Massale kritiek op Ongehoord Nederland, omroep wast handen in onschuld
"Wij spreken collectief onze afkeuring uit tegen het item over racisme in de uitzending van het programma Ongehoord Nieuws van 15 september." Dat is de tekst van het statement tegen racisme, dat is opgesteld door een groot aantal publieke omroepen. De Nationaal Coördinator tegen racisme is boos, vooral ook op het ministerie.
De uitzending van Ongehoord Nieuws gisteren bevatte een item waarin een compilatie werd getoond van internetfilmpjes waarin mensen van kleur witte mensen in elkaar slaan. Volgens presentatrice Raisa Blommestijn wilde het programma hiermee 'een op sociale media minder belicht aspect van racisme' tonen. Zij sprak over 'blanken die door negers in elkaar worden geslagen'.
'Voor racisme is geen plaats'
Dat schiet bij veel partijen compleet in het verkeerde keelgat. "Vrijheid van meningsuiting is echter niet onbeperkt. Daar waar onder de mantel van journalistiek racistische ideeën worden verspreid, is die grens bereikt", schrijven de omroepen AVROTROS, BNNVARA, EO, HUMAN, KRO-NCRV, MAX, NTR, PowNed, VPRO, WNL en Omroep ZWART gezamenlijk.
"Middels taal en beeld wordt daarin een valse, racistische boodschap verkondigd die wij gezamenlijk kwalificeren als onjournalistiek, onethisch en in strijd met de kernwaarden van de NPO. Dat is het platform van de publieke omroep onwaardig. Wij spreken de omroep Ongehoord Nederland daar collectief op aan. Voor racisme is geen plaats in onze maatschappij."
Reactie Ongehoord Nederland
De omroep zelf zegt niet te begrijpen waarom deze uitspraken niet zouden kunnen en stelt verbaasd te zijn. Volgens het bestuur van Ongehoord Nederland is er geen sprake van racisme of discriminatie en is dat ook nooit de bedoeling geweest. Ook zegt de omroep afstand te nemen van racisme.
Rabin Baldewsingh is Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme. Hij begrijpt niets van de reactie van de omroep. "Ik heb de presentatrice helder en duidelijk gehoord. Het n-woord wordt gebruikt, blanken wordt gebruikt, de twee groepen worden heel nadrukkelijk tegenover elkaar gezet in filmpjes waarvan wij als kijker niet eens weten of er wel sprake is van racisme. Het zou ook gewoon een ruzie kunnen zijn. Ik weet niet eens of het beelden zijn uit Nederland."
'De presentator zet heel nadrukkelijk een frame'
Baldewsingh zegt dat 'wat er nu gedaan wordt door de presentator heel nadrukkelijk een frame zet dat zwarte mensen geweld uitoefenen op witte mensen'. "Ik vind dat echt heel opruiiend. Dit is polarisatie ten top en ik vind dat dit echt niet hoort in ons publieke bestel."
De coördinator is ook boos op het ministerie. "Het is onverantwoord en gevaarlijk dat Ongehoord Nederland de ruimte heeft gekregen om de samenleving verder te polariseren en aan te zetten tot haat tegen groepen", zegt hij.
'Ministerie gefaald'
Volgens Baldewsingh heeft het ministerie gefaald in het toezicht op de gang van zaken rond omroep Ongehoord Nederland. "De afspraak was dat het ministerie de gang van zaken rond Ongehoord Nederland zou monitoren."
"Het is een heel kwalijke zaak dat dat niet is gebeurd. Er waren al eerder allerlei signalen dat Ongehoord Nederland zich niet aan de spelregels hield, zegt Baldewsingh. Het ministerie liet de afgelopen maanden doorlopend weten geen toezicht te houden op de programma's van ON. De ombudsman startte een onderzoek naar de omroep na klachten van kijkers.
Sanctie
Staatssecretaris Uslu (Cultuur en Media) reageert via haar woordvoerder op het verwijt van Baldewsingh door te zeggen dat het publieke bestel wettelijk zo is ingericht dat Den Haag 'geen invloed kan hebben op de inhoud van de programma’s die de omroepen van de NPO maken'.
Het is volgens de staatssecretaris aan de NPO om in de gaten te houden of omroepen journalistieke codes naleven, aan de Ombudsman om zwaarwegende adviezen te geven en aan het Commissariaat voor de Media om in de gaten te houden of de mediawet wordt overtreden.
In juli kreeg Ongehoord Nederland een sanctie opgelegd van de NPO. "Indien een omroep twee sancties heeft opgelegd gekregen, kan de staatssecretaris de vergunning voor een omroep heroverwegen", aldus de woordvoerder.