Door luchtvervuiling vinden bijen en vlinders bloemen minder aantrekkelijk
Luchtvervuiling zorgt ervoor dat vlinders en bijen in de war raken. Uit een nieuw onderzoek blijkt namelijk dat de vervuilende stoffen in de lucht ervoor zorgen dat de geur van bloemen verandert. Hierdoor kunnen bijen en vlinders ze minder goed vinden en bestuiving.
Om tot deze conclusie te komen, hebben Britse onderzoekers twee zomers lang velden met zwarte mosterdplanten in de gaten gehouden.
Op een deel van deze velden vulden ze de lucht met dieseluitlaatgassen en ozon, dit zijn stoffen die vaak voorkomen in gebieden met veel luchtvervuiling. Vervolgens turfden de Britse wetenschappers hoe vaak welke insecten waar langskwamen.
Hieruit bleek dat in het vervuilde veld veel minder bijen, zweefvliegjes en vlinders kwamen. En áls ze al kwamen, roken ze minder vaak aan de gele bloemen. In totaal werden er in het vervuilde veld 31 procent minder planten bestoven vergeleken met het niet beïnvloede veld.
Hindert de bestuiving
De conclusie van de onderzoekers: luchtvervuiling hindert de bestuiving van planten, omdat insecten de planten minder goed kunnen vinden omdat de geur van de bloemen verandert.
Theo Zeegers van EIS Kenniscentrum Insecten noemt het onderzoek interessant. Maar hij zegt er gelijk bij: geur is niet voor alle insecten even belangrijk. Waar de zweefvlieg bloemen vooral uitkiest op kleur - "Ze zijn dol op de gele planten uit het onderzoek" - is voor bijen geur juist belangrijk.
"Daarnaast trekt niet elke plant dezelfde insecten aan." Hij legt uit dat het onderzoek andere resultaten had kunnen geven wanneer de wetenschappers andere bloemsoorten hadden gebruikt.
Zo zijn van de ruim 300 bijensoorten in Nederland maar een paar geïnteresseerd in de mosterdplant, waaronder de honingbij. "Maar dat zou je bij elke andere plant ook hebben."
Slinkende populatie
De bijenpopulatie is jarenlang flink gedaald, is er eigenlijk een verband hiertussen met luchtvervuiling? "Dat verwacht ik niet", zegt Zeegers.
Volgens hem is in Nederland de afgelopen dertig jaar 80 procent van de insectenpopulatie verloren gegaan. "De onderzoeken hierover zijn gedaan in natuurgebieden zoals de Veluwe. Dit zijn plekken waar geen dieselauto's komen."
Hij legt uit dat de dieselgassen onderdeel kúnnen zijn van de achteruitgang van de insecten, maar zeker niet de hoofdrol spelen. De voornaamste negatieve invloeden op de populatie zijn de vervuiling door stikstof, gebruik van landbouwgif en de menselijke invloed op het landschap.
Kroegenlopers
Daarnaast zijn insecten niet gefocust op één bloem of plant. "Zeker zweefvliegjes en vlinders gaan op zoek naar een andere plant, als ze het niet lekker vinden ruiken." Deze zogeheten kroegenlopers zoeken een andere plant op als ze een plant minder lekker vinden ruiken. "Ze gaan op zoek naar de 'kroeg' waar het lekkerste te halen is."