Kabinet krijgt advies: gooi beleid om en erken Palestijnse staat
Een belangrijke adviesraad van het kabinet vindt dat Nederland snel de Palestijnse staat moet erkennen. In een brief aan de minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp schrijft de raad over 'nieuwe humanitaire, politieke en morele dieptepunten' in de Gazastrook. Daarom is 'urgent' actie nodig.
Het advies komt van de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV), die de regering advies geeft over buitenlands beleid. Eerder dit jaar zei de raad bijvoorbeeld nog dat Nederlandse steun aan Oekraïne 'noodzakelijk en urgent' is.
In het laatste rapport adviseert de raad het kabinet om snel over te gaan tot erkenning van de Palestijnse staat, omdat 'de levensvatbaarheid van de tweestatenoplossing uitdrukkelijk op het spel staat'. De tweestatenoplossing houdt in dat Israël en een onafhankelijke Palestijnse staat vreedzaam naast elkaar bestaan.
De al meer dan een jaar durende oorlog in Gaza, het grootschalige menselijke leed en de dreigende escalatie maken een herziening van het beleid volgens de AIV 'noodzakelijk en urgent'.
'Vrij linkse club'
De kans is klein dat er iets gebeurt met het advies van de raad. Politiek commentator Frits Wester zegt dat de raad door de huidige coalitie (PVV, VVD, NSC en BBB) vooral wordt gezien als 'een vrij linkse club'. "Dat helpt niet mee. Het kabinet gaat zich van dit advies waarschijnlijk niets aantrekken. De lijn is ingezet: volop steun voor Israël, en op de achtergrond natuurlijk pleiten voor een tweestatenoplossing. Maar vooruitlopend daarop de Palestijnse staat erkennen, dat gaat echt niet gebeuren met dit kabinet."
Volgens Wester is het advies dan ook niet meer dan 'een signaal' dat door de oppositie in het debat hierover zal worden gebruikt. "Maar we moeten als Nederland ook niet de indruk hebben dat wij een hele belangrijke rol spelen in dit hele explosieve conflict."
De adviesraad heeft niet alleen kritiek op Nederland, maar ook de internationale gemeenschap. Die heeft onvoldoende druk uitgeoefend om te zorgen dat het internationaal recht wordt nageleefd. Dat zie je bijvoorbeeld terug in de 'relatief passieve reactie' op uitbreiding van de illegale nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever, vindt de raad.
Druk vanuit Europa
De raad stelt dat Europa de druk op zowel Israël als de Palestijnen moet opvoeren om het conflict te stoppen. Europa is een van de grootste handelspartners van Israël. De raad adviseert om op te houden met wapenleveranties aan het land als die worden gebruikt voor schendingen van het internationale humanitaire recht.
De EU is de grootste donor van de Palestijnen. Dat kan gebruikt worden in discussies met de Palestijnse Autoriteit over zaken als de aanpak van corruptie, mensenrechtenschendingen en uitgestelde verkiezingen. Ook moet gekeken worden naar het aanpakken van groepen en organisaties die Hamas en Islamitische Jihad steunen.