Deze planten en bomen kun je in september nog snoeien (en deze vooral niet)

In september merk je aan van alles dat we in de overgangsfase naar een volgend seizoen zitten. Niet alleen wordt het weer eerder donker en kunnen de temperaturen vooral ‘s nachts al flink dalen, ook neemt de bloei van veel beplanting af en laten er al wat bladeren los. Maar om wat voor snoeiklussen vraagt de maand september eigenlijk? Volgens Gardeners’ Wold Magazine hoef je in het begin van de maand enkel nog wat bloemen te koppen, om de tuin nog zo lang mogelijk mooi te houden. En wat later in september komen de serieuzere snoeiklussen om de hoek kijken. Hovenier en tuinontwerper Huib Schuttel vertelt wat je deze week wel en niet moet snoeien. 

Heb je de snoei-to do’s van augustus nog niet allemaal afgewerkt? Als je snel bent kun je er nog net een paar afvinken. 

Veranderend klimaat = verandering in snoeiregels 

Allereerst is het volgens Huib Schuttel goed om te beseffen dat de 'snoeiregels' zich ook moeten aanpassen naarmate het klimaat verandert. Hij legt uit: "We horen bijvoorbeeld vaak dat je eind september de bolbomen zoals Bolacacia en de Bolcatalpa, maar ook leibomen zoals de leilinde, leiplatanen en leiplatanen niet gesnoeid mogen. Maar dat zijn de verhalen uit de periode dat strenge winters nog bestonden. Nu is het juist wel handig om ze al te snoeien. Dat scheelt een hoop blad ruimen in oktober." Later snoeien mag ook zeker volgens Huib Schuttel, maar eind september kun je hier ook al prima mee aan de slag. 

Ook deze planten kun je in september snoeien

Niet alleen zien de hieronder genoemde planten er met een snoeibeurt in september weer netjes uit, ook hebben de snoeiwonden zo ruim de tijd nog te drogen en te genezen voordat het weer kouder wordt.

• Lavendelhaag: Knip de oude bloemen én de topgroei licht af, maar let hierbij wel op dat je niet in het oude hout snoeit. 
• Vaste geraniums: Grote kans dat deze er niet meer zo netjes bij staan in september. Om ze weer op te frissen kun je het blad flink terugsnoeien tot je een minimale pol van blad overhoudt. 
• Agapanthus: Na een (hopelijk) uitbundige bloei van deze prachtige paarse Afrikaanse lelie zullen de laatste bloemen nu zo’n beetje verwelken. In dat geval kun je de stengels helemaal terugknippen tot aan de voet. Verwijder daarnaast ook