Drie hersenbloedingen en hartinfarct, maar Maarten (37) blijft een onverbeterlijke optimist
Maarten Over de Vest (37) was in zekere zin al bij zijn geboorte ten dode opgeschreven; hij leefde wel, maar dat kon volgens artsen nooit lang duren. Juist daarom leefde hij alsof hij onsterfelijk was, ongeremd en met volle teugen. Net nu hij een reden heeft om alsnog gezonder te gaan leven, begint het lichaam hem in de steek te laten. "Voor Lucie wil ik zo oud mogelijk worden."
Maarten kwam blauw ter wereld. Door een ernstige hartafwijking – voor de 'liefhebbers': de kwaal heet Fontan-circulatie – kon het hart niet voldoende zuurstof naar de longen pompen. Het kind leefde, maar daar was volgens de artsen alles wel zo'n beetje mee gezegd. Wat er ook gebeuren zou, oud ging hij in elk geval niet worden.
'Best wel rooskleurig'
Dat was op 5 november 1985. Nu, bijna 40 jaar later, heeft Maarten meer zin in het leven dan ooit. Toegegeven: hij blaakt op het moment niet van gezondheid. Hij is grotendeels blind, hij revalideert van drie hersenbloedingen en een ernstige buikvliesontsteking, en bovendien moet hij een keus maken tussen een hoger risico op meer hersenbloedingen óf een hoger risico op een hartinfarct. Maar dat vindt hij allemaal best te overzien. Hij lééft, daar gaat het om. En hij ziet de toekomst 'eigenlijk best wel rooskleurig' in.
Vrienden van ODV, zoals ze hem noemen (van Over de Vest), hadden dit voor het interview al over hem verteld: Maarten is een onverbeterlijke optimist. Altijd al geweest. Waar anderen de situatie uitzichtloos zouden vinden, zal hij je vertellen dat het best goed gaat. En inderdaad, zonder ironie: "Het gaat op dit moment heel goed."
Zijn jeugd verliep vrij normaal, mede dankzij ingrijpende hartoperaties toen hij 1 en 3 jaar oud was. Hij groeide op in Vlaardingen, met zijn beide ouders en een oudere broer. Zijn ouders benadrukten het belang van goed studeren zodat hij later, mocht het toch zover komen, geen fysiek werk hoefde te doen.
Remmen los in studententijd
Maarten leefde voorzichtig, maar ook weer niet overdreven voorzichtig: "Met gymnastiek en sport deed ik gewoon mee, ik hield het alleen niet zo lang vol." Of dat niet verboden was door zijn artsen? "Ach, dat weet ik eigenlijk niet, daar was ik niet zo mee bezig."
In zijn studententijd gingen de remmen los, zegt hij. Met 19 jaar ging hij op kamers in Utrecht. Maarten studeerde Biomedische Wetenschappen (afgerond met een bachelor) en later ook Bestuurskunde (afgerond met een master). "Daar heb ik lang over gedaan, omdat ik erg van het studentenleven bleek te houden. Veel stappen met vrienden, bier drinken, achter de meisjes aan, een beetje experimenteren met drugs. Ik ging zelfs roken."
Met volle teugen leven
Een tegenreactie, waarschijnlijk, al is dat zijn eigen amateur-psychologische analyse. "De focus op gezondheid en voorzichtig leven was altijd zo nadrukkelijk aanwezig geweest, dat ik juist het tegenovergestelde ging doen. Mijn gevoel was: ik heb geen flauw idee hoelang ik van dit leven kan genieten, dus laat ik dan maar met volle teugen leven."
Na zijn studies ging hij in Rotterdam wonen. Hij ging bij de Rijksoverheid aan de slag – dat is nog steeds zijn werkgever, hij is afdelingshoofd. Ook daar leidde hij het leven van een levensgenieter die niet kapot te krijgen was. Totdat zijn lichaam toch opeens op de rem trapte…
Je weet nooit wanneer het over is
"Het was in de discotheek Blender in Rotterdam, in 2015. We waren uit met vrienden. Ineens zakte ik in elkaar. Mijn vrienden dachten: die heeft te veel gezopen." Maar een oplettende omstander met medische ervaring zag dat het foute boel was. Het was niet de drank, maar een hartstilstand. Maarten werd ter plekke gereanimeerd.
Het moment dat het fout ging herinnert hij zich niet. Alleen dat hij wakker werd en het ijs- en ijskoud had. "Ze hadden me in een ijsbad gelegd om de schade te beperken. Ik ben nog nooit zo koud geweest."
Aan zijn levensinstelling veranderde die waarschuwing weinig tot niets. Eerder het tegendeel: "Ik zag er juist een bewijs in dat ik van het leven moest genieten, want je kunt nooit weten wanneer het over is."
En daar was Myrthe: applaus
Maarten kreeg een pacemaker en een ICD, een kastje dat onder de oksel en onder zijn huid is ingebracht. Mocht zijn hart ermee op willen houden, dan brengt die ICD het met een stroomstoot weer op gang. "Dat werkte allemaal prima, dus ik vond het toen niet zo nodig om anders te gaan leven."
Zodoende stond hij een half jaar later op een feestje met een flesje bier in de ene hand, en een sigaretje in de andere, toen hij met Myrthe aan de praat raakte. "We vonden elkaar leuk", vertelt Myrthe, "en opeens waren we aan het zoenen."
Maarten: "Toen begonnen al die vrienden te applaudisseren, weet je nog?"
Myrthe, met een knipoog: "Ja, het is een subtiele en stijlvolle vriendengroep."
Volgens Myrthe deed Maarten nooit geheimzinnig over zijn kwaal. "Hij droeg zelfs een shirtje met een diepe V-hals. Dus ik zag het meteen, en ja, dan praat je erover."
Rookmelder onder de huid
Een belangrijke rol speelden de medische vraagstukken aanvankelijk niet. "Ik was er niet zo mee bezig geloof ik", zegt ze. "Die ICD onder zijn huid is wel vrij groot. Ik noem het weleens een rookmelder. Dat vindt Maarten niet zo leuk. Maar je bent daar niet zo mee bezig als je verliefd bent."
Maarten trekt zijn bovenkleding uit om de 'rookmelder' te laten zien. Inderdaad zit er duidelijk zichtbaar een apparaat onder de huid. Midden over de borst loopt bovendien verticaal een lang litteken. Als zijn kleding weer goed zit, reikt hij naar voren. Zijn hand zoekt eerst naar de rand van de salontafel. Dan glijdt hij voorzichtig naar links, op zoek naar het glas water. Na een paar slokken zet hij het glas terug, weer met de nodige aftastende bewegingen.
Toen kwamen de hersenbloedingen
Want Maarten is blind. Althans, hij ziet wel de contouren van de interviewer, kan bij benadering de haarkleur onderscheiden en ziet dat er een bril op de neus staat, maar scherp zien kan hij niet. Zijn blindheid is een gevolg van een hersenbloeding. Of eigenlijk: drie hersenbloedingen in korte tijd.
Myrthe vertelt hoe bijzonder de timing van de dingen was: "Alles ging snel. In 2016 leerden we elkaar kennen. In 2018 woonden we samen in Rotterdam, in september 2020 zijn we getrouwd. Zo’n beetje de dag nadat we besloten dat we een kindje wilden, werd ik zwanger. Lucie werd geboren op 7 maart 2022."
Hun dochter kwam ter wereld in het ErasmusMC in Rotterdam. Maarten lag daar al, omdat hij een hersenbloeding had gehad. Zijn eerste. In januari 2022 begon hij raar te doen, zegt Myrthe. Hij werd vergeetachtig. "Hij vroeg me zelfs een keer of ik een krat bier wilde gaan halen, terwijl ik acht maanden zwanger was en het buiten stormde. Toen begon hij ook nog slecht te zien. In het ziekenhuis bleek dat hij een hersenbloeding had gehad."
'Ik werd wakker en zag niets'
De verpleging reed hem naar de kraamkamer toe. Maarten: "Ik heb gelukkig nog mijn dochter geboren zien worden. Een week later was ik stekeblind."
Dat was weer het gevolg van een tweede, zwaardere hersenbloeding, en niet veel later kwam er zelfs een derde bloeding overheen. Maarten had bloedverdunners gekregen voor zijn hart; anders zou zijn bloed gaan klonteren en zou hij een hartinfarct krijgen. Maar die medicijnen vergroten juist de kans op hersenbloedingen; en dat is precies wat er een week na de geboorte van Lucie gebeurde. "Ik werd midden in de nacht wakker en ik zag helemaal niets."
Blije aardappel
Reden voor paniek? Maarten: "Ik geloof dat ik er redelijk rustig onder bleef."
Myrthe: "Nou, je belde mij schreeuwend op en riep dat je niks meer zag."
Maarten haalt zijn schouders op, lacht: "Ze noemde me in die periode een happy potato, een blije aardappel. Ik was nogal daas. Ik liet de dingen zo vrolijk mogelijk aan me voorbijgaan."
Het dubbele probleem van de bloedingen en de hartkwaal heeft echter wel serieuze consequenties. Nu hebben zijn artsen hem voor een belangrijke keuze gesteld, al vindt hij zelf niet dat er iets te kiezen valt. "Als ik doorga met de bloedverdunners, kan ik nieuwe bloedingen krijgen. Maar als ik ermee stop, krijg ik een hartinfarct. Na de bloedingen ben ik een tijdje gestopt met de bloedverdunners, maar daarvan hebben de artsen nu gezegd: die situatie is 'niet met het leven verenigbaar'. Er is dus geen keus. Ik moet ze weer nemen, ook al verhoog ik daarmee het risico op een nieuwe hersenbloeding. Maar goed, ik moet dat risico nemen."
'Dit ga ik ook overleven'
Overigens scheerde Maarten volgens vrienden een paar weken geleden alweer gevaarlijk dicht langs de dood, toen hij met een buikvliesontsteking werd opgenomen. Hij kampt daar nog steeds mee, de ontsteking laat zich moeilijk bedwingen. Maar volgens hemzelf valt het allemaal – geheel in lijn met zijn kijk op het leven – erg mee. "Ik denk maar zo: ik heb al zoveel rotzooi meegemaakt, en het is altijd goedgekomen, dus uiteindelijk ga ik dit ook overleven."
Hoe het leven er over tien jaar uitziet, 'kan niemand voorspellen'. Hij verwacht tegen die tijd zijn zicht weer helemaal terug te hebben. 'Ik zie nu alweer veel meer dan vorig jaar, dus dat gaat de goede kant op. Ik hoop over een tijdje ook weer aan het werk te kunnen. En ik wil weer koken, dat vind ik leuk om te doen. En vooral, ik wil Lucie zien opgroeien."
Alles voor Lucie
Want, benadrukt hij, om hun dochter is het allemaal te doen. Voor haar laat hij de alcohol definitief staan. Hij neemt zijn rust. Hij eet zoutarm. Waarmee hij maar wil zeggen dat hij alle adviezen van dokters braaf opvolgt. "Ik stel nu alles in dienst om er zo lang mogelijk voor haar te zijn. Voor Lucie wil ik zo oud mogelijk worden. Op dit moment word ik nergens zo gelukkig van als met haar aan mijn hand te wandelen. Lekker truttige dingen, heerlijk."
Het leven is kortom mooi. Niks te klagen. Ze hebben een lekker huis in Valburg, bij Nijmegen. Ze kunnen in de tuin in de zon zitten. Myrthes ouders wonen om de hoek en 'staan altijd voor ons klaar'. Hij is ze dankbaar, benadrukt hij. "Myrthe, mijn familie, schoonfamilie en vrienden zijn er altijd voor me geweest, onvoorwaardelijk, wat er ook gebeurde. Dat is fantastisch. Ik ben ze allemaal ontzettend dankbaar."
'Leef niet met angst'
En stel, mocht het nou toch anders lopen? "Er zal een dag zijn dat ik er niet meer ben. Voor mezelf is dat het minst erg. Ik zal er weinig van merken. Gelukkig leef ik nooit met een gevoel van dreiging. Je kunt in het leven niks voorspellen, en dit al helemaal niet. Dat zou ik iedereen willen adviseren: leef niet met angst. Je gaat waarschijnlijk op een heel onnozele manier dood, je doet niemand een plezier door daar jaren over te piekeren."
Hij klapt even in zijn handen. "Maar kom op, het gaat nu prima met het hart. Er zal in de toekomst best een keer een grondige revisie van de apparaten in mijn lichaam komen, maar daar kom ik ook wel weer overheen."
Zondaginterview
Elke zondag publiceren we een interview in tekst en foto's van iemand die iets bijzonders doet of heeft meegemaakt. Dat kan een ingrijpende gebeurtenis zijn waar diegene bewonderenswaardig mee omgaat. De zondaginterviews hebben gemeen dat het verhaal van grote invloed is op het leven van de geïnterviewde.
Ben of ken jij iemand die geschikt zou zijn voor een zondaginterview? Laat het ons weten via dit mailadres: zondaginterview@rtl.nl
Lees hier de eerdere zondaginterviews.