Einde slepende ruzie: Schiphol mocht tarieven met 37 procent verhogen
De tariefsverhogingen van opgeteld 37 procent die luchthaven Schiphol vliegtuigmaatschappijen voorschotelde kunnen door de beugel. De luchtvaartsector was er ziedend over, maar toezichthouder ACM heeft de verhogingen terecht goedgekeurd.
De zaak was aangespannen door Air France KLM en EasyJet en werd gesteund door luchtvaartkoepel IATA. En draait om tariefsverhogingen van gemiddeld 9 procent in 2022, 12 procent in 2023 en 12 procent in 2024. Dit tot grote woede van de sector.
Die verhogingen van opgeteld gemiddeld 37 procent waren volgens Schiphol nodig om de gestegen kosten na de coronacrisis op te vangen. Het gaat om tarieven die luchtvaartmaatschappijen betalen om te mogen vliegen van en naar een vliegveld.
Aanzienlijke stijging
De tariefstijgingen zijn weliswaar 'zeer aanzienlijk', oordeelt het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb), het hoogste rechtsorgaan van ons land voor bedrijven. Maar ze zijn niet in strijd met de regels voor dit soort tarieven, die zijn vastgelegd in de Wet luchtvaart.
Die regels zijn om te voorkomen dat Schiphol misbruik maakt van zijn machtspositie. Het bedrijf, dat volledig in handen is van de overheid, heeft niet alleen de grootste - gelijknamige - luchthaven in bezit, maar is ook eigenaar van de twee andere grote vliegvelden in ons land: die bij Eindhoven en Rotterdam.
Geen machtsmisbruik
In Nederland heeft Schiphol het dus praktisch voor het zeggen, en zou het de tarieven tot in de hemel kunnen verhogen, is - kort gezegd - de theorie van de sector. Maar van dit soort machtsmisbruik is volgens de ACM geen sprake.
En het CBb geeft de toezichthouder gelijk. Uit onderzoek naar tarieven van concurrerende en vergelijkbare luchthavens komt Schiphol 'niet naar voren als luchthaven die veel hogere tarieven hanteert dan de andere'.
Dat de tariefsverhogingen bovenop de gigantische verliezen voor de maatschappijen kwamen, maakt voor de rechters geen verschil. Uit het vonnis blijkt dat Schiphol niet alle verliezen heeft doorberekend aan haar klanten, de luchtvaartmaatschappijen. Volgens de ACM gaat het om 100 miljoen euro minder dan volgens de regels had gemogen.
Al jaren verlies
Die korting is opmerkelijk, als je kijkt naar de inkomsten van de luchthaven uit haar kernactiviteit: 'aviation'. In de afgelopen zeven jaar maakte Schiphol daar verlies op, blijkt uit een analyse van de jaarverslagen. Terwijl het toch om de activiteit gaat met een 'pivotal role', cruciaal dus.
Dat het luchthavenbedrijf door de bank genomen toch winst maakt, is te danken aan andere inkomsten. Vooral vastgoed, parkeren en de winkels leveren de luchthaven geld op.