Reactie Spoorloos op uitzending Kees van der Spek: Oplichters Aangepakt
Naar aanleiding van de uitzending van ‘Kees van der Spek: Oplichters Aangepakt’ over Kristian van der Mark en zijn biologische familie, lees je op rtl.nl de volledige reactie van het programma ‘Spoorloos’ op de bevindingen van Kees van der Spek en zijn team.
"Wij schrikken van het bericht dat de gevonden familie van Kristian van der Mark zijn familie niet is. Wat ontzettend verdrietig voor hem. Op basis van de informatie die we toen hadden waren we ervan overtuigd zijn familie te hebben gevonden. Dat blijkt nu dus helaas toch niet zo te zijn. Wat ontzettend naar. We zijn blij voor hem dat hij nu, dankzij jullie inspanningen, zijn biologische familie in Colombia heeft gevonden. Dat is heel fijn nieuws."
"We maken het programma 'Spoorloos' ruim 30 jaar en we beseffen heel goed wat de impact is op je leven als je je biologische ouder vindt; hoe belangrijk het is om te weten waar je roots liggen, waar ter wereld deze zich ook bevinden. Als dan blijkt dat je vermeende familie toch je familie niet is, is dat natuurlijk heel erg. En kennelijk hebben jullie het vermoeden dat dit iets met dhr. Vela te maken heeft. Wij zijn dan ook heel benieuwd naar jullie bevindingen."
"Wat betreft de DNA-testen het volgende: sinds 2000 test 'Spoorloos' op DNA. In die tijd was dat nog geen breed toegankelijke onderzoeksmethode. DNA-testen werden in die periode nog voornamelijk ingezet bij forensische opsporing. Particuliere DNA-onderzoeken waren kostbaar, bovendien kleefden er vaak praktische problemen aan (er werd destijds nog veelal getest met bloed in plaats van wangslijm, dat leverde vaak bezwaren op van degenen die getest zouden moeten worden. Ook strandden DNA-samples vaak bij de douane van de landen waar de testen werden uitgevoerd). In die beginperiode testte 'Spoorloos' dus alleen bij twijfelgevallen op DNA. In de loop der tijd, met het toegankelijker worden van DNA-testen als onderzoeksmethode, is dat vaker gebeurd. Vanaf medio 2019 testen we bij alle zoektochten standaard op DNA."
In hoeveel zaken hebben Vela en/of Diez voor het programma 'Spoorloos' onderzoekswerkzaamheden verricht?
"Wij hebben, voor zover ons bekend, nooit (direct of via tussenkomst van een correspondent) met Diez gewerkt en werken met correspondenten ter plekke. Onze vaste correspondente in Colombia huurde tot aan 2010 dhr. Vela af en toe in voor speurwerk op plekken die voor haar als buitenlandse vrouw onveilig of lastig bereikbaar waren. Zij heeft samen met hem in totaal zestien zaken uitgezocht voor 'Spoorloos', op drie na allemaal vóór 2010. Vijf van deze verhalen zijn niet uitgezonden (mensen wilden niet op televisie) en de gevonden informatie werd dan uitgewisseld met de zoeker. In twee zaken is de match bevestigd door DNA."
"Tussen 2010 en 2018 heeft onze correspondente voor zoektochten naar ons weten geen gebruik gemaakt van de diensten van dhr. Vela, aangezien hij was gaan samenwerken met een advocaat en via zijn eigen ‘roots bureau’ zoektochten begon."
Waarom is Barbara Kroon nooit teruggebeld?
"Uit ons archief blijkt niet dat er in 2019 contact is geweest met Barbara. Voor zover wij hebben kunnen achterhalen is in 2018 het laatste contact geweest tussen onze redacteur en onze correspondent enerzijds en Barbara anderzijds. Bij die gelegenheid heeft onze correspondent haar de informatie gegeven die zij nog had. Overigens is Kristian van der Mark toen niet genoemd bij ons weten. Wij hebben wel zelf in 2019 met Kristian contact gehad. Hij mailde ons in januari van dat jaar dat het contact met zijn familie verloren was gegaan. Hij vroeg toen om gegevens over hoe wij de moeder en halfbroer destijds hebben gevonden. Er werden door hem toen geen twijfels geuit dat de gevonden match niet zou kloppen.”
“Tussen Barbara’s aanmelding in 2004 bij ‘Spoorloos’ en 2018 is er - met soms grote tussenpozen - regelmatig contact geweest met haar en hebben wij ook meerdere keren via onze correspondent opnieuw gezocht voor haar. Ook heeft Barbara, volgens de informatie die wij van haar ontvingen, destijds zelf direct contact gezocht met dhr. Vela.”
