Acht diplomafraudeurs in zorg voor de rechter, aantal meldingen verdubbeld

Een van de acht wordt ook verdacht van oplichting. Naast valse diploma's maakten de verdachten volgens het OM ook gebruik van valse verklaringen omtrent gedrag (VOG). Zo werkte een verdachte volgens het OM met een vals diploma van het ROC van Amsterdam en een valse verklaring omtrent gedrag als pedagogisch medewerker voor meerdere zorginstellingen.

Groeiend probleem 

Diplomafraude in de zorg is een groeiend probleem, zo toonde de onderzoeksredactie van RTL Nieuws afgelopen zomer aan. Zorgmedewerkers sloegen toen alarm, omdat ze zagen hoe ongediplomeerd personeel voor gevaarlijke situaties zorgde in zorginstellingen. Bijvoorbeeld in de jeugdzorg, wijkverpleging en de gehandicaptenzorg.

"De medewerkers komen werken op een groep met mensen die niet zelfredzaam zijn, in een rolstoel zitten, niet kunnen praten, eigenlijk alle hulp nodig hebben om de dag door te komen. Het kan levensbedreigend worden als medicatie bijvoorbeeld niet juist wordt gedeeld of een kind heeft een epileptische aanval en er wordt niet op gereageerd", aldus een personeelslid die anoniem aan de bel trok. 

Het aantal fraudeurs dat zonder diploma een werkplek vindt in de zorg, blijft stijgen. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers die de inspectie IGJ vandaag publiceert. Afgelopen jaar kregen ze 95 meldingen van diplomafraudeurs binnen, dat is een verdubbeling ten opzichte van het jaar daarvoor.  

Daar komen 11 meldingen bij van zorgmedewerkers die hun verklaring omtrent gedrag (VOG) vervalst hadden. Die verklaring heb je in de zorg nodig om aan te tonen dat je bijvoorbeeld geen strafblad hebt. "Onbekend is of de aantallen de werkelijkheid weergeven of slechts het topje van de ijsberg zijn", aldus de inspectie.

Snel geld verdienen 

Volgens bronnen die RTL Nieuws sprak, is er mede door tekorten een flinke toename van zzp'ers in de zorg, onder wie mensen die geld ruiken. Ze zien kans om zonder scholing toch snel veel geld te verdienen. Als zzp'er krijg je vaak een hoger uurloon en kan je door de vele gaten in roosters enorm veel uren maken. 

Soms wordt wel 10.000 euro per maand uitbetaald door een optelsom van nachtdiensten en dagdiensten bij verschillende zorgaanbieders. En dat zeven dagen per week. Door de enorme groei aan zzp'ers wordt de controle op diploma’s soms minder goed uitgevoerd. 

Justitie en inspectie hopen met de vervolging van de acht verdachten een krachtig signaal af te geven richting fraudeurs en zorginstellingen. "Valse documenten in de zorg vormen een bedreiging voor de kwaliteit van de zorg voor vaak kwetsbare patiënten."

Controle moet beter

In een brief roept de inspectie een groot aantal zorginstellingen vandaag opnieuw op om beter te controleren op valse papieren. Die controle wordt soms uitbesteed aan bemiddelaars of uitzendbureaus. Maar, zegt de IGJ: "Uiteindelijk blijven de werkgevers zelf verantwoordelijk voor die screening. Daarbij hoort ook de controle op valse papieren." 

Daar komt bij dat zorginstellingen lang niet altijd aangifte doen van diplomafraude. De inspectie wil dat dit verandert. Alleen als zorgaanbieders en bemiddelingsbureaus valse papieren van sollicitanten melden aan het Openbaar Ministerie, kunnen fraudeurs strafrechtelijk vervolgd worden. 

Ernstig disfunctioneren 

Werkgevers kunnen ook navraag doen bij de inspectie of een sollicitant een risico vormt voor de veiligheid. De inspectie heeft een lijst met ruim 150 namen van mensen die bijvoorbeeld zijn ontslagen vanwege ernstig disfunctioneren. Maar van die lijst wordt maar weinig gebruik gemaakt, zegt de inspectie. "Vorig jaar vroegen werkgevers 10.854 keer of hun sollicitant een aantekening had. Heel veel minder dan het aantal sollicitaties in de zorg en jeugdhulp in een heel jaar."