PVV'er Martin Bosma gekozen tot nieuwe voorzitter Tweede Kamer

Er waren twee stemrondes voor Bosma nodig om de benodigde meerderheid achter zijn kandidatuur te krijgen. Er waren 148 van de 150 Kamerleden bij de stemming aanwezig. In de eerst ronde haalde Bosma 71 en Van de Lee 61 stemmen.

Dertien stemmen werden uitgebracht op Kamerleden die zich niet hadden gekandideerd: tijdelijk Kamervoorzitter Roelien Kamminga (VVD) en Raymond de Roon (PVV). Drie stemmen waren ongeldig.

Omhelzing Wilders

Na zijn verkiezing werd Bosma omhelsd door zijn partijleider Geert Wilders, die hem ook een bos bloemen overhandigde. De PVV-fractie ging staan en applaudisseerde voor Bosma. De fractie van GroenLinks-PvdA van Van der Lee bleef teleurgesteld zitten.

Van Bosma was al langer bekend dat hij het voorzitten van de Kamer ambieerde, zo moest hij het de vorige keer afleggen tegen Bergkamp, en daarvoor tegen diens voorganger Khadija Arib. Het PVV-Kamerlid zit ook al met enige regelmaat plenaire Kamervergaderingen voor.

Van der Lee deed voor het eerst een gooi naar het voorzitterschap, een rol vanuit waar hij wilde bijdragen 'aan herstel van vertrouwen en het overbruggen van de kloof tussen burgers en beslissers'.

Briefjes

Wie er met de winst vandoor gaat, werd bepaald met stembriefjes tijdens een plenair debat. Die stemming volgde na een dag waarin beide kandidaten hu kandidatuur hadden toegelicht en vragen van andere Kamerleden hadden beantwoord.

Zo wilde een aantal fracties van de kandidaat-Kamervoorzitters weten hoe zij wilden omgaan met de vrijheid van meningsuiting van Tweede Kamerleden in de plenaire zaal van de Tweede Kamer. De fractievoorzitters van onder meer BBB en SGP lieten weten dat een nieuwe voorzitter niet alles moet toelaten, terwijl Forum voor Democratie juist vond dat er veel meer vrijheid moet komen, zo bleek in het debat over de voorzittersverkiezing.

De Kamerleden stopten daarna, individueel, en in het geheim een briefje met hun keuze in een daarvoor bestemde bus. Voorwaarde was dat minimaal 76 van de 150 Kamerleden meededen aan de stemming. Dat werd ruimschoots gehaald.

'Overwinning opgedragen aan PVV'ers die nergens meer aan bak komen'

Volgens politiek verslaggever Fons Lambie was het spannend. "Bosma reeg 75 stemmen in een tweede ronde. Het is voor het eerst dat de Tweede Kamer een PVV'er heeft als voorzitter. En dat is Bosma gelukt door de nieuw verhouding in de Kamer, want die is na de verkiezingen een stuk rechtser geworden."

"Een duidelijk blije en opgeluchte Bosma droeg zijn overwinning ook op aan PVV'ers die in het verleden nergens meer aan de bak kwamen. Het was het slotstuk van een dag waarin Bosma in het debat voorafgaand aan de verkiezing kritische vragen kreeg van zijn medeparlementariërs over zijn oude uitspraken en uitspraken van PVV-leider Geert Wilders die de Tweede Kamer een nepparlement noemde. Daar nam hij afstand van."

Hoe de partijen en Kamerleden hebben gestemd, weten we niet, zegt Lambie. “Het is een geheime stemming, dus we weten niet hoe de verhoudingen precies liggen. Maar als je een beetje telt, dan lijkt het erop dat een aantal VVD-Kamerleden en NSC-Kamerleden niet op Bosma hebben gestemd. En tóch heeft hij het gehaald. En dat is waarschijnlijk ook te danken aan het feit dat Bosma jarenlang ondervoorzitter van diezelfde Kamer was. Vriend en vijand vonden hem fair, goed en met humor. En dat kan hij nu elke dag laten zien.”