“Alhoewel regelmatig in al die jaren contact met haar is geweest, kan ik niet uitsluiten dat Barbara in 2018/2019 niet is teruggebeld. Onze redacteuren werken aan zo’n 20 nieuwe en lopende zaken tegelijkertijd, dus wellicht is een redacteur door de hectiek van de dag vergeten haar terug te bellen. Het is echter bij al onze gasten bekend dat ze de redactie te allen tijde kunnen bellen met vragen of voor een update en in die 14 jaar heeft Barbara ons ook regelmatig weten te vinden.”
Waarom en wanneer is de samenwerking met Vela/Diez gestopt?
“Met Diez hebben wij, voor zover bekend, nooit (direct, of via tussenkomst van een correspondent) gewerkt. Onze correspondent geeft aan dat de samenwerking tussen haar en dhr. Vela in 2010 is beëindigd. De reden hiervoor was dat hij vanaf 2010, in samenwerking met een advocaat, via zijn eigen bureau zoektochten begon. Vanaf 2018 is er door onze correspondent weer incidenteel gebruikt gemaakt van dhr. Vela. In 2019 uitsluitend om DNA af te nemen bij een gevonden partij.”
Vela presenteert zich als advocaat in Medellin. Is jullie bekend dat hij in Colombia niet geregistreerd staat als advocaat?
“Als hij door onze correspondent ingehuurd werd dan was dat voor speurwerk op plekken die voor haar als buitenlandse vrouw onveilig of lastig bereikbaar waren. Hij werd door haar niet ingehuurd als advocaat. Volgens de informatie van onze correspondent werkte dhr. Vela wel samen met een advocaat, in de periode 2010-2018.“
Is jullie bekend dat Vela/Diez nooit DNA-onderzoeken hebben gedaan voor zoekende partijen?
“Wij zijn niet bekend met eventuele zoektochten van dhr. Vela buiten ‘Spoorloos’ om. Met Diez hebben wij, voor zover ons bekend is, nooit gewerkt. Dhr. Vela heeft wel in 2019 voor ons bij een gevonden persoon DNA afgenomen. Dat bleek toen een match met onze zoeker.”
Is jullie ooit eerder gebleken dat de verkeerde families (door dit duo) zijn gekoppeld?
“Medio juli van dit jaar heeft een zoekster uit 2006 contact met ons opgenomen, nadat zij van haar vermeende moeder te horen gekregen dat zij toch ernstig twijfelt of zij wel echt haar moeder is. Dit nadat zij er 16 jaar lang niets over heeft gezegd. Ook niet tijdens meerdere langere bezoeken van dochter aan Colombia. Dit was ook de eerste keer dat wij hoorden van een mogelijke mismatch in Colombia. De verhalen van zoekster en moeder kwamen destijds dusdanig overeen dat er geen aanleiding voor was voor een DNA-test. De zoektocht is destijds uitgevoerd door dhr. Vela.”
“Toen dit jaar bleek dat moeder na zo’n lange tijd, toch twijfels had, hebben we direct DNA afgenomen bij zoekster en bij de vermeende moeder. We hebben hier ook melding van gemaakt op onze ‘Spoorloos’-site. De DNA-test heeft aangetoond dat hier sprake is van een mismatch en 'Spoorloos' heeft intensief contact met alle betrokkenen en zal, indien gewenst, opnieuw gaan zoeken.”
“Nu blijkt dat naast deze zaak, kennelijk ook de destijds gevonden familie van Kristian van der Mark niet de juiste is, zijn we begonnen om alle zaken waarbij dhr. Vela betrokken was opnieuw tegen het licht te houden. Van de zestien zaken zijn er dus inmiddels twee bewezen mismatches en er zijn twee zaken op DNA getest tijdens de zoektocht. Met de zoekers van de twaalf resterende zaken zal contact worden opgenomen. We bieden de betrokkenen, indien gewenst, dan de mogelijkheid van een DNA-test aan. Mocht blijken dat er meer zaken niet kloppen, dan is dit natuurlijk allereerst een persoonlijk drama voor de betrokkenen. Wij zullen hen in dat geval vanzelfsprekend onze ondersteuning bieden.”
Wil jij de aflevering van ‘Kees van der Spek: Oplichters Aangepakt’ terugkijken? Ga dan naar Videoland.