Inflatiepijn niet eerlijk verdeeld: zo doen ze het in de rest van Europa
De inflatie slaat ongenadig hard toe in Nederland, maar ook in de rest van Europa. Toch gaat het lang niet overal even hard. In de ons omringende landen stijgen de prijzen minder snel dan hier. Maar verder naar het oosten is het pas echt dramatisch.
Het leven was in Nederland maar liefst 11,6 procent duurder in juli ten opzichte van een jaar eerder. Een schrikbarend percentage dat we de afgelopen halve eeuw niet meer hebben gezien.
11,6 procent of 10,3 procent?
Ja, dat is verwarrend. Volgens de Nederlandse meetmethode hebben we een inflatie van 10,3 procent. Maar om landen met elkaar te kunnen vergelijken is er ook een Europese geharmoniseerde meetmethode. Via die methode komt Nederland uit op een inflatie van 11,6 procent.
Voor dit artikel houden we dat getal aan. Niet omdat het hoger is, maar omdat we op die manier beter kunnen vergelijken met de landen om ons heen.
Energieprijzen hakken erin
Vooral de gestegen energieprijzen hakken erin, het mag bekend zijn. Elektriciteit, gas en stadsverwarming waren in juli – houd je vast – 108 procent duurder dan een jaar eerder. Een ruime verdubbeling van de prijs dus.
En hoewel benzine en diesel iets goedkoper werden de afgelopen maand, is dat volledig teniet gedaan door de stijging van de andere energieprijzen, vertelt CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen. Inmiddels vertalen de hoge energieprijzen zich ook in (veel) hogere voedselprijzen.
Net achter de kopgroep
Die pijn wordt niet alleen in Nederland gevoeld. In de hele eurozone wordt het leven snel duurder, maar de verschillen tussen landen zijn toch aanzienlijk. Daar komen wij trouwens niet echt lekker uit.
In 13 van de 19 eurolanden is de inflatie namelijk lager dan in Nederland.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Om de pijn hier in perspectief te zetten, vooral in de Baltische staten wordt het leven onbetaalbaar. In Estland stegen de prijzen met 22,7 procent, in Letland met 21 procent en in Estland met 20,8 procent.
Die landen grenzen aan Rusland en/of Belarus en waren voor zowel goederen als energie voor een groot deel afhankelijk daarvan. De oorlog in Oekraïne en de sancties die daarop volgden hakken er daarom juist daar keihard in.
De drie landen hebben het Russische gas volledig afgezworen, maar daarvoor wordt een flinke prijs betaald. Gas is nu meer dan driemaal zo duur als een jaar eerder, de gemiddelde kosten van wonen zijn met meer dan 40 procent gestegen.
Ook in Slowakije en Slovenië is de inflatie een stuk hoger dan gemiddeld (en hoger dan in Nederland) en het is dan ook geen toeval dat deze landen dicht bij Rusland liggen.
Compensatie
In de meeste andere eurolanden is de inflatie iets tot een paar procent lager dan in Nederland. Niet ieder land is even afhankelijk van gas, dat scheelt een hoop. Bovendien buitelen overheden over elkaar heen om via belastingkortingen en compensatieregelingen de prijsstijgingen dragelijk te houden.
Het moment waarop dat soort maatregelen wordt genomen, kan ook voor schommelingen in de 'toplijstjes' zorgen.
Finnen hebben amper gas nodig
Maar er is een aantal duidelijke positieve uitschieters. Neem Finland. Daar moet flink gestookt worden, want het kan er bitterkoud zijn. Bovendien grenst het land aan Rusland. En toch is de inflatie er veel lager dan in bijna alle andere eurolanden.
En de reden is eigenlijk heel eenvoudig: Finland zorgt voor zijn eigen energievoorziening. "Finland is niet zo afhankelijk van Rusland als energiebron, omdat het een groot deel van zijn energie uit duurzame en nucleaire bronnen krijgt", schrijft Bert Colijn van ING. Slechts 6 procent van de energiebehoefte komt van aardgas, het gemiddelde in de eurozone is 24 procent. Dat scheelt nogal.
Frankrijk legt energieprijzen aan banden
En ook in Frankrijk komen burgers er tot nu toe genadig vanaf. De inflatie is er 'slechts' 6,8 procent. Dat is natuurlijk enorm hoog voor normale begrippen, maar afgezet tegen de rest van Europa valt het mee.
Dat heeft voor een groot deel met overheidsbeleid te maken. De Franse regering heeft besloten dat de gasprijzen zijn bevroren op het niveau van oktober vorig jaar en de elektriciteitsprijzen mogen met slechts 4 procent stijgen. Het land trekt tientallen miljarden uit om het verschil tussen de marktprijzen en de verkoopprijzen bij te plussen.
Onvoldoende
Ook in Nederland heeft de overheid maatregelen genomen om de inflatie enigszins te beteugelen. Denk aan het verlagen van de belasting op de energierekening en een verlaging van de accijns op brandstoffen. Ook hebben de laagste inkomens 1300 euro aan extra energietoeslag gekregen.
Maar dat lijkt niet voldoende te zijn. Het Nibud waarschuwt vandaag dat de betalingsproblemen die veel gezinnen nu al hebben nog veel verder gaan toenemen als de inflatie zo hoog blijft.
En dat zal waarschijnlijk wel zo zijn, legt Roland Koopman in de video hieronder uit: