Rechter: Deliveroo-bezorgers zijn toch geen zzp'ers
Maaltijdbezorgers die voor bezorgdienst Deliveroo werken zijn toch geen zzp'ers, maar kunnen aanspraak maken op een arbeidsovereenkomst. Bovendien vallen de bezorgers onder de cao beroepsgoederenvervoer.
Dat heeft de kantonrechter van de Rechtbank Amsterdam besloten in twee zaken die vakbond FNV aanspande tegen Deliveroo.
Het is een opmerkelijke uitspraak. Vorig jaar bekeek de Amsterdamse rechtbank de zzp-constructie ook al en kwam toen tot de conclusie dat die wel degelijk binnen de huidige wetgeving valt.
Uitspraken staan naast elkaar
De uitspraken van beide kantonrechters staan naast elkaar, zegt een woordvoerder van de rechtbank Amsterdam. Het is dus niet zo dat de ene uitspraak meer gewicht heeft dan de andere.
Wel heeft de rechter in de uitspraak van vandaag niet alleen de tekst van de schriftelijke overeenkomst bekeken. Er is vooral gekeken naar hoe de overeenkomst in de praktijk uitpakt. Tegen de eerdere uitspraak is niemand in beroep gegaan, tegen deze uitspraak kan dat nog.
Uitspraak voor alle bezorgers
FNV ziet geen probleem in de conflicterende uitspraken. "Het grote verschil is dat de vorige zaak om een individueel geval ging en deze uitspraak geldt voor alle bezorgers", zegt Silvia Pilger, woordvoerder van FNV. "Wij zijn erg blij en denken dat deze uitspraak ook van toepassing kan zijn op andere platformen."
Welke dat precies zijn wil ze niet zeggen, maar FNV opende vorig jaar de aanval op schoonmaak-app Helpling.
Deliveroo is het niet eens met de uitspraak en gaat in hoger beroep. "Als bezorgers niet meer kunnen werken als zelfstandige, dan zou dit de vrijheid wegnemen die zij nu hebben en waarderen, om te werken waar en wanneer zij willen", stelt het bedrijf in een schriftelijke reactie.
'Beter voor iedereen'
Eind 2017 besloot Deliveroo alle koeriers in loondienst te vervangen door zzp'ers. Volgens de toenmalig directeur van Deliveroo Nederland, Philip Padberg, was dat beter voor het bedrijf en de bezorgers.
Een relatief klein deel van de bezorgers was het daar niet mee eens. Ze organiseerden zich in de 'Riders Union' om zich te verzetten tegen de plannen. Ondersteund door FNV kwamen er rechtszaken.
Bezorgers moesten via een partnerovereenkomst aan de slag bij Deliveroo, waardoor ze volgens het bedrijf veel meer vrijheid zouden krijgen en zelf konden bepalen wanneer ze zouden werken. Volgens FNV was daar geen sprake van en was er wel degelijk nog steeds sprake van een arbeidsrelatie.
Bezorger heeft geen vrijheid
De Amsterdamse rechter is het daarmee eens. "De verhouding tussen Deliveroo en de bezorgers is met de invoering van de nieuwe contractvorm niet wezenlijk veranderd", stelt de rechtbank.
De rechter wijst erop dat de partnerovereenkomst een standaardcontract is, dat volledig en eenzijdig door Deliveroo is opgesteld en niet onderhandelbaar is. Dat betekent dat er altijd sprake is van een gezagsverhouding tussen bedrijf en bezorger.
De technologie die Deliveroo gebruikt voor het inroosteren van de bezorgers en de bezorging van maaltijden speelt hierbij een belangrijke rol. "Hierdoor is in de praktijk de vrijheid van de bezorgers aanzienlijk minder groot dan de partnerovereenkomst suggereert", stelt de rechtbank.
Cao met terugwerkende kracht
Bezorgers kunnen wel een opdracht weigeren, maar dat zorgt er volgens de rechter voor dat ze minder vaak een bezorgklus krijgen en ook bonussen mislopen. Daarnaast is het niet mogelijk om te onderhandelen over bezorgtarieven.
Ook is de mogelijkheid om vervanging te regelen voor een bezorgklus een wassen neus, stelt de rechter.
Omdat de bezorgers eigenlijk een arbeidsovereenkomst hebben, vallen de bezorgers onder de cao beroepsgoederenvervoer. "Deliveroo is daarmee ook verplicht de cao met terugwerkende kracht na te leven", aldus de rechtbank.
Volgens de FNV betekent dat dat de werknemers nog van alles kunnen claimen, zoals pensioenen en loon dat ze misschien zijn misgelopen. Hoeveel dat per bezorger is, zal per geval sterk verschillen. FNV gaat de bezorgers helpen: zij kunnen zich melden bij de vakbond.