Uitgerekend: dit zou het 'logische' bedrag voor de basisbeurs zijn

Het kabinet wil studenten vanaf collegejaar 2023/2024 weer een basisbeurs geven: 91 euro per maand als ze thuis wonen en 255 euro per maand als ze op kamers wonen. Maar dat is zelfs minder dan studenten in 2015 kregen.

"We wachten de volledige plannen van de minister af. Maar als dit klopt, zullen studenten er niet blij mee zijn", zegt een woordvoerder van studentenvakbond LSVB tegen RTL Nieuws. "De bedragen voor de basisbeurs en de aanvullende beurs zijn gewoon te laag. Daar kun je als student met een bijbaan niet schuldenvrij van afstuderen, en dat is wat veel studenten wel hadden gehoopt." In deze video zie je hoeveel geld studenten elke maand werkelijk kwijt zijn:

In 2015, voor de afschaffing van de basisbeurs, kregen thuiswonende studenten nog 102,77 euro en 286,15 als ze op kamers zaten.

De studenten wijzen erop dat de kosten sinds de afschaffing van de studiefinanciering flink zijn gestegen. Budgetinstituut Nibud doet onderzoek naar de inkomsten en uitgaven van studenten. De meest recente cijfers zijn van 2021. Een kasboekje van een student zag er toen, in vergelijking met 2015, ongeveer zo uit:

De overheid heeft altijd aangegeven dat de studiebeurs niet volledig dekkend is. De overheid gaat ervan uit dat ouders ook bijdragen aan de studie van hun kind en daarnaast wordt van studenten verwacht dat ze ook zelf zorgen voor inkomen door bijvoorbeeld een baantje. Ook kan een groot deel van de studenten aanspraak maken op bijvoorbeeld huur- en zorgtoeslag.

Volgens econoom Charan van Krevel van de Radboud Universiteit mogen we aannemen dat de prijzen van leven van een student in 2023, wanneer de beurs weer wordt ingevoerd, zelfs duurder zullen zijn dan vandaag.

Hij verbaast zich dan ook over het bedrag dat het kabinet voorstelt voor de basisbeurs. "Als ze waren doorgegaan op het bedrag dat het in 2015 was, had ik dat nog wel begrepen, maar nu is het zelfs minder dan toen."

'Studenten slechter af'

Hoe het kabinet het ook uitlegt, de studenten zijn slechter af, zegt Van Krevel. "De enige uitleg voor een lagere beurs zou zijn dat het goedkoper zou moeten zijn geworden om te studeren, maar dat is niet zo. Een specifieke belastingverlaging of compensaties voor studenten is er niet geweest."

Welk bedrag dan wel?

Realistischer zou het volgens hem dan ook zijn om een bedrag te nemen voor de beurs dat zich net zo verhoudt tot het uitgavenpatroon van een student als in 2015 en eerder.

In 2015 waren de gemiddelde uitgaven van een student op kamers 1319 euro. De beurs een uitwonende student (286,15 euro) was 21,7 procent van dit bedrag.

Voor 2021 zou je met datzelfde percentage uitkomen op een beurs van 292,73 euro voor uitwonende studenten.

Reken je verder met een inflatie van 5,5 procent, dan kom je in 2023 op een bedrag van 308,83 euro voor een uitwonende student. Dat is dus 53,83 euro meer dan het kabinet nu voorstelt.

Wat ook nog meespeelt, is de aanvullende beurs. Afhankelijk van het inkomen van de ouders kunnen studenten hier aanspraak op maken. Het kabinet is voornemens om hier een maximaal bedrag van 419 euro voor te hanteren. Het inkomen van de ouders mag voor deze volledige aanvullende beurs niet hoger zijn dan 34.600 euro per jaar.

Minder snel aanvullende beurs

In 2015 lag deze inkomensgrens hoger, namelijk op 46.000 euro per jaar bij een maximale aanvullende beurs. "Door de verlaging van het minimumbedrag dat ouders mogen verdienen zal er een groep studenten een deel van de aanvullende beurs ook nog eens mislopen."

Morgen presenteert het kabinet een aantal scenario's voor de nieuwe basisbeurs aan de Tweede Kamer. Deze worden daar dan besproken.