Alle NSC-bewindspersonen stappen uit kabinet vanwege Gaza-standpunt

Het gaat verder om de ministers Eddy van Hijum (Sociale Zaken), Eppo Bruins (Onderwijs), Judith Uitermark (Binnenlandse Zaken), Daniëlle Jansen (Volksgezondheid), staatssecretarissen Teun Struycken (Justitie), Tjebbe van Oostenbruggen (Financiën), Sandra Palmen (Toeslagen) en Hanneke Boerma (Buitenlandse Handel). Jansen en Boerma waren pas een paar maanden aan de slag in het demissionaire kabinet.

Volgens Veldkamp kreeg hij in de ministerraad te weinig ruimte om zelf beleid te kunnen maken tegen Israël. 'Ik zie dat ik in onvoldoende mate betekenisvolle aanvullende maatregelen kan treffen' om druk op Israël op te voeren, zei hij. Hij voelt zich in zijn ruimte beperkt 'om zelf beleid te voeren, de koers uit te zetten die ik nodig acht'.

Ministers niet geïnformeerd

Veldkamp kreeg naar eigen zeggen vaak 'unfaire kritiek' uit de Tweede Kamer. Hij begon ook over 'maatschappelijke organisaties die posters ophangen alsof ik geen geweten heb en dergelijke'.

Opmerkelijk genoeg heeft Minister Veldkamp niet eerst zelf zijn collega’s in de ministerraad verteld dat hij zou stoppen. Hij vertrok terwijl de vergadering nog bezig was om de media te vertellen dat hij zou opstappen. Dat vertellen Haagse bronnen aan de politieke redactie van RTL Nieuws. 

Ook NSC vice premier Eddy van Hijum zou verbijsterd zijn geweest toen Veldkamp vertrok. Vervolgens brak in het NSC smaldeel in de ministerraad paniek uit. Want wat moesten zij nu doen. Na ampel beraad in eigen kring besloten ze ook op te stappen.

In deze video geeft minister Veldkamp een toelichting op zijn vertrek:

'Politiek unieke situatie'

"Hoe gehavend moet een toch al demissionair kabinet het land nog zien te besturen? Dat is de kern van deze politiek unieke situatie", zegt politiek verslaggever Frits Wester. "Na het vertrek van de PVV-bewindslieden, nadat voorman Geert Wilders de steun voor het kabinet introk, zijn nu ook de NSC-bewindslieden gezamenlijk opgestapt."

"De overige partijen VVD en BBB moeten de boel nu drijvende zien te houden tot er een nieuw kabinet aantreedt. Meer dan dat zal het beleidsmatig niet meer worden. En waar premier Schoof in zijn functie als partijloos minister-president van een ambitieus breed rechts kabinet begon, lijkt zijn rol nu nog het meest op die van de kapitein van de Titanic in zijn laatste uren."

Demissionair premier Dick Schoof gaat dit weekend niet meer naar de Oekraïense hoofdstad Kyiv. Hij zou daarheen gaan voor een ontmoeting met president Volodymyr Zelensky. Door de kabinetscrisis gaat die reis niet door. 

NSC 'heel boos'

Over het opstappen van alle NSC'ers zegt fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven dat ze 'gewoon heel boos zijn dat er niks kon'. Volgens haar wilden BBB en VVD 'helemaal niks' in de ministerraad. "Wij staan als een ring om Caspar heen. Hij is heel deskundig en als hij dan niet kan doen wat hij nodig acht, houdt het op. Het wordt ons onmogelijk gemaakt normaal degelijk beleid te voeren."

Van Vroonhoven erkent dat het opstappen van alle NSC-bewindspersonen de aankomende verkiezingscampagne niet makkelijker maakt. "Maar het is wel een hele gewetensvolle afweging geweest. De minister wilde beleid voeren waar Nederland op zit te wachten."

Zo reageerde partijleider Van Hijum na vertrek NSC uit kabinet:

"NSC noemde zichzelf de partij van goed bestuur, maar laat Nederland nu stuurloos achter", zegt de BBB in een verklaring. "Terwijl de gesprekken nog bezig waren, lopen ze weg en laten chaos achter."

De VVD is 'zeer verbaasd dat NSC plots uit het kabinet stapt', laat de partij weten op X. "Het kabinet was in gesprek om effectieve maatregelen te nemen tegen de regering-Netanyahu. Middenin dat gesprek weglopen en het demissionaire kabinet verder verzwakken is onverantwoord."