Van rapadura tot turbinado: verborgen suikers soms lastig te herkennen
Maltose, castor melis, demerara of gula djawa. Het zijn ingrediënten die – als je ze op de verpakking ziet staan – waarschijnlijk niet meteen een belletje doen rinkelen. En dat is volgens het Diabetes Fonds nou net het probleem. Het zijn namelijk suikers, die je niet meteen herkent. Hierdoor krijgen we veel te vaak verborgen suikers binnen. Het fonds vraagt tijdens de Nationale Suiker Challenge, die volgende week begint, extra aandacht voor deze ingrediënten.
De lijst met 'schuilnamen' voor suikers is eindeloos. Sommige namen zijn redelijk bekend, denk aan fructose of caramel, maar andere namen zijn ingewikkelder: rapadura of turbinado. "Suiker is een verzamelnaam voor alle enkelvoudige koolhydraten", legt Kim Brouwers van het Diabetes Fonds uit aan Editie NL.
"Er zijn heel veel varianten, denk aan: bruine suiker, glucose of dextrose. Het zijn allemaal verschillende vormen van suiker." Maar je moet ze maar net herkennen. "We proberen mensen handvatten te geven om etiketten beter te kunnen lezen. Alles wat eindigt op -ose, -stroop en -siroop is suiker. Als je dat onthoudt, herken je al bijna 80 procent van alle suikers."
Ingrediëntenlijst
Daarnaast kun je aan de plek op het etiket zien hoeveel ervan in zit. "Hoe hoger het product op de ingrediëntenlijst staat, hoe meer ervan in het product zit. Dus als suiker relatief hoog staat dan zit er veel van in. Dat zijn maar net van die dingetjes die je moet weten."
Van de meest producten, zoals snoep en frisdrank, weten we wel dat er suiker in zit. Maar het zijn volgens Brouwers vaak de producten waarvan je het niet verwacht, en waarbij je dus ook niet meteen op het etiket kijkt. "Het zit ook vaak in hartige producten zoals een potje pesto, kruidenmixen of soepen."
Conserveermiddel
"Suiker wordt vaak toegevoegd vanwege smaak en houdbaarheid", gaat ze verder. Aan plakjes kipfilet is ook suiker toegevoegd zodat de vleeswaren langer goed blijven. Ongemerkt krijg je net meer suiker binnen dan je had verwacht. En al die kleine beetjes bij elkaar is toch weer een heleboel."
Suikerinname:
Volwassenen eten 57 gram toegevoegde suiker per dag. Dat zijn 14 klontjes per dag en ruim 20 kilo suiker per jaar. Kinderen 73 gram, dat zijn 18 suikerklontjes per dag en 26,5 kilo suiker per jaar.
Bron: Diabetesfonds
Maar het is niet zo dat je alle producten met suiker links moet laten liggen. "Suiker is van zichzelf niet slecht, je lichaam heeft het ook echt nodig. Maar het gaat vooral om de hoeveelheid die je (onbewust) inneemt", zegt adjunct hoogleraar chemische Glycobiologie, Marthe Walvoort tegen Editie NL.
"Je hebt suikers waarbij het langer duurt voordat de energie vrij komt. Zetmeel, wat ook een vorm van glucose is, is daar een voorbeeld van. Daarnaast zijn er ook suikers waarbij er heel snel energie vrijkomt in het lichaam. Fructose, glucose of lactose bijvoorbeeld. Die worden het makkelijkst door het lichaam opgenomen."
Maar dat wil niet zeggen dat de ene suiker slechter is voor je dan de andere. "Het is allemaal suiker."