Cathalijne is snel overprikkeld: 'Nieuwsuitzending te heftig'
Vandaag is het de Dag van de Overprikkeling. Om aandacht voor het onderwerp te vragen komt de Hersenstichting met een prikkelarme reclame. Want ook 'gewoon' tv kijken kan voor mensen die snel overprikkeld raken te veel zijn. "Op het nieuws komen te veel onderwerpen voorbij."
Tv kijken of radio luisteren: voor mensen die snel overprikkeld zijn kunnen dit soort alledaagse dingen al te veel zijn. Flitsende beelden en harde geluiden kunnen op hen flinke impact hebben. Daarom lanceert de Hersenstichting vandaag een prikkelarme reclame waarin muziek, drukke beelden en voice-over zijn weggelaten.
Bekijk hier de reclame:
De prikkelarme reclame is een fijn initiatief voor mensen zoals Cathalijne. Sinds ze vijf jaar geleden een hersenschudding opliep, raakt ze snel overprikkeld. "Ik kijk het liefst langzame series. Op het nieuws komen er veel verschillende onderwerpen voorbij, dat is voor mij te heftig. Dat geldt ook voor het camerawerk."
Het moment van de dag speelt ook een rol. "Als ik een nieuwsuitzending kijk als ik net wakker ben, is het minder zwaar. Maar als Editie NL om 18.15 uur begint ben ik al naar werk gereisd en heb ik van alles meegemaakt. Dan is zo'n nieuwsuitzending vaak te veel. De batterij is leeg."
Oorzaken overprikkeling
Aan overprikkeling kunnen veel dingen ten grondslag liggen, legt neuropsycholoog Irene Huenges Wajer uit. "Je kan bijvoorbeeld last hebben van autisme of ADHD, maar het kan ook komen door hersenletsel, zoals bij Cathalijne."
Wat er bij overprikkeling precies gebeurt in de hersenen, is volgens Huenges Wajer moeilijk uit te leggen. "Mogelijk werkt het filter niet goed en komt daardoor alles even hard binnen. Bij sommige mensen kan het misschien komen omdat alles met dezelfde intensiteit binnenkomt."
Soorten prikkels
Het soort prikkel waar iemand last van heeft verschilt ook per persoon. "Je hebt zintuiglijke prikkels, zoals dingen die je waarneemt met je ogen of oren. Maar het kan ook gaan om smaak of een bepaald gevoel, zoals een labeltje in kleding. Maar mensen kunnen ook last hebben van interne prikkels, zoals veel gedachten. Soms kan het zo zijn dat er geen ruimte meer is voor externe prikkels als je te veel interne prikkels hebt."
Oplossingen
Toch is het voor mensen die snel overprikkeld raken geen goed idee om dan maar alle prikkels uit de weg te gaan. "Het is niet de bedoeling dat je je helemaal afzondert, want dan wen je misschien aan een prikkelarme omgeving en dan komt de rest juist weer extra hard binnen. Probeer het te doseren en zoek de juiste balans tussen prikkels en rust."
Dat is ook hoe Cathalijne het aanpakt. "Ik probeer me niet helemaal van de prikkels af te sluiten, maar wil mezelf juist trainen en uitdagen. Het gaat steeds beter. Ik leer mezelf beter kennen en weet nu waar mijn grenzen liggen."
Ook raadt neuropsycholoog Huenges Wajer aan om erover te praten. "Het helpt enorm als je je omgeving erin betrekt en vertelt wat er aan de hand is, zodat ze begrip kunnen hebben voor de situatie. Bijvoorbeeld als je maar een half uurtje op een feestje blijft."