Bevroren Russische tegoeden bovenaan agenda Europese top

EU-landen wacht een pittige discussie over financiële steun aan Oekraïne tijdens de Europese top vandaag en morgen in Brussel. Er gaan steeds meer stemmen op om de miljarden aan bevroren Russische tegoeden in te zetten om Oekraïne bij te staan. Maar België, waar het overgrote deel van deze tegoeden staat gestald, verzet zich hevig.
De Oekraïense president Zelensky komt ook naar Brussel. Zijn land staat er financieel slecht voor en kan het zonder nieuwe steun niet lang meer uitzingen. Tijdens de EU-top zal Zelensky er opnieuw op aandringen dat de Russische gelden worden gebruikt om Oekraïne te helpen.
België weigert
"De agressor moet betalen", zei Zelensky daar eerder deze week nog over bij een bezoek aan Den Haag. "De Russische tegoeden kunnen en moeten volledig worden gebruikt om ons te verdedigen tegen de agresise van Rusland."
Nederland steunt het plan om de Russische tegoeden te gebruiken als onderpand voor leningen aan Oekraïne. Maar België, waar het grootste deel van deze tegoeden staat, is faliekant tegen. Volgens de Belgische premier De Wever staat Rusland klaar om hard terug te slaan als dit gebeurt. En hij wil niet dat zijn land daar slachtoffer van wordt.
"Het belooft een hele pittige discussie te worden", aldus politiek verslaggever Roel Schreinemachers. Vooral België voelt er echt weinig voor om deze tegoeden in te zetten voor Oekraïne. De Belgische premier De Wever vreest dat Poetin dat niet pikt en keihard zal terugslaan, en dat Belgié daar dan de dupe van wordt. Maar een makkelijk alternatief is er ook niet. En Oekraïne heeft echt dringend financiële steun nodig."
Waar gaat het om?
Na de Russische inval in Oekraïne is voor 210 miljard euro aan Russische tegoeden bevroren. Een groot deel daarvan staat in België: 185 miljard euro. Aan het begin van de oorlog wilde niemand dat geld nog aanraken, bang dat dit verregaande consequenties kon hebben.
Nu de oorlog al bijna vier jaar woedt en de Verenigde Staten de geldkraan hebben dichtgedraaid, heeft Oekraïne het steeds moeilijker om voldoende steun te krijgen. De nood wordt steeds hoger. Daarom wordt nu toch naar de bevroren Russische tegoeden gekeken.
Volgens de plannen van de Europese Commissie zou Oekraïne het geld niet rechtstreeks krijgen. Op papier blijft het Russisch bezit, maar het wordt gebruikt als onderpand voor een lening aan Oekraïne. Rusland kan de tegoeden ooit pas terugkrijgen na herstelbetalingen aan Oekraïne. De vraag is of dat ooit gebeurt.
Vurige hoop
Het idee is nu om de komende twee jaar eerst 90 miljard euro van die tegoeden in te zetten voor Oekraïne. Dat zou het land weer een tijd lucht moeten geven. Het geld is bedoeld voor begrotingssteun en voor de aanschaf van wapens.
In Kyiv hopen ze vurig dat de EU-lidstaten het eens worden over de inzet van de bevroren tegoeden voor Oekraïne. Dan kan het land weer even vooruit. En ze hopen dat Rusland dan beseft “dat het zinloos is om volgend jaar door te vechten, omdat Oekraïne steun zal krijgen”, aldus president Zelensky woensdag in zijn dagelijkse videoboodschap.
Zelensky zei ook dat Rusland zich voorbereidt op een nieuw ‘oorlogsjaar’ in 2026, nadat zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin had gezegd dat Moskou "zeker" zijn doelen in Oekraïne zou bereiken. Ook verklaarde Poetin dat Rusland meer land in Oekraïne met geweld zou innemen als Kyiv en Europese politici het gesprek aangaan over de Amerikaanse voorstellen voor vrede.
Hoe het zit met de Russische miljarden die de EU in wil zetten voor Oekraïne, zie je in deze video:

