Zo verwijder je brandnetels voorgoed uit je tuin (zonder je te bezeren)

Onkruid is natuurlijk niet per definitie een slechte zaak. Maar... van alle soorten onkruid is de brandnetel toch wel het soort waar je liever niet mee in aanraking komt. Letterlijk, want het kan vervelende blaren en jeuk opleveren. Daarnaast is het een hardnekkige plant die niet 1, 2, 3 verdwijnt uit je tuin. Hovenier en tuinarchitect Huib Schuttel vertelt hoe je voorgoed van de brandnetels afkomt, zónder je te bezeren.
In Nederland bestaan er twee soorten brandnetels: de kleine en de grote brandnetel, met als voornaamste verschil dat de kleine eenjarig en de grote meerjarig is. Dit komt doordat de grote brandnetel stevige wortels heeft die zich flink uitbreiden onder de grond, waardoor het ieder jaar weer een terugkerend probleem is als je geen stappen onderneemt. De grote variant vergt dan ook iets meer werk, terwijl de kleine soort juist makkelijk te verwijderen is vanwege de kleine wortels.
Hoe en wanneer je ze het beste kunt verwijderen, én wat je nou het beste kunt doen om blaren te voorkomen of te verzachten vertelt hovenier en tuinarchitect Huib Schuttel.
Het juiste moment en de juiste tools
Het beste moment om de brandnetels te verwijderen is volgens Huib Schuttel de beginnende zomerperiode, zo rond juni en juli. "Dan zijn ze in volle groei en zijn ze het makkelijkst te herkennen. Zorg wel dat je beschermende kleding draagt, met in het bijzonder rubberen handschoenen." Met handschoenen van textiel kom je er namelijk niet zonder blaren vanaf, want daar prikken de brandhaartjes namelijk zo doorheen. "Let wel op dat je de gehele wortel weghaalt, het liefst met een riek." Zo weet je zeker dat je de plant met de gehele wortel eruit trekt. Breekt de wortel af, dan groeien ze helaas zo weer terug.
Ook helpt het om rekening te houden met de weersomstandigheden en het soort grond in je tuin. Zo zijn de wortels van onkruid in het algemeen makkelijker te verwijderen tijdens warm en droog weer, terwijl het na een regenbui juist een stuk lastiger gaat. Heb je in je tuin zware grond, zoals klei, dan zullen de kluiten volgens Huib Schuttel ook forser zijn.
Zo verwijder je brandnetels voorgoed
Wil je geen chemische bestrijdingsmiddelen gebruiken, maar wél zorgen dat de brandnetels voorgoed verdwijnen? Dan zit er wat Huib Schuttel betreft echt maar één ding op: "Alle wortel pollen zorgvuldig verwijderen. Pak het hele tuindeel waar de brandnetels groeien aan, óók de brandnetels die tussen de wortels van je tuinplanten groeien." Houd dit gedurende zomer goed in de gaten, en verwijder ze direct als je er toch nog eentje ziet.
Prikvrij opruimen
Ook wat betreft het opruimen van de los gestoken of geplukte brandnetels heeft Huib Schuttel nog een belangrijk advies: "Ruim de planten altijd meteen op. En dan bedoel ik niet op de composthoop, want dan kunnen ze terugkomen. Doe ze liever in de groene container of breng het naar het groenafval bij je plaatselijke gemeente."
Pijn verzachten bij brandnetelblaren
Maar wat nou als je toch geprikt bent door een brandnetel? Er wordt vaak beweerd dat urine een wondermiddel zou zijn, maar dat werkt niet volgens Huib Schuttel. Wat volgens hem wél werkt, is weegbree – een ander hardnekkig onkruid – kneuzen en over de blaar heen wrijven. Gelukkig hoef je daar nooit ver naar te zoeken, want weegbree groeit vrijwel altijd direct in de buurt van brandnetels. Hoe dat komt? Simpel: "Zowel brandnetels als weegbree houden van dezelfde voedingsrijke en lossere grond."
Maar wat bovenal helpt volgens de hovenier: "Je kunt het beste vooral goed spoelen met koud water. En anders Aloe vera of azijn erop smeren." En wat juist averechts werkt? Krabben. “Je moet écht niet krabben of wrijven. Dan maak je de kleine blaartjes juist kapot, waardoor het nog meer pijn zal doen."

Bodembedekkers
Groeien ze veel in je mooie plantenborders, bedek dan de grond met bodembedekkers. Dit zorgt er namelijk voor dat brandnetels – maar ook elk ander onkruid – geen schijn van kans maakt. Je kan dit doen door bijvoorbeeld houtsnippers neer te leggen. Dit zorgt er ook nog eens voor dat je grond langer vochtig blijft, wat ideaal is tijdens hete, droge zomers.
Ook kun je kiezen voor bodembedekkende planten, zoals kattenkruid en vrouwenmantel. Deze planten zijn heel handig, maar zijn ook nog eens mooie toevoeging voor je borders.
Niet alleen maar ellende
Tot slot wil Huib Schuttel vooral nog even benadrukken dat brandnetels echt niet alleen maar voor ellende zorgen. "Ze worden vaak als lastig gezien, omdat ze gemeen prikken. Maar het zijn ook erg nuttige planten. Ze bevatten veel voedingsstoffen zoals ijzer en magnesium, dus je kunt ze goed gebruiken voor brandnetelthee of zelfs brandnetelsoep." Ook tipt hij dat je de plant prima kunt planten in een pot of in een klein deel van je tuin kunt laten groeien, zodat je daar eindeloos van kunt blijven plukken voor je brandnetelthee. "Bovendien verhelpen ze ook nog eens insectenplagen." Door de brandnetels te laten trekken in water ontstaat er een vloeistof die je verdund over je planten kunt gieten. Hierdoor versterken je planten én worden insecten geweerd. De term ‘onkruid’ is dus lang niet altijd gepast bij deze prikkelbare plant.