitgesproken.
"Ik weet dat dat niet voor iedereen ver genoeg gaat. Waarom is er niet dat ene woord gebruikt: excuses?" Rutte stelde dat sommige mensen dat graag willen, maar dat excuses voor anderen te ver gaan. "Wij zijn nu niet van plan excuses hiervoor aan te bieden."
Volgens de premier was het niet eenvoudig. "Het is een worsteling, we hebben er lang over gesproken."
Herdenkingsjaar
Volgens Rutte zouden excuses meer polariseren, dan dat ze mensen zouden samenbrengen. "Als ik het zal doen, voor wie doe ik het dan, aan wie bied ik ze dan aan? En hoe ver moeten we dan terug gaan? Tegelijkertijd, erkennen dat dat niet usance is in de wereld om dat wel te doen. Om al die redenen hebben we het niet gedaan."
Wel is Rutte voorstander van een herdenkingsjaar over slavernij in 2023. In dat jaar is het 150 jaar geleden dat Nederland een eind maakte aan slavernij.