Na negen maanden witte rook: onderhandelaars bereiken akkoord Rutte IV
Na bijna negen maanden is er witte rook. De vier huidige coalitiepartijen zijn eruit: de onderhandelingen voor het kabinet-Rutte IV zijn afgerond. In het coalitieakkoord worden volgens bronnen in elk geval deals gesloten over klimaat en de woningnood, maar ook over het gratis maken van kinderopvang voor veel groepen.
Nu er een akkoord ligt, moeten de fracties van de vier partijen nog hun goedkeuring geven. Dat gebeurt dinsdag. Woensdag is naar verwachting de officiële presentatie van het coalitieakkoord Rutte IV.
Een paar plannen zijn al uitgelekt. Zo weten we al het volgende:
Uitgelekte plannen
- Er komen miljardenfondsen om klimaatcrisis en stikstofcrisis aan te pakken.
- Kinderopvang wordt grotendeels gratis.
- Het leenstelsel wordt afgeschaft.
- Het nieuwe kabinet investeert in woningbouw, er komt een speciale minister voor Wonen.
- De invoering van rekeningrijden wordt voorbereid.
- De komst van nieuwe kerncentrales wordt in gang gezet.
- Het minimumloon gaat fors omhoog.
- Er gaat meer geld naar politie, justitie en defensie. Er komt veel aandacht voor ondermijning, cybercrime, de rechtsstaat en economische veiligheid.
Trage start
De formatie voor het nieuwe kabinet-Rutte IV gaat de boeken in als de langste ooit. Dat kwam vooral doordat het veel tijd kostte voordat duidelijk werd welke partijen daadwerkelijk met elkaar wilden onderhandelen.
Zo was er een vertrouwenscrisis rond Rutte in maart waardoor partijen elkaar maandenlang uitsloten. D66 wilde lange tijd niet praten over voortzetting van de huidige coalitie met de ChristenUnie, terwijl VVD en CDA onderhandelingen met zowel PvdA en GroenLinks blokkeerden. Daardoor ging veel tijd met verschillende verkenners en informateurs verloren.
Blokkade opgeheven
Begin oktober startten pas de inhoudelijke gesprekken, nadat D66 de blokkade met de ChristenUnie op had geheven. Na ruim twee maanden inhoudelijk onderhandelen zijn de vier partijen het nu dus eens geworden over de inhoudelijke plannen voor de komende regeerperiode.
De verwachting is dat de nieuwe ministers en staatssecretarissen begin volgend jaar op het bordes staan.