Sabotage achter vijandelijke linies in Rusland: 'Past in een patroon'

En weer was het raak in Brjansk, waar gisteravond een goederentrein van de rails raakte door een explosie. Dat was voor de tweede keer binnen korte tijd in de regio die grenst aan Oekraïne en Belarus.

Maandag werd in dezelfde regio een deel van het spoor opgeblazen waardoor een trein ontspoorde en brand uitbrak. Terwijl diezelfde dag in de regio Leningrad in het noordwesten van Rusland hoogspanningslijnen werden vernield door vermoedelijk een explosief.

Vanmorgen was de volgende vijandige ingreep daar. Een brandstofdepot in het dorp Volna in de Russische regio Krasnodar, vlak bij de strategisch belangrijke Krimbrug, vloog in brand door een vermoedelijke droneaanval. En ook op door Rusland bezet Oekraïens grondgebied zijn er voorbeelden genoeg, zoals afgelopen weekend nog de aanval op een groot brandstofdepot in Sevastopol op de Krim.

"Deze sabotageacties passen in een patroon", zegt Martijn Kitzen, hoogleraar aan de Nederlandse Defensie Academie. Hij is specialist op het gebied van irreguliere oorlogvoering, waaronder ook sabotage in oorlogstijd valt. Hierbij gaat het om opzettelijke operaties die door speciale eenheden of verzetsgroepen worden uitgevoerd. Kitzen: "Nadat de Russen de Krim in 2014 waren binnengevallen, is in Oekraïne heel hard getraind op het bieden van verzet in bezet gebied."

Kleine teams

Daarbij draait het volgens hem niet om grootschalig volksverzet. "Het wijst meer op speciale operaties uitgevoerd door kleine Oekraïense teams. Je wilt de tegenstander zo veel mogelijk verzwakken in een bepaald gebied, dat is typisch voor dit soort acties. Of het gaat om misleiding: bewust ergens speldenprikken uitdelen, om vervolgens toch ergens anders toe te slaan."

Dat laatste is ook wat militair analisten van het Institute for the Study of War (ISW) eind vorig jaar concludeerden. Ze stelden toen ook dat Rusland steeds minder in staat is zich te verdedigen tegen sabotage in eigen land vanwege een 'toenemend tekort aan mankracht in Rusland', omdat het gros van de soldaten in Oekraïne is gelegerd.

Rusland: 'Oekraïne probeerde met drones Poetin aan te vallen'

De Russische overheid claimt dat Oekraïne vannacht heeft geprobeerd met drones het Kremlin aan te vallen. De Russen spreken van een poging om president Poetin om te brengen en dreigen met een vergeldingsactie. Oekraïne ontkent alle betrokkenheid en zegt dat het alle beschikbare troepen en middelen nodig heeft voor de bevrijding van zijn eigen gebieden. Volgens ISW-analisten heeft Rusland de aanval 'waarschijnlijk geënsceneerd' om de oorlog binnen Rusland meer aandacht te geven, wat goed zou uitkomen voor een 'bredere mobilisatie' van nieuwe manschappen.

Beelden van de vermeende aanval zijn te zien in deze video:

Acties nooit opgeëist door Oekraïne 

De Russische veiligheidsdienst FSB claimde eerder vandaag de arrestatie op de Krim van een groep van zeven mensen die banden zouden hebben met de Oekraïense inlichtingendienst. Ze worden beschuldigd van het plannen van een 'reeks spraakmakende sabotage- en terroristische acties' op het Oekraïense schiereiland. Er zouden explosieven in beslag zijn genomen. Deze berichten zijn niet onafhankelijk geverifieerd.

Het Oekraïense leger of de Oekraïense regering heeft tot dusver nooit verantwoordelijkheid opgeëist voor sabotage-acties. Wel verschijnen claims op Twitter, waarin wordt gezegd dat Russische partizanen verantwoordelijk zijn voor de operaties. Ook deze claims zijn door RTL Nieuws niet te verifiëren. Door zware repressie van de staat is het verzet binnen Rusland nauwelijks zichtbaar. Ook binnenlands protest in Rusland wordt keihard neergeslagen door de politie. 

Westen: bang voor escalatie

"Al enige tijd vinden droneaanvallen plaats in Rusland", zegt oorlogscorrespondent Jeroen Akkermans. "Depots en vliegvelden worden geraakt, vooral in het grensgebied, van Rostov tot aan Brjansk. Vergeet ook de brandaanslag op een douanekantoor in Rostov niet. Ongetwijfeld bemoeilijkt dat het werk van de grenspolitie. De boodschap is telkens dat de Oekraïners overal kunnen toeslaan waar ze dat willen. Zonder dat ze daarvoor telkens de verantwoordelijkheid opeisen."

Duidelijk is wel dat voor grotere aanslagen, zoals het opblazen van de Krimbrug in oktober en het laten zinken van het vlaggenschip van de Russische vloot in april vorig jaar, de juiste inlichtingen en veel samenwerking nodig zijn.

Akkermans: "Voor gerichte aanslagen op gebouwen en vliegvelden hebben ze inlichtingen nodig van onder anderen de Amerikanen. Maar de westerse landen die Oekraïne militair en financieel steunen, zijn doodsbang voor een escalatie van het conflict. Ze willen de Russen niet te veel provoceren en zo in een oorlog 'gerommeld' worden."