Chinezen juichen om dood van Japanse oud-premier Abe
De wereld heeft geschokt gereageerd op de moord op Shinzo Abe, de voormalig premier van Japan. Regeringsleiders en overheden spreken hun afschuw uit: India kondigde zelfs een dag van nationale rouw af. Op Chinese sociale media werd echter anders gereageerd: met triomfantelijke kreten.
Toen op vrijdagochtend (lokale tijd) de eerste berichten over de aanslag binnenkwamen, was dit meteen te merken. Op WeChat en Weibo, Chinese sociale mediaplatforms, regende het juichende berichten. 'Een onverwachte feestdag', is een van de opmerkingen die duizenden likes kreeg op Weibo. Het bericht 'Tijd voor een feestje!' kreeg 300.000 likes.
Toen later op de dag werd bevestigd dat Abe was overleden, hield de stroom 'felicitaties' aan. Te zien was onder meer hoe restaurants kortingen aanboden om het nieuws te 'vieren'. Ook werden op vrijdagavond beelden gedeeld van dansfeesten waarbij de dood van Abe gevierd werd. Volgens een analyse van de BBC waren op vrijdag de populairste berichten op Weibo vrolijke berichten over de dood van Abe.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
En dat terwijl de Chinese overheid diplomatiek probeert te blijven, met condoleances en sterktewensen aan Japan en Abe’s nabestaanden. Op vrijdag wilde een woordvoerder van het Chinese ministerie van buitenlandse zaken niet reageren op de uitspraken van Chinezen online.
Sympathie voor Abe leidt tot wantrouwen
Chinezen met sympathie voor Abe kregen het ook zwaar te verduren: een Chinese journalist die live op televisie verslag deed van de aanslag was zichtbaar geëmotioneerd. Ze kon haar tranen nauwelijks bedwingen. Ze kreeg vervolgens de hoon van Chinese internetgebruikers over zich heen, die zich afvroegen of ze wel 'echt Chinees' is.
Anti-Japans sentiment tiert nog altijd welig in China, met name vanwege de Tweede Wereldoorlog. Op Chinese televisie en in het onderwijs worden de Japanse wandaden nog altijd veelvuldig benadrukt.
Abe stond bekend als 'anti-China'
Shinzo Abe werd tevens gezien als een politiek leider met een anti-China karakter. Zo was hij een voorstander van sterke banden met Taiwan, dat door China als een afvallige provincie wordt gezien. Ook werd zijn buitenlandse beleid gekenmerkt door het bestrijden van Chinese invloeden in Azië, zowel economisch als militair.
Volgens Matthew Schmidt, directeur internationale betrekkingen aan de University of New Haven, is het sentiment makkelijk te verklaren. "Abe was controversieel in China, omdat zijn principiële positie was: 'Ik wil een Japan dat niet langer gebonden is aan de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog.'" In de commentaren op Chinese sociale media wordt dit uitgelegd als een verdraaiing van de geschiedenis, die bestaat uit Japanse wandaden in heel Azië.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
En dat is de voornaamste oorzaak van de Chinese houding ten opzichte van Abe: zijn vermeende vergoelijking van de Japanse bezetting van China, en vooral de slachting van Nanjing in 1937. Abe zou deze daad van Japanse agressie niet serieus nemen en zelfs hebben ontkend. In werkelijkheid erkende Abe de geschiedenis wel degelijk, maar weigerde hij er excuses voor te maken, wat enkele van zijn voorgangers juist wel hadden gedaan.
De vreugde-uitbarstingen die volgden op de aanslag waren volgens prominent Chinees commentator Hu Xijin daarom 'begrijpelijk'. Maar, waarschuwt hij, "Chinezen moeten voorzichtig zijn met dit soort uitingen. Krachten van buitenaf zullen onze woorden willen gebruiken om China zwart te maken".