Angelique wil, ondanks chronische PTSS, nooit meer bang zijn voor water
Haar jeugd was ronduit slecht, vol mishandelingen en misbruik. Daardoor liep Angelique van Deursen (52) trauma’s op, waaronder een grote angst voor water. Toch durft ze nu eindelijk ’s zomers in een zwembad te zitten.
"Nog steeds durf ik niet met mijn hoofd onder water. Tijdens het douchen pak ik de douchekop los in mijn handen en houd ik mijn hoofd zo ver mogelijk naar achteren om mijn haren te wassen. Water in mijn gezicht vind ik vreselijk. Maar eerst was mijn angst nog groter. Ik douchte vroeger zo snel mogelijk en zwemmen probeerde ik te vermijden."
"Nooit ging ik naar het zwembad of naar het strand, uit angst dat iemand mij uit baldadigheid kopje onder zou duwen. Op snikhete dagen zat ik binnen onder de plafondventilator, met een plantenspuit waarmee ik voorzichtig wat druppels spoot. Mijn trauma ging echt heel ver."
Mishandeld en misbruikt
"Ik kan me niet anders herinneren dan dat het bij ons thuis hommeles was. Ik was enig kind en werd al sinds mijn vroege jeugd mishandeld en misbruikt. Vooral door mijn vader, maar soms ook door mijn moeder en opa. Een veilige basis heb ik nooit gekend."
"Mijn vader was snel boos, in zijn ogen kon ik maar weinig goed doen. Om het minste geringste ontplofte hij en werd ik uitgescholden en geslagen. Maar de vader die ’s avonds naar mijn slaapkamer kwam om mij te misbruiken, noemde mij 'Poppedeintje'. Die was in mijn kinderogen aardig voor mij, dus die misbruikende vader had ik gek genoeg liever dan de boze pa. Dat hij aan me zat, nam ik voor lief. Daar heb ik me lange tijd schuldig over gevoeld, maar inmiddels snap ik dat dit een overlevingsstrategie van mij was."
"Tijdens mijn jeugd liep ik diverse trauma’s op, waaronder een doodsangst voor water. Dit komt omdat mijn vader mij soms voor straf in bad met mijn hoofd onder water duwde. Kleine dingen konden hem tot razernij drijven. Zo had ik op school een keer een zes gehaald voor rekenen, een vak dat ik soms moeilijk vond."
Doodsangst
"Woest werd mijn vader, want hij vond dat ik mijn best niet had gedaan. Tierend trok hij mij mee naar de badkamer, waar hij het ligbad liet vollopen. Hij zette mij in bad, ik bibberde van angst en door het ijskoude water. Toen duwde hij met kracht mijn hoofd onder water. Het voelde alsof ik stikte, ik dacht echt dat ik dood ging. Ik hapte naar lucht maar kreeg water binnen. En net op tijd trok mijn vader mij weer omhoog."
"Hierna kreeg ik een grote angst voor water. Zwemles had ik altijd leuk gevonden, maar ik durfde het water niet meer in en ik gilde het hele zwembad bij elkaar. Mijn zwemjuf snapte daar niets van. Mijn moeder wist dondersgoed waar mijn gedrag vandaan kwam, maar hield haar mond. Pas op mijn vijfentwintigste brak ik met mijn ouders en hielden de mishandelingen op. Inmiddels zijn ze beiden overleden."
'Voorzichtig ging ik met mijn voetje in het badje. Mijn hart klopte in mijn keel'
"Een jaar of zes geleden stelde mijn man tijdens een warme zomer voor om een opblaaszwembadje voor in de tuin te kopen. Ik voelde een sterke weerstand, alles in mij riep dat ik dat niet wilde. Maar ik wilde het mijn man niet ontzeggen, dus er kwam toch een klein zwembadje buiten."
"Voorzichtig ging ik er alleen met mijn voeten in. Mijn hart klopte in mijn keel, maar het ging goed. Eigenlijk moest ik toegeven dat het toch wel erg lekker voelde, dat koele water. Maar verder dan mijn voeten durfde ik er niet in."
Schaamte
"Twee jaar later kochten we een groter badje, eentje waar ik net tot mijn middel in kon zitten. Het badje plaatsten we op onze houten veranda, waar ik beschut kon zitten met genoeg privacy. Mijn vader zei altijd dat ik dik en lelijk was, nog altijd voel ik grote schaamte over mijn lichaam, zeker in badpak."
"Maar omdat niemand mij in onze tuin kon zien, voelde ik me op mijn gemak. Als je een onveilig jeugd hebt gehad, is het heel belangrijk om veiligheid voor jezelf te creëren. Eerst liep ik alleen een beetje rond in het bad, lekker op mijn eigen tempo en zonder pottenkijkers. En daarna durfde ik langzaam te gaan zitten, eerst op mijn knieën, daarna op mijn billen. Dat was heerlijk met dertig graden buiten. Dit kan ik, dacht ik. Ik was zo trots op mezelf. Want voor mij betekende dit niet alleen verkoeling, maar ook stukje bij beetje mijn trauma overwinnen.”
"Sinds drie jaar hebben we een groot zwembad in de tuin voor warme dagen, eentje waar ik tot aan mijn schouders in kan zitten. Tuurlijk was dat de eerste keren weer spannend, maar nu wil ik niet meer anders. Vaak ga ik zo’n vijf keer per dag het water in, even lekker plonzen en afkoelen. Daar kan ik zo van genieten, ik kan me nu al niet meer voorstellen dat ik het eerder ’s zomers zonder zwembad deed."
"Zeker de laatste jaren hebben we bloedhete zomers, wat ben ik dan blij dat ik in het water durf. Ik ben er nog niet helemaal, zo blijft douchen lastig voor mij. Ook zal ik nooit naar een openbaar zwembad gaan. Dat heb ik één keer geprobeerd met een vriendin, maar dat vond ik vreselijk. De drukte, het lawaai, het bekeken worden door anderen… Het is prima om trauma’s te overwinnen, maar ik mag ook mijn grenzen aangeven. En ik ben nu heel gelukkig met mijn zwembad in de tuin."
Overwinning
"Nooit meer wil ik zo bang zijn voor water en daardoor geen verkoeling kunnen vinden als het warm is. Vroeger baalde ik weleens van het mooie weer. Als ik mijn buren lekker hoorde plonzen in hun zwembad, dan leek me zo lekker maar ik durfde het niet. Nu wel, en daardoor staat de zomer mij niet meer zo tegen als vroeger."
"Over mijn ervaringen met zwemmen schreef ik een openhartige post op LinkedIn. Die ging viraal, ik kreeg er heel veel reacties op. Mensen die mij bedankten voor mijn eerlijkheid en die er inspiratie uit haalden. Die berichten maakten mij heel blij."
"Mijn boodschap is dat je trauma’s kunt overwinnen, stapje voor stapje. Dat hoeft niet in één keer en niemand hoeft jouw tempo te bepalen, dat doe je zelf. Leg jezelf niet te veel druk op en schaam je niet voor kleine stapjes, want die betekenen óók vooruitgang. Door mijn trauma’s heb ik chronische PTSS opgelopen, maar ik heb geleerd om met mijn beperkingen om te gaan. Ook met trauma kun je een heel mooi leven hebben."
Wil je geen aflevering van deze rubriek missen? Klik dan op de Nooit Meer-tag hieronder en vervolgens linksboven op 'Volgen'.
Nooit meer?
Wil jij ook je verhaal kwijt en vertellen wat je 'nooit meer' wil meemaken, doen of juist laten? We zijn benieuwd naar jouw verhaal. Mail ons op weekendmagazine@rtl.nl