Oekraïens tegenoffensief begonnen: 'Maar echte klap moet nog komen'

Na de dorpen Blahodatne, Neskoetsjne en Makarivka boekte het Oekraïense leger opnieuw winst. Ook in Storozjeve, in de regio Donetsk, werd de Oekraïense vlag gehesen. Het is het begin van het Oekraïense tegenoffensief.

"Maar eigenlijk is het tegenoffensief al weken bezig", legt oud-commandant der Landstrijdkrachten Mart de Kruif uit. "Tijdens deze 'shaping operations' zijn voorbereidingen getroffen, zoals het aanleggen van logistieke voorraden en het creëren van verkeersknooppunten. Daardoor kunnen ze nu aanvallen."

"Inmiddels is de fase van 'close operations' aangebroken, waarbij er intensief wordt gevochten", vervolgt hij. "Dit zorgt voor slachtoffers aan zowel Oekraïense als Russische zijde. Het kan een opmaat zijn naar zwaardere gevechten."

'Hier keek bevolking naar uit'

Hoewel de herovering van dorpen in de frontlinie de Oekraïense opmars toont, zijn de successen nog relatief klein. Zo telde het dorpje Blahodatne, dat gister weer geel-blauw kleurde, voor de oorlog amper 1000 inwoners.

"Maar de blijdschap om deze herovering laat zien hoe erg de bevolking hiernaar uitkeek", zegt Oekraïnedeskundige Chris Colijn van RTL Nieuws. "Ze hopen dat dit het begin is van iets groots. Velen zijn uit de gebieden gevlucht, maar het gaat wel over hun huizen, vrienden en familie. Hun dorpjes zijn dus echt iets persoonlijks. En ze hopen natuurlijk dat ze ooit weer naar huis kunnen."

Het Russische ministerie van Defensie heeft de terugtrekking uit de dorpen niet bevestigd. Troepen zouden grotendeels stand hebben gehouden langs de meer dan 1000 kilometer frontlinie in het zuiden en oosten van Oekraïne. Russische militaire bloggers erkennen wel dat het leger op sommige plekken de controle heeft verloren.

Verschillende doelen

Oekraïne valt Rusland op verschillende plekken aan, zegt De Kruif. Daardoor moeten de Russen kiezen waar ze hun focus leggen. Het is de bedoeling dat voor de Russen zo lang mogelijk onduidelijk blijft waar de 'grote klap' uiteindelijk plaatsvindt. Zo heeft Oekraïne genoeg tijd om zich daarop voor te bereiden.

Bij die grote klap hoort wel een duidelijk risico, zegt De Kruif. "Als Oekraïne door de Russische barricades heen breekt, zijn er veel troepen op een relatief kleine plek. Dat maakt het leger dan een makkelijk doelwit. Zij moeten dan wel kunnen worden verdedigd, bijvoorbeeld met luchtafweer."

Waar Oekraïne uiteindelijk hoopt door te breken, is lastig te voorspellen. Zo suggereren deskundigen bij de BBC dat havenstad Mariepol de komende maanden moet worden heroverd. Anderen denken dat Oekraïne de landbrug tussen de bezette Krim en Donetsk misschien wil vernielen om zo de Russische troepen op het schiereiland te isoleren.

"De wraakzucht onder de Oekraïense bevolking neemt met de dag toe", zegt Oekraïnedeskundige Colijn. "Neem bijvoorbeeld het opblazen van de dam, waar ze Rusland voor verantwoordelijk houden. Dit zorgt voor extra vastberadenheid om te winnen. Ze gaan het tegenoffensief in met het gevoel dat Rusland hun land kapotmaakt."

'Complete bevrijding ver weg'

De Oekraïense onderminister van Defensie Hanna Maliar voorspelde op Telegram dat Oekraïne binnenkort weer vrij zal zijn. Maar of dat het geval zal zijn, is volgens De Kruif nog maar de vraag. "Het is nog te vroeg om te zeggen of het tegenoffensief gaat slagen. Oekraïne claimt succes, maar grootspraak hoort er ook een beetje bij."

"Al hoopt Oekraïne uiteindelijk wel het hele land te bevrijden", voegt Colijn toe. "Er wordt geen genoegen genomen met de huidige situatie. Alle door Rusland ingelijfde delen willen de Oekraïners terug, ook de Krim. Maar die complete bevrijding is wel nog heel ver weg."