Vechten voor elke meter: Oekraïens tegenoffensief stuit op obstakels aan het front
Oekraïne stuit deze zomer in zijn tegenoffensief op een hele reeks obstakels. Voor de kleine terreinwinsten die het Oekraïense leger aan het front nog wel weet te boeken, wordt een hoge prijs betaald.
12,6 vierkante kilometer in het zuiden, en nog eens 4 vierkante kilometer in het oosten. Zoveel grondgebied heeft Oekraïne afgelopen week teruggewonnen van Rusland, claimt de Oekraïense onderminister van Defensie Hanna Maliar.
Veel landmijnen
Hoewel het land daarmee wel degelijk vooruitgang boekt, gaat dat maar zeer moeizaam. Het Oekraïense leger loopt op allerlei vlakken tegen muren op in het tegenoffensief om de door Rusland bezette gebieden te heroveren. Van een grote doorbraak is voorlopig geen sprake.
Dat komt omdat Rusland een goed ingegraven en vastberaden tegenstander blijkt. Het Russische leger heeft een zee aan landmijnen verspreid langs de frontlinie, waar oprukkende Oekraïense voertuigen ook worden gestuit door zogenoemde 'drakentanden': piramidevormige constructies van beton.
De Amerikaanse defensieanalist Brady Africk heeft veel van de nieuwe vestingwerken van Rusland in kaart gebracht met behulp van satellietbeelden:
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Een ander probleem is een gebrek aan munitie. Oekraïne heeft weliswaar munitie uit verschillende landen gedoneerd gekregen, maar die mix levert in de praktijk ook de nodige problemen op.
Zo zijn er bijvoorbeeld grote verschillen in de nauwkeurigheid van granaten en vallen er geregeld gewonden door verouderde munitie die te vroeg afgaat of ontploft, blijkt uit een reconstructie van correspondenten van de New York Times. Zij omschrijven de huidige stand van zaken op de meeste plekken als een 'gewelddadige patstelling'.
Verbergen voor drones
Aan het front worden soldaten gedwongen om zich goed te verbergen voor 'kamikaze'-drones. Die onbemande luchtvaartuigen zijn met explosieven geladen en blijken moeilijk detecteerbaar voor het Oekraïense leger. De Russen gebruiken ook kleinere in China gemaakte verkenningsdrones om de posities van tegenstanders bloot te leggen. Oekraïense soldaten gaan aan de frontlinie daarom vaak zover dat ze hun afval begraven om verborgen te blijven voor drones.
Als er wordt geschoten, volgt vaak een snelle tegenreactie waarbij Rusland de tegenstander bestookt met grote hoeveelheden clustermunitie. Ook Oekraïne zelf gebruikt dit zeer omstreden type munitie dat tientallen tot honderden explosieven achterlaat, en berucht is om zijn onnauwkeurigheid en gevaren voor burgers. Ruim honderd andere landen ondertekenden juist een verdrag dat clustermunitie nooit meer gebruikt moet worden.
'Geringe vooruitgang'
Het Oekraïense tegenoffensief concentreert zich momenteel op zeker drie plekken, zeggen militaire experts van het Amerikaanse Institute for the Study of War (ISW). Het gaat om de gebieden rond Bachmoet en plekken in de regio's Donetsk en Zaporizja, waar Oekraïne volgens hen 'geringe vooruitgang' maakt.
Die gestage opmars komt wel met een hoge prijs. Afgelopen week kwamen onder meer veel Oekraïense militairen om bij Bachmoet, Daar wil Oekraïne zoveel mogelijk Russische soldaten bezighouden, zodat het meer zuidelijk een doorbraak kan forceren. Aan het front vallen vooral veel slachtoffers bij de infanterie, de soldaten die te voet vechten, en levensgevaarlijke aanvallen uitvoeren op loopgraven om de Russen te verdrijven.
Andersom kiest Rusland over de grond voor de aanval bij de steden Svatove en Kreminna in de regio Loehansk. Ondertussen voert het ver van het front luchtaanvallen uit op grote steden als Odesa, waarbij dit weekend naast het havengebied ook een beroemde kathedraal in het historische centrum van de stad werd geraakt.
Volgens de Russische president Vladimir Poetin en zijn Belarussische bondgenoot Aleksandr Loekasjenko is van een Oekraïense opmars geen enkele sprake. "Er bestaat geen tegenoffensief", zei Loekasjenko tijdens een ontmoeting tussen de twee zondag in de Russische stad Sint-Petersburg. Waarop Poetin reageerde: 'Het bestond, maar het faalde."
De verwachting van andere landen is dat het Oekraïense offensief nog lang zal duren. "We zitten nog aan het vroege begin van het tegenoffensief", zei de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken in gesprek met nieuwszender CNN. "Het is lastig. De Russen hebben een sterke verdediging opgezet."
'50 procent heroverd'
Blinken verwacht dat het offensief nog 'meerdere maanden' zal duren. Maar hij stelde ook vast dat Oekraïne inmiddels al 'ongeveer 50 procent' van zijn grondgebied dat door Rusland aanvankelijk was bezet heeft heroverd. "De Oekraïners vechten, in tegenstelling tot de Russen, voor hun grondgebied, voor hun toekomst, voor hun land, voor hun vrijheid – ik denk dat dat het doorslaggevende element is."
