Vitesse financieel onder druk: wie wordt de nieuwe eigenaar?
Vitesse zit in zwaar weer. Niet alleen dreigt de voetbalclub te degraderen uit de eredivisie, maar ook is het voortbestaan van de club in gevaar nu de Amerikaan Coley Parry geen eigenaar mag worden van de club. Daardoor is de club nog altijd in Russische handen, wat door internationale sancties vanwege de oorlog een probleem is. Wat is er aan de hand bij de club die twee jaar geleden nog Europees voetbal speelde?
Wie is eigenaar van Vitesse?
Dat is Valeri Oyf, een Russische oligarch. Hij is Russisch staatsburger, maar geboren in Oekraïne, het land dat in oorlog is met de Russen. Hij is sinds 2018 eigenaar van de club die hij overnam van een andere oligarch, Alexander Tsjigirinski. En die nam de club op zijn beurt in 2013 over van de Georgische Merab Jordania.
Vitesse is dus al jaren afhankelijk van buitenlands geld. Die eerdere overnames waren geen probleem. Maar sinds Rusland in oorlog is met Oekraïne zijn wereldwijd sancties ingevoerd en wordt Rusland geboycot in de sportwereld.
"We hebben een schuld van 150 miljoen euro", zei toenmalig Vitesse-directeur Pascal van Wijk in 2022 tegen sportzender ESPN.
Een jaarverslag van het voetbalseizoen 2022/2023 is er niet omdat accountantskantoor BDO weigert dat verslag goed te keuren omdat er twijfels zijn over de continuïteit van de Arnhemse voetbalclub.
Waarom staat Vitesse te koop?
De sancties gelden formeel niet voor Oyf, maar wel voor Roman Abramovitsj, de voormalig eigenaar van Chelsea, die nauwe banden heeft met de Russische president Vladimir Poetin. Daarom moest hij de Engelse voetbalclub verkopen.
Oyf en Abramovitsj zijn jeugdvrienden. Ze kennen elkaar al sins de jaren tachtig en deden ook samen zaken. Abramovitsj zou Oyf 10 miljoen dollar (ruim 9 miljoen euro) hebben geleend, iets wat hij tegenover de KNVB ontkende maar uiteindelijk na onderzoek van NRC en Trouw bevestigde.
Oyf kwam hierdoor onder druk te staan, waarna hij besloot zijn aandelen van Vitesse te verkopen.
De geïnteresseerde koper, Coley Parry, komt uit Amerika. Wat is daar dan mis mee?
Parry is eigenaar van de Common Group, een in New York gevestigde investeringsmaatschappij, die meerdere sportclubs wil kopen. Ook de voetbalclubs Patro Eisden Maasmechelen (tweede divisie) uit België en de Engelse derde divisonist Leyton Orient FC zijn eigendom van deze investeringsclub.
De regels in Nederland voor overnames van clubs zijn streng. De KNVB wil koste wat kost voorkomen dat partijen met een criminele achtergrond voet aan de grond krijgen in het Nederlandse voetbal en zo geld witwassen. En dat er geld van Abramovitsj naar de club ging, zonder dat dit bekend was, is bij de KNVB slecht gevallen.
De licentiecommissie van de KNVB deed zeven maanden onderzoek naar de financiën van de Common Group. Het oordeel was negatief: de investeringsmaatschappij mag Vitesse niet overnemen. Parry kan volgens de KNVB niet bewijzen dat zijn bedrijf voldoende eigen vermogen heeft. Ook is niet duidelijk waar het geld in het investeringsfonds vandaan komt. Volgens Parry mag hij deze vertrouwelijke informatie niet delen.
Vitesse is in beroep gegaan tegen het oordeel van de licentiecommissie.
Hoe moet het nu verder?
Zolang Oyf zijn aandelen niet verkocht krijgt, is hij eigenaar van de club. De club wil zijn aandelen overdragen aan de stichting betaald voetbal Vitesse-Arnhem. De oligarch heeft beloofd daarna een schuld van 155 miljoen euro kwijt te schelden.
Voor de aandelenoverdracht naar de stichting is echter ook toestemming van de licentiecommissie nodig. Die doet nog onderzoek naar de rol van Abramovitsj bij Vitesse. Ook wordt gekeken naar de geldstromen bij Tsjigirinski en Oyf.
Als de KNVB misstanden ziet, kan de aandelenoverdracht verboden worden. Ook riskeert Vitesse dan puntenaftrek en boetes.
Intussen heeft Parry Vitesse volgens regionale media al 12 miljoen euro geleend. Nu hij de club niet mag overnemen, zijn er twee opties. Ofwel hij krijgt zijn geld terug (maar Vitesse heeft geen geld) of hij neemt een kwart van de club over. Tot een overname van 24,9 procent van de aandelen is geen toestemming van de KNVB nodig.
"We zitten niet op onze handen, dat mag duidelijk zijn. Maar de afronding van het onderzoek naar het Russische verleden van de club is wel noodzakelijk om ook echt door te kunnen," zegt Vitesse tegen RTL Z.
Is de club nog te redden?
Intussen is Vitesse in gesprek met potentiële regionale investeerders, meldt de club op de site. Maar ook dat plan kan pas doorgaan als de Oyf zijn aandelen mag verkopen.
Vitesse hoopt dat de licentiecommissie van de KNVB deze maand nog een uitspraak doet. Als dat oordeel negatief is, lijkt de club niet meer te redden. Degradatie dreigt dan, maar door geldgebrek zullen veel spelers vertrekken. Dan heeft Vitesse ook in de eerste divisie niet veel te zoeken.
"De club moet op korte termijn naar een situatie waarbij kosten en inkomsten beter met elkaar in balans zijn. Dat betekent dat er voor de komende seizoenen bezuinigd zal moeten worden. Op alle vlakken. Het salarishuis is daarbij voor de meeste clubs de grootste kostenpost," aldus een woordvoerder van Vitesse.
Intussen wilde ING, huisbankier van Vitesse, de bankrekening van de club vanwege de Russische connecties per 1 maart opheffen. Vitesse begon daarna een bodemprocedure tegen de bank. De rechter heeft bepaald dat ING de rekening tijdens die procedure open wil houden, waardoor al wat tijd is gewonnen.