Beoogd premier Ronald Plasterk trekt zich terug, hoe nu verder?
Ronald Plasterk, de beoogd premier van het nieuwe kabinet, trekt zich terug. Geert Wilders moet dus nu op zoek naar een nieuwe premierskandidaat. Maar wie? "Dat dit allemaal gebeurt, is wel een unieke situatie", zegt politiek commentator Frits Wester.
Plasterk is de afgelopen dagen zwaar onder vuur komen te liggen, zegt Wester. "Niet alleen vanwege zijn niet al te beste verhouding met Pieter Omtzigt, maar er lopen ook onderzoeken naar hoe hij bepaalde patenten rondom zijn bedrijf heeft geregeld."
Volgens NRC dreigt Plasterk 'juridisch en financieel in de problemen te komen omdat een patent waarop hij ten onrechte het alleenrecht heeft geclaimd, op korte termijn in de VS toegekend gaat worden'.
In een verklaring in handen van De Telegraaf zegt Plasterk vandaag dat berichten die over hem zijn verschenen 'onjuist' zijn, maar in de weg staan van zijn benoeming tot minister-president. "Ik ben niet langer beschikbaar."
'Onmogelijk starten als premier'
Frits Wester benadrukt: "Er is nog niet bewezen dat Plasterk juridisch dan wel moreel iets laakbaars heeft gedaan, maar als je in dergelijke procedures verwikkeld bent, kun je onmogelijk starten als premier."
Maar: "Dit extraparlementaire kabinet vraagt om een premier die een breed vertrouwen en gezag geniet. Allereerst bij de deelnemende partijen, maar ook bij de oppositie. En dat is met Plasterk op dit moment niet het geval."
Hoe nu verder?
Geert Wilders moet nu op zoek naar een andere kandidaat. De PVV-leider is de winnaar van de afgelopen verkiezingen en moet een premierskandidaat naar voren schuiven waar de andere drie partijen zich ook in kunnen vinden. Het is nog niet duidelijk welke namen hij op het oog heeft.
Woensdag is er een debat in de Tweede Kamer over het formatieproces. Dan praat de Tweede Kamer over het verloop van de formatie.
Wilders heeft nog wel even tijd, zegt Wester. "Richard van Zwol, de vorige informateur, is als formateur aangesteld. Hij gaat de komende tijd de nieuwe ministerploeg samenstellen. Daarvoor is zes weken ingeruimd. Natuurlijk zullen de toekomstige ministers willen weten wie de nieuwe premier gaat worden, dus Wilders zal ook niet heel lang kunnen wachten met het bekendmaken van een nieuwe, geschikte minister-president."
'Alles is anders'
Wester stelt dat het proces in principe gewoon door kan gaan. "Dit hoeft niet per se tot vertraging te leiden."
Maar bijzonder is het wel hoe het allemaal gaat, besluit Wester. "Het is nog nooit gebeurd dat een beoogd premier zich terugtrekt. Eigenlijk gaat alles wel anders met dit toekomstige extraparlementaire kabinet."
