Koning: 'U bent geen buitenbeentje, u bent onmisbaar'

Dat zei koning Willem-Alexander in zijn kersttoespraak, die - hoe kan het ook anders - geheel en al in het teken stond van de coronacrisis. "Zoveel gezichten, zoveel persoonlijke verhalen", zei de koning over ontmoetingen die hij had met zorgpersoneel en anderen die direct de gevolgen van deze crisis merken. 

Ook voor Willem-Alexander is het kerstfeest niet zoals gehoopt. "We hebben allemaal onze plannen moeten aanpassen. Veel waarop we ons verheugden, kan niet doorgaan en dat is een teleurstelling. In huiskamers overal in Nederland blijven stoelen leeg, terwijl we maar al te graag extra stoelen hadden aangesleept."

Hij bedankte degenen die zich aan de maatregelen hielden. "De coronapandemie maakte het allerbeste in ons wakker."

Een vrije samenleving

Aan het eind van de toespraak stond hij stil bij onze vrije samenleving. "We leven in een tijd waarin verwacht lijkt te worden dat je stelling neemt." Maar soms weet je het niet, of verander je van mening, ziet de koning in. "Misschien bent u moe van opwinding, argwaan en fanatisme. Misschien snakt u stilletjes naar een beetje onderling begrip. Ontspanning. Doodgewone vriendelijkheid. En denkt u: ik ben blijkbaar een buitenbeentje. Laat me u geruststellen: dat bent u niet. U bent onmisbaar. Ook de zachte stemmen verdienen het om gehoord te worden."

Scherpe debatten over uitgesproken opvattingen of radicale ideeën zouden volgens hem horen bij een vrije samenleving. "Maar het kenmerk van een vrije samenleving is nu juist dat er ook ruimte is voor nuance."

"Wij mensen zijn niet geschapen om elkaar te haten", zei hij verder. "Een land waarin mensen elkaar een beetje liefdevol tegemoet treden, is een land waarin mensen zich thuis kunnen voelen, ook in tijden van grote onzekerheid."

De tekst van de hele toespraak vind je hier. 

Koningshuisverslaggever Sander Paulus zegt over de kersttoespraak:

"Het was een erg goede toespraak. Koning Willem-Alexander begon persoonlijk. Hij ziet het land tijdens zijn werkbezoeken, en door daaraan te refereren maakte hij zijn toespraak persoonlijk. De zorg en de studenten, hij heeft ze allemaal gesproken en vandaag genoemd."

"Hij weet vervolgens wel duidelijk te maken waar ieders zorgen zitten. 'Zachte stemmen mogen ook gehoord worden', is daar een mooi voorbeeld van", aldus Paulus. "Dat mensen houvast zoeken in de manische meningenmachine en dat ze zekerheden zoeken die er niet zijn. En als je het niet zeker weet, dat dat ook oké is. Dat is hoe veel mensen zich voelen, en dat past ook bij een goede kersttoespraak. Twijfel is goed, twijfel mag, zei de koning. En dat mag ook in een vrije samenleving, waar ook ruimte is voor radicaal andere meningen. Dat hoort ook bij Nederland."