Fouten uit het verleden

Herstelplan: UWV controleert WIA-uitkeringen van 43.000 mensen, die mogelijk extra geld krijgen

Door Caroline van Soelen en Agnes de Goede·24 maart 2025·Aangepast: 24 maart 2025

RTL

Zo'n 43.000 mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering krijgen mogelijk extra geld. Dat heeft het kabinet zojuist bekendgemaakt. De inzet van het UWV is dat er dit voorjaar wordt begonnen met het corrigeren van uitkeringen en van deze groep wordt nu gekeken of de uitkering goed is berekend.

Dat er fouten zijn gemaakt met het berekenen van de WIA-uitkering, is al even bekend.

In september vorig jaar werd duidelijk dat het UWV jarenlang fouten heeft gemaakt bij het berekenen van de hoogte van arbeidsongeschiktheidsuitkeringen. Het zou gaan om zo'n 25.000 tot 50.000 foutieve berekeningen, bleek in november, waarvan ongeveer de helft van de uitkeringsgerechtigden te veel en de andere helft te weinig ontvangen zou hebben.

Controleren op fouten

UWV gaat nu ruim 43.000 arbeidsongeschiktheidsuitkeringen controleren op fouten. Dat blijkt uit een eerste analyse van 220.000 WIA-uitkeringen over de periode januari 2020 tot december 2024. Uit die analyse bleek dat er bij de overige WIA-uitkeringen geen aanleiding is om fouten te vermoeden.

Verantwoordelijk minister Eddy van Hijum (NSC) benadrukt dat er zeer terughoudend wordt omgegaan met terugvorderen. Het kan ook zijn dat mensen te veel uitkering hebben gekregen, maar dat wil niet zeggen dat zij dat geld per se moeten terugbetalen, zegt Van Hijum.

Miljardentegenvaller dreigt bij arbeidsongeschiktheidsuitkeringen

'Veel stress'

Esther (niet haar echte naam) kreeg een brief dat er bij haar iets fout is gegaan bij haar WIA-uitkering. Maar wat? Ze heeft geen idee. Ze weet nog niet of zij tot de groep hoort die gecontroleerd gaat worden en dus mogelijk geld terugkrijgt. "De kwestie blijft me stress geven. Je houdt de onzekerheid wat er gaat gebeuren. Hoor ik wel of niet bij de groep die gecontroleerd gaat worden? En als ik word gecompenseerd, kan ik dan wel verder?"

Eefje werd gekeurd in 2019 en valt dus net buiten de groep. Maar ook dat zorgt voor onzekerheid: "Fijn dat er nu iets duidelijk is, maar de onrust blijft. Ik kan niet vertrouwen dat het bij mij wel klopt. Dat zorgt voor zoveel onrust."

Van Hijum: "Ik snap heel goed dat veel mensen snakken naar duidelijkheid. Het UWV maakt daar nu ook een begin mee, en dat is vooruitgang. Maar ik wil ook dat het in een keer goed gebeurt, ook als dat wat extra tijd kost. En heel belangrijk: dit moet samen met de mensen die gedupeerd zijn gebeuren. Hun belang moet voorop staan."

Kritisch

Vakbond FNV vindt dat het verbeterplan van het UWV er op papier goed en gedegen uitziet, maar vreest dat de uitvoering in de praktijk tegen obstakels aanloopt als het alleen bij dit plan blijft. Bovendien wordt hiermee de onrust bij de mensen om wie het gaat niet weggenomen.

"Om de verbeterplannen te laten werken moet ook de keiharde WIA zélf worden verbeterd," zegt FNV-bestuurder Erica Hemmes: 'Wat ons betreft komt er bij het UWV ook een aparte rekenafdeling en meer menskracht, dat voorkomt fouten in de toekomst. Fouten en misstanden zijn eerder het gevolg van onderbezetting en een keihard systeem dan van complexiteit. Als het UWV meer menskracht krijgt en de keiharde en oneerlijke WIA-regels worden aangepast gaat dat extreem veel schelen."

Reactie UWV:

Nathalie van Berkel, lid Raad van Bestuur UWV: "Mensen moeten er op kunnen vertrouwen dat wanneer er een fout gemaakt is in de berekening van hun dagloon deze zorgvuldig wordt rechtgezet. De afgelopen maanden lag de focus daarom op het uitzoeken in welke dossiers er mogelijk fouten gemaakt zijn. Ook wordt gekeken naar de mogelijke gevolgen van correcties. Daarbij betrekken wij de mensen om wie het gaat en verwerken we lessen en ervaringen die wij hierbij opdoen. Dit noemen wij de lerende aanpak."

"We selecteren zorgvuldig een aantal mensen die zichzelf gemeld hebben met een WIA-uitkering waarvan het dagloon mogelijk te laag is vastgesteld", licht Van Berkel de lerende aanpak verder toe. “Dit zijn mensen waarvan we verwachten dat de gevolgen van een nabetaling beperkt zijn. Denk bij gevolgen aan bepaalde toeslagen die iemand ontvangt en door een terugbetaling van UWV opeens terug zou moeten betalen."