Gratis kinderopvang 'kwestie van tijd'
Gratis kinderopvang, mits het betaalbaar is. Dat staat in de aanzet van VVD en D66 voor een regeerakkoord. Nu ook de VVD in principe voor gratis kinderopvang is, is het een kwestie van tijd voordat het gaat gebeuren, zegt politiek commentator Frits Wester. Al is de invulling nog onduidelijk.
In de Tweede Kamer klinkt de roep om gratis kinderopvang al langer. Het zijn vooral de linkse partijen die voor gratis opvang zijn, de VVD wilde er lange tijd niet aan.
"Dat de VVD nu de twijfels opzij zet, brengt gratis opvang een stuk dichterbij ", concludeert Wester. "Omdat alle linkse partijen hier al langere tijd op aandringen, is de kans reëel dat het er op termijn van gaat komen."
Stapsgewijs ingevoerd
Gratis opvang zal ook dit jaar nog niet geregeld zijn. "Het zal in ieder geval stapsgewijs ingevoerd gaan worden. Het zou kunnen zijn dat twee dagen opvang gratis wordt. Of misschien wel vier."
Af van de toeslagen
Na de toeslagenaffaire zijn steeds meer partijen voor gratis kinderopvang gaan pleiten. D66 en de Partij voor de Dieren vinden dat alle kinderen tot vier jaar vier dagen per week gratis opvang moeten krijgen. GroenLinks wil daar zelfs gratis buitenschoolse opvang (bso) aan toevoegen. De PvdA wil ook gratis opvang voor kinderen tot vier jaar.
Het CDA pleit voor een nieuwe regeling voor de kinderopvang waarin de opvang rechtstreeks wordt betaald door de overheid met een beperkte inkomensafhankelijke bijdrage voor de ouders.
Concept regeerakkoord
- D66 en VVD willen samen meer regie vanuit het Rijk op bijvoorbeeld de woningmarkt en ruimtelijke ordening.
- Op korte termijn moeten leegstaande kantoorgebouwen voor verlichting zorgen in de wooncrisis.
- Dankzij 'forse investeringen' van de overheid in infrastructuur en het openbaar vervoer, moeten er ook meer woongebieden komen.
- Werken moet volgens de partijen lonender worden. Daarom willen zij onder meer het minimumloon verhogen en de lasten op arbeid verlagen.
- Ook moeten sommige salarissen in de publieke sector, voor bijvoorbeeld leraren en zorgmedewerkers, omhoog.
- In het onderwijs willen de partijen brede brugklassen, zodat leerlingen niet al op jonge leeftijd in een hokje worden geplaatst.
- Ook willen de partijen de leeftijd voor de leerplicht verlagen naar 4 jaar.
- Wat betreft migratie willen VVD en D66 meer 'grip' krijgen. "Op wie er binnen komt, wie er mag blijven of terug moet."
- VVD en D66 willen het Klimaatakkoord uitvoeren en daarnaast de doelstelling voor vermindering van de CO2-uitstoot verhogen naar 55 procent. Met name de industrie moet sneller vergroenen.
Wat kost dat?
Wat kost dat? De kosten voor vier dagen gratis opvang per week voor zowel werkenden als niet-werkenden worden geraamd op 5,5 miljard euro per jaar, berekende het Centraal Planbureau (CPB) vorig jaar op verzoek van de ministeries voor Onderwijs en Sociale Zaken. Een aparte studie naar gratis opvang voor alleen werkenden is niet gedaan.
Het wordt natuurlijk niet gratis, zegt Wester. "Niets is gratis. We gaan dit met z'n allen via de belastingen betalen."
Meer vrouwen gaan werken
Er zijn meerdere redenen waarom politieke partijen gratis opvang willen voor kinderen tot en met 4 jaar. Zo zorgt gratis kinderopvang ervoor dat ouders (en dan met name vrouwen) meer gaan werken. Of dat gaat gebeuren is nog maar de vraag. Ouders krijgen er weliswaar zeeën van tijd bij die ze kunnen gebruiken om te werken, maar door de kosteloze opvang verdwijnt ook de noodzaak om geld te verdienen, concludeerde het CPB in dezelfde studie.
In Zweden is de kinderopvang vrijwel gratis voor werkende ouders. In Zweden werkt eenderde van de vrouwen parttime. Ter vergelijking: in ons land is dat driekwart.
Ook zou kinderopvang goed zijn voor de ontwikkeling van kinderen. Ze zouden er socialer van worden.