Meerderheid NSC-stemmers zegt nu: de partij kan zich beter opheffen
Kiezers die op NSC hebben gestemd, zijn teleurgesteld over de politieke partij. Vandaag praten leden op hun congres over de toekomst van de partij. Als het aan veel (oud-)kiezers ligt kan NSC zich na deze regeerperiode beter opheffen. Massaal vinden ze dat hun partij te weinig bereikt heeft, blijkt uit onderzoek van het RTL Nieuwspanel.
In de zomer van 2023 richtte Pieter Omtzigt NSC op. Het enthousiasme onder kiezers was groot: bij de verkiezingen in maart vorig jaar werd NSC met 20 zetels in één klap de derde partij. Maar tijdens de formatie en zeker ook nadat NSC officieel in een kabinet was gestapt met PVV, VVD en BBB, liep het enthousiasme al flink terug.
En nu, bijna twee jaar na de oprichting van de partij, is er van dat enthousiasme vrijwel niets meer over. "We deden onderzoek onder duizenden kiezers die bij de verkiezingen zorgden voor de 20 zetels voor Omtzigt en NSC", vertelt Gijs Rademaker, opiniepeiler bij RTL Nieuws. "NSC wilde Nederland gaan veranderen, maar de achterban concludeert dat dat is mislukt. De teleurstelling bij oud-NSC-kiezers is groot."
Partij heeft weinig bereikt
De NSC-stemmers uit 2023 constateren bijna unaniem dat de partij weinig tot niets bereikt heeft in dit kabinet. Slechts 7 procent is wel positief. Bijna alle kiezers zeggen dan ook inmiddels op een andere partij te gaan stemmen. Van de 20 zetels lijkt er nog maar één over te zijn. En óók van die huidige NSC-stemmers vindt ruim de helft dat hun partij tot nu toe te weinig heeft verwezenlijkt.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Vandaag komt de partij in Arnhem bijeen, op pas het derde ledencongres sinds de oprichting. Fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven zal een speech geven, maar er wordt ook uitgebreid stilgestaan bij het vertrek van partijboegbeeld Pieter Omtzigt. Hij maakte in april zijn vertrek bekend. Na twee eerdere burn-outs lukte het hem niet voldoende te herstellen, zei hij zelf.
'Twijfels en gebrek aan daadkracht'
Het is de vraag of het voor kiezers verschil had gemaakt als Omtzigt wel was aangebleven, ziet Rademaker. "Ik zie dat die teleurstelling gaat over de twijfels en het gebrek aan daadkracht van Omtzigt en de fractie", zegt hij.
"Ook zijn NSC-kiezers gefrustreerd over de gebrekkige samenwerking met de andere coalitiepartijen. 'Waren we als nieuwe partij maar nooit in dit kabinet gestapt', verzuchten veel mensen in het onderzoek. Veel NSC-kiezers lijken daarbij vergeten dat ze vlak na de verkiezingen juist dolgraag wilden deelnemen aan deze coalitie. Het is alleen niet geworden wat ze ervan verwachtten."
Bekijk hier een overzicht van de veelbewogen politieke carrière van Omtzigt:
NSC kreeg de afgelopen tijd meer teleurstellingen te verwerken. In november stapte staatssecretaris Nora Achahbar op, vanwege de integratiediscussie in het kabinet. Achahbar, die zich bezighield met de afhandeling van de toeslagenaffaire, sprak over 'polariserende omgangsvormen'. Ternauwernood kon worden voorkomen dat de rest van de NSC-bewindspersonen haar volgden. Twee Kamerleden, verbitterd over het gebrek aan daadkracht in hun partij, vertrokken wel in haar kielzog.
'NSC kan zich beter opheffen'
Recenter zorgde een van de paradepaardjes van de partij, inspraak van burgers bij het nieuwe pensioenstelsel, voor een botsing tussen een NSC-minister en een NSC-Kamerlid. Minister Eddy van Hijum stond daarin lijnrecht tegenover NSC-Kamerlid Agnes Joseph en haar voorstel voor meer inspraak bij de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel. Het voorstel werd afgelopen dinsdag nipt weggestemd. Andere kroonjuwelen, zoals de hervorming van het kiesstelsel en de oprichting van een constitutioneel hof, kunnen bij andere partijen op weinig enthousiasme rekenen en verlopen traag.
De frustratie bij de achterban is zo groot, dat zes op de tien NSC-kiezers uit 2023 vinden dat de partij zich 'na deze kabinetsperiode beter kan opheffen'. Een kwart ziet nog wel bestaansrecht voor de partij. Van de kleine groep kiezers die NSC nu trouw zou blijven, vindt 81 procent dat de partij nog bestaansrecht heeft.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Ondanks de teleurstellingen wil de grootste groep (oud-)NSC-kiezers niet dat hun partij nu uit het kabinet stapt. In deze tijden de coalitie laten vallen, lijkt velen geen goed idee. "Laten we niet de handdoek in de ring gooien. Het wordt er door verkiezingen niet per se beter van. Bovendien blijft er dan niets over van NSC", zegt een NSC-stemmer.
Ook hopen ze dat de partij binnen dit kabinet nog iets van het programma kan realiseren. En enkelen spreken de hoop uit dat 'je door goede samenwerking en niet de boel dwarsbomen, het vertrouwen van de kiezers kan terugwinnen'. "Dus: blijven zitten en sterk gaan worden. We zijn nodig voor een tegengeluid."
Verantwoording
Het onderzoek is uitgevoerd op 22 en 23 mei onder ruim 21.000 leden van het RTL Nieuwspanel. Het onderzoek is na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, werkzaamheid en politieke voorkeur. Het RTL Nieuwspanel telt ruim 57.000 leden.
Wil jij voortaan ook meedoen aan onderzoeken van het RTL Nieuwspanel? Meld je dan hier aan!
