Hommel- of bijennest in de tuin? Dit moet je doen
In dit seizoen van het jaar is het niet onwaarschijnlijk dat sommige mensen een bijen- of hommelnest in de tuin vinden. Schrik daar vooral niet van en raak niet in paniek. Wij vertellen je wat je moet doen (en wat je niet moet doen) als je er eentje vindt.
Hommels in jouw tuin
Hommels gaan in het vroege voorjaar op zoek naar bloemen om de nectar ervan te snoepen en stuifmeel te verzamelen voor de larven. Je maakt je tuin dus aantrekkelijk voor hommels als je vroegbloeiende planten in je tuin hebt staan.
Dat alles maakt je tuin ook aantrekkelijk voor hommels om te nestelen. Zo gaat de akkerhommel op zoek naar een plekje in het hoge gras of holle ruimtes, nestelen aardhommels zich vaak in oude muizenholletjes of een spouwmuur en maken boomhommels een nestje in niet gebruikte nestkastjes.
Een hommelnest kan wel uitgroeien tot zo’n 400 werksters. Het is een beetje afhankelijk van de hommelsoort hoe groot het nest wordt. "Daarnaast is de boomhommel waakzamer dan andere soorten", vertelt Bijenstichting ons. Dat wil zeggen dat ze hun nest extra goed beschermen en zich wat sneller bedreigd kunnen voelen wanneer je te dicht bij het nest komt of hen stoort.
Lekker met rust laten
Hommels zijn geen agressieve beestjes, ondanks dat veel mensen dat nog wel denken. Ze zijn enkel opzoek naar nectar en zullen je niet lastig komen vallen. Ze steken écht alleen maar wanneer ze zich bedreigd voelen. Dat kan komen doordat iemand (per ongeluk of uit paniek) naar ze slaat. Laat de beestjes dus lekker met rust, dan laten ze jou ook met rust. Want als een hommel jou wel steekt, zal ze niet haar angel verliezen zoals bij een bij wel gebeurt. Ze kan dus meerdere malen steken.
Hommels zijn – in tegenstelling tot wat veel mensen denken – een bedreigde diersoort. Van de 27 soorten staan er 17 op de rode lijst. Je kunt ze daarom het beste lekker hun ding laten doen in jouw tuin.
Toch overlast?
Er zijn een aantal maatregelen die je kunt nemen om jouw tuin te delen met hommels zonder overlast. Zit het nest bijvoorbeeld dicht bij een deur of raam? Dan is het misschien handig om een hor te plaatsen zodat ze niet naar binnen kunnen vliegen.
Zit het nest in de grond en vlak bij een plek waar je zelf vaak bent? Dan kun je over de opening een emmer plaatsen met een groot gat eruit aan de zijkant. Draai het gat dan naar de kant waar jij het minst bent. Maak die kant dan ook aantrekkelijk voor de hommels door er bijvoorbeeld een pot lavendel of krokusjes neer te zetten.
De Bijenstichting legt uit: "Je kunt aan de zijkant van het nest iets maken, waardoor je de aanvliegroute een beetje verandert. Zo vliegen ze dus niet op bijvoorbeeld je raam af, maar moeten ze eerst om een schermpje heen." Daarbij gaven ze een belangrijke tip: "Zo'n schermpje plaatsen kun je het beste 's avonds doen. Dan zijn de bijen rustiger."
Heb je hommels in de spouwmuur zitten? Maak je er dan geen zorgen om. Hommels knagen niet en brengen geen schade aan in de muren. Ook stinken ze niet en zorgen ze niet voor ander overlast. Je kunt ze dus gerust laten zitten.
Honingbijen in de tuin
Net zoals bij de hommels zijn veel bijensoorten in gevaar voor uitsterven. Het is daarom van belang dat je je tuin zo aantrekkelijk mogelijk maakt voor deze vriendelijke beestjes. Je kunt hier lezen hoe je dat doet. Maar een aantrekkelijke tuin, kan ook goed betekenen dat er snel een bijennest in komt. Wat dan?
Het kan weinig kwaad
Een nest op zich kan weinig kwaad in je tuin. Alleen wanneer de ingang van het nest in de buurt zit van waar jij vaak bent, kan het zorgen voor overlast bij zowel jezelf als bij de bijen. Waar een hommel simpelweg tegen je aan kan vliegen, kan een bij er bang van worden en steken. Zit het nest dus op een plek waar je zelf ook weinig komt? Laat het dan vooral lekker zitten.
Zwermen
Honingbijen kunnen – in tegenstelling tot hommels – gaan zwermen. Dat betekent dat zo ongeveer de helft van het nest gezamenlijk een ander nestplekje gaat zoeken. Dit kan per volk vaker gebeuren, maar in de tuin zul je er maximaal één of twee vinden. Dit kan natuurlijk best wel wat overlast bezorgen.
Zie je een zwerm honingbijen in de tuin? Blijf dan rustig. Ze hebben geen nest of iets anders om te verdedigen en zullen dus ook niet snel aanvallen. Meestal zijn ze na een dag of twee ook weer weg. Als je de kans hebt, laat ze dan dus vooral lekker met rust.
Om te voorkomen dat ze een nieuw nest maken in je tuin, kun je het beste een plaatselijke imker of vereniging bellen die de zwerm kan komen vangen. De imker kan ze een nieuwe woning bieden en ze helpen om een nieuw volk te vormen.
Wat te doen bij overlast?
Het allerbelangrijkste is dat je niet zelf het bijennest probeert weg te halen. Ga en laat er geen stokken of stenen tegenaan gooien en sluit de opening niet af. Bijen voelen zich daardoor bedreigd en gaan opzoek naar een ander plekje om het nest te verlaten of binnen te komen.
Je kunt een nest beter weg laten halen door een imker. Deze zal beoordelen of hij het nest verhuist of bestrijdt. Dit gaat op basis van de locatie van het nest én de bijensoort. Meestal zal de imker kiezen voor verhuizing en neemt zelf de bijenkolonie mee.
Fotocredits:
- Headerfoto: knape - iStock
- Foto 1: Marjolein Sintenie
- Foto 2: William Jones-Warner
