Stevige stikstofmaatregelen op komst: 1800 boeren moeten stoppen, krimpen, verplaatsen of innoveren

Landbouwminister Wiersma is bereid om maatregelen te nemen waardoor bijna 1800 boeren rondom kwetsbare natuur moeten stoppen, krimpen, verplaatsen of innoveren. De plannen liggen op tafel in een speciale stikstofcommissie van het kabinet. Er zou 4 tot 7 miljard euro voor nodig zijn, maar over dat geld is nog flinke discussie.
Dat bevestigen Haagse bronnen na berichtgeving van de Telegraaf. Het betekent een flinke draai voor de BBB-bewindsvrouw, die net als haar partij eerder altijd tegen dit soort zogenoemde 'zonerings-maatregelen' was. Voor alle plannen die op het gebied van de landbouw op tafel liggen wil Wiersma in totaal zo'n 15 miljard, zeggen ingewijden.
De maatregelen komen naar buiten nadat er in de ministeriële stikstofcommissie flinke druk op Wiersma was gezet. Verschillende ministers beklaagden zich eerder over het feit dat de minister weigerde moeilijke maatregelen voor de landbouw te nemen.
Bufferzones
In de plannen wordt rondom kwetsbare natuurgebieden een zogenoemde 'bufferzone' van 250 meter getekend. Bedrijven die binnen die zone liggen, moeten flink minder stikstof gaan uitstoten. Hoeveel minder, is nog onduidelijk.
Maar het betekent voor ongeveer 1800 boerenbedrijven- van de 50.000 agrarische bedrijven in Nederland - dat ze flink aan de bak moeten. Ze mogen zelf weten hoe ze het doel halen, maar het zal erop neerkomen dat velen zullen stoppen of verplaatsen. Wie wel wil blijven, zal flink minder dieren kunnen houden. Ook innoveren is een optie.
Ook andere bedrijven in de zones zullen maatregelen moeten nemen om aan het nieuwe doel te voldoen. De provincie Gelderland kondigde onlangs al aan zelf ook zulke bufferzones te willen gaan instellen.
Voorafgaand aan de ministerraad reageerde Wiersma op de uitgelekte maatregelen:
Discussie over geld
Voor Wiersma, die door zich achter de maatregel te scharen terugkomt op wat ze eerder vond, is voldoende geld om getroffen boeren te compenseren een harde eis. Het zuur kan alleen samen gemeld worden met het zoet, vindt zij. Maar daar is aan tafel nog flinke discussie over, zeggen bronnen van verschillende ministeries.
Volgens ingewijden komen de maatregelen aan de stikstoftafel van het kabinet, en het geld dat ervoor nodig is, te laat om nog mee te lopen in de besluitvorming over de voorjaarsnota. Het eerstvolgende moment om grote gelden te verdelen is in september.
De ministeriële commissie wil binnen enkele weken de contouren van het toekomstige stikstofbeleid bekendmaken. Maar hoe concreet dat wordt, hangt vooral nog op de discussie over geld. Tijdens de formatie werd het stikstoffonds van het vorige kabinet, met daarin nog ongeveer 20 miljard euro, juist geschrapt.
'Opvallende draai'
Politiek verslaggever Marieke van de Zilver: "Dat BBB-minister Femke Wiersma bereid is om bufferzones rondom kwetsbare natuur te trekken waardoor bijna 1800 boeren geraakt worden, is een zeer opvallende draai. BBB staat van oudsher zeer kritisch tegenover zogenoemde zonering. Maar in een tweet schaart BBB-leider Caroline van der Plas zich vandaag direct achter de plannen. Zij noemt de uitgelekte plannen zelfs een 'ongekende breuk met het afbraakbeleid van het vorige kabinet' en vindt het 'eerlijk, uitvoerbaar én houdbaar'. Het laat zien dat de partij ook door heeft dat pijnlijke maatregelen voor boeren niet langer kunnen worden vermeden om het land van het stikstofslot te helpen."