Lenna ontdekte op haar 25ste dat ze is besneden: 'Verkrampte bij elke aanraking, nu weet ik waarom'

"Er is een leven voor en na Zandvoort", begint Lenna (nu 42) haar verhaal. We drinken koffie bij haar thuis. Haar zoon Benjamin zit op de bank met een koptelefoon op. De meeuwen vliegen voor de ramen, het strand is om de hoek. In Zandvoort heeft ze haar leven weer opgebouwd. Hier heeft ze zichzelf opnieuw uitgevonden.

'Drie vrouwen konden mijn moeder zijn'

Eerst gaan we terug naar 2002. Lenna wil op zoek naar haar biologische moeder en gaat drie maanden door Indonesië reizen, het land waar ze is geboren. Haar Nederlandse adoptieouders gaan de eerste twee weken met haar mee. De reis begint in een klooster in Jakarta. Dat wordt gerund door een Nederlandse vrouw, zuster Lemmers. Zij hielp Nederlandse adoptieouders tijdens hun proces in Indonesië.

Lenna heeft geluk, er is een oom van een van de zusters in het klooster op bezoek die werkt in Lenna's geboorteregio. Hij gaat wel even informeren. Binnen drie dagen meldde hij zich weer. "Drie vrouwen zeiden dat ze mijn moeder konden zijn, maar van één vrouw klopte het verhaal met de details die alleen wij kenden. We leken zelfs op elkaar."

Hele dorp is uitgelopen

De een noemt de snelle zoektocht de hand van God, de ander toeval. Er wordt een ontmoeting geregeld. "Het ging allemaal veel te snel. We waren pas net in het land en reden al een onherbergzaam gebied in. Over onverharde wegen, langs natte rijstvelden en kampongs, kleine dorpjes met vervallen huizen."

Na drie uur zijn ze er, maar even rustig kennismaken is er niet bij. Het hele dorp is uitgelopen om haar te zien. Vrouwen, kinderen duwen tegen de auto. Ze huilen, gillen. "Ik wil weg hier, dacht ik. Wat dóe ik eigenlijk hier?!" Zuster Lemmers stapt de auto uit en roept: 'Opzij, opzij! Wie van jullie is Lenna's moeder?' Mensen wijzen naar een vrouw achteraan. "Heel eerlijk? Ik voelde niks. Er kwamen wel tranen toen ik haar omhelsde, maar dat was meer omdat ik besefte wat deze ontmoeting voor haar betekende."

Hysterische ontmoeting

Broers, zusjes, ooms, tantes, opa's, oma's, iedereen wordt begroet en omhelsd. Er wordt gelachen en gehuild. Er is vooral veel hysterie, herinnert Lenna zich. "Mijn moeder had me afgestaan omdat ze mij niet kon voeden. Twee kinderen die na mij werden geboren, zijn overleden door ondervoeding. Ik leefde nog en voelde de impact die dat had op deze vrouw."

Niet veel later zit Lenna met haar ouders en zuster Lemmers op de grond van het huis van haar biologische moeder. De vloer is aangestampte aarde. De muren zijn een paar opgehangen bamboematten, gordijnen hangen voor open gaten die dienen als ramen. "Het toilet was buiten het huis een gat in de grond. Het huisje viel zowat uit elkaar. Er stond één kast en er lag een matras op de grond met het plastic eromheen, anders zou het vies worden."

In de drie maanden die Lenna door het land reist, ziet ze haar biologische familie vier keer. "Elke keer kreeg ik meer informatie."

'Jij bent ook besneden'

Vier jaar later gaat Lenna weer terug, ze is op vakantie met haar toenmalige vriend en bezoekt weer haar geboortedorp. "Mijn biologische moeder nodigde me uit voor de besnijdenis van mijn zevenjarige halfbroertje, twee weken later. Of nou ja, ze vroeg of ik wilde komen en de besnijdenis wilde betalen."

Dat doet Lenna. "Ik wist dat jongens besneden werden in haar cultuur." Tijdens het feestmaal na de besnijdenis zitten ze op de grond in het huis van haar moeder. Het gesprek gaat over besnijdenissen. 'In Nederland worden jongens soms ook besneden', zei Lenna, "Maar dat is vaak vanwege medische redenen. Bij meisjes gebeurt het niet.' "Mijn moeder lachte en zei iets in het Soendanees, de taal die op westelijk Java wordt gesproken. Zuster Lemmers, die mee was om te vertalen, zei: 'Ze zegt dat jij ook bent besneden, als baby.'"

"Ik was helemaal… Vanaf dat moment…" Lenna neemt een slok koffie en vervolgt. "Ik verstijfde gewoon. Mijn biologische moeder deed alsof het de normaalste zaak van de wereld was."

Onder de boom geboren en besneden

Zuster Lemmers ziet dat Lenna lamgeslagen is van het nieuws en vraagt door. "Ze vroeg waar en wanneer dit dan was gebeurd. Mijn moeder wees naar de boom bij het watertje tegenover haar huis. Daar, bij die boom, daar ben je geboren en daar ben je besneden."

Meisjes worden op de 21ste dag na de geboorte besneden, vertelt haar biologische moeder. Dat was traditie in hun kampong. Een stukje van de clitoris wordt afgevijld en een stukje van de binnenste schaamlippen weggehaald. Dat is ook bij Lenna gebeurd. "Die avond kon ik moeilijk in slaap komen. Het seksleven van mij en mijn vriend was niet optimaal. Ik had altijd pijn, krampen, ik verstijfde bij aanrakingen. Dit verklaarde alles."

'Ik wist niet wat ik ermee moest'

Na het gesprek met haar moeder staat ze niet al te veel stil bij de impact van de boodschap. "We waren op vakantie en het was te groot. Ik wist niet wat ik ermee moest." Dat komt later pas, als ze terug is in Nederland en naar haar huisarts gaat. Die verwijst haar door naar een gynaecoloog en een psycholoog. Bij de gynaecoloog kijkt ze voor het eerst met een nieuwe blik naar zichzelf. Er is littekenweefsel rond haar clitoris. Er is nu een verklaring voor de krampen in haar buik, de steken in haar bekken en het strakke gevoel in haar bovenbenen.

Haar Nederlandse ouders zijn ook geschrokken van haar ontdekking en vragen de kinderarts die Lenna destijds heeft gecheckt of hij niks had gezien. "Hij had niet tussen mijn benen gekeken, dus had niks in de gaten. Mijn ouders vertelden me dat ik als baby niet verschoond wilde worden. Ik gilde en trapte alles bij elkaar. Ik was snel zindelijk, net voordat ik een jaar was. Nu vind ik dat logisch: ik wilde gewoon niet dat mensen daar in de buurt kwamen."

'Praten over seks deden we niet'

Lenna heeft nooit doorgehad dat ze is besneden. "Vriendinnen hadden soms ook pijn bij het vrijen. Daar zocht ik niks achter." Hoe meer ze erover nadenkt, hoe verder ze in de knoei komt met zichzelf. Ze meldt zich ziek op haar werk. "Alles kwam eruit, woede, frustratie, machteloosheid."

"Mijn vriend had geen idee wat hij met de situatie aan moest. 'Het is jouw lichaam', zei hij. Praten over seks deden we niet. Er was veel liefde en we knuffelden veel, maar nu had ik meer nodig. Een gesprekspartner, een schouder." Mede vanwege zijn strenggelovige opvoeding kan hij er volgens Lenna niet goed mee omgaan en de relatie klapt.

Herstel en acceptatie

"Ik raakte alles kwijt. Mijn vrouwelijkheid, mijn relatie die hierdoor op de klippen liep en ons huis, dat we daardoor moesten verkopen." Ze verhuist weer terug naar haar ouders in Haarlem en vindt uiteindelijk een eigen bovenwoning bij een ouder stel in Zandvoort. "Ik wilde heel graag alleen zijn en aan mezelf werken."

Dat eerste jaar Zandvoort staat in het teken van herstel en acceptatie. Ze gaat naar een psycholoog en een seksuoloog. Ze gaat in een zangkoor, wordt vrijwilliger bij allerlei evenementen en vindt weer een baan. "Ik heb er alles aan gedaan om mensen te leren kennen. Zij wisten niks van mijn verleden, dus hoefde ik er ook niet over te praten. Binnen een jaar was ik ingeburgerd."

Ze besluit het nog eens te proberen met haar ex. "Omdat er nog wel liefde was. Maar na een jaar kan ik zeggen: liefde alleen is niet genoeg. We waren te veel uit elkaar gegroeid."

41.000 Nederlandse meisjes en vrouwen besneden

In Nederland zijn volgens de stichting Pharos 41.000 meisjes en vrouwen besneden. De World Health Organization (WHO) onderscheidt drie vormen van meisjesbesnijdenis. Bij type 1 is een gedeelte of de hele zichtbare clitoris verwijderd of alleen de huidplooi rond de clitoris. Type 2 is een gedeeltelijke of totale verwijdering van het zichtbare deel van de clitoris en de kleine schaamlippen, met of zonder verwijdering van de grote schaamlippen. Bij type 3 wordt de vaginale opening vernauwd door het wegsnijden en aan elkaar maken van de kleine en/of grote schaamlippen, met of zonder verwijdering van het zichtbare deel van de clitoris. Dit is de meest ingrijpende vorm en zorgt voor de meeste gezondheidsklachten.

Bron: Pharos.nl

Seksuele revolutie

Dan gaat ze op ontdekkingstocht, een soort seksuele revolutie. "Ik wilde onderzoeken wat ik fijn vond en wat niet. De gynaecoloog had gezien dat er nog wel zenuwen zaten rondom mijn clitoris, dus ik kon klaarkomen. Dominantie zit niet echt in me, maar dit keer wilde ik zelf de controle houden bij seks en ontdekken wat voor mij werkte. Elke week ging ik met een andere man naar huis. Ik communiceerde helder wat ik wilde en daar gingen ze altijd in mee. Deze mannen leerde ik wat ik prettig vond en wat niet. Als ik terugkijk op deze periode, denk ik soms: oh, wat erg. Maar eigenlijk was het ook gewoon heel leuk."

Na een half jaar wordt ze verliefd op een van de mannen in het café. Na een tijdje gaan ze samenwonen en krijgen ze een zoon, Benjamin. Die is nu elf. De besnijdenis heeft geen effect op een natuurlijke bevalling.

Daten is ingewikkeld

De relatie met de vader van Benjamin strandt na zeven jaar. Sindsdien redt Lenna zich als alleenstaande moeder in Zandvoort. "Ik ben zelfverzekerder en ben nu open over wat me is overkomen. Al vind ik het nog steeds lastig zo'n gevoelig onderwerp bespreekbaar te maken als ik nieuwe mensen leer kennen."

Dat maakt ook daten ingewikkeld. "Ik vertelde een date nadat we met elkaar naar bed waren gegaan dat ik was besneden. Hij schrok. Het is zo’n beladen onderwerp wat blijft hangen, de volgende ontmoeting krijgt alles een andere lading. Dat gebeurde nu ook. Hij was bang dat hij me pijn zou doen. Het lag niet aan hem, het was mijn fysieke instelling. Ik ben op zoek naar liefde, maar vind het makkelijker af en toe een onenightstand te hebben, dan zeg ik het gewoon niet, hou ik de touwtjes in handen en kan ik genieten van seks."

Honderden reacties

Sinds Lenna in Zandvoort woont, is haar besnijdenis geen geheim meer. Ze heeft het platform 'Intiem Zijn' opgericht, voor vrouwen die op zoek zijn naar een betere vorm van intimiteit en seksuele verbinding. Vanwege de internationale dag van Female Mutilism deelde ze haar verhaal in het Haarlems Dagblad. Er kwamen honderden reacties van vrouwen die zich hierin herkenden.

"Dat meisjesbesnijdenissen in Nederland verboden zijn, betekent niet dat het niet gebeurt. We leven in een multiculturele maatschappij en het is nog steeds een traditie in vele gemeenschappen. Nederlandse meisjes worden mee op vakantie genomen en komen besneden terug."

'Het verandert je leven'

Lenna kan haar verhaal vertellen omdat ze is geadopteerd. "Ik heb geen familie die ik kan beledigen door open en eerlijk te zijn. Mijn moeder is inmiddels overleden, weet ik sinds een paar jaar. Mijn halfbroertje heeft me via Facebook gevonden en een berichtje gestuurd om me dat te vertellen."

"Door het te delen hoop ik meer bewustzijn te creëren, vooral bij gezinnen waar meisjesbesnijdenis nog traditie is. Ik hoop dat zij besluiten hun dochters niet te laten besnijden, want een besnijdenis verandert je leven."

Zondaginterview

Elke zondag publiceren we een interview in tekst en foto's van iemand die iets bijzonders doet of heeft meegemaakt. Dat kan een ingrijpende gebeurtenis zijn waar hij of zij bewonderenswaardig mee omgaat. De zondaginterviews hebben gemeen dat het verhaal van grote invloed is op het leven van de geïnterviewde.

Ben of ken jij iemand die geschikt zou zijn voor een zondaginterview? Laat het ons weten via dit mailadres: zondaginterview@rtl.nl

Lees hier de eerdere zondaginterviews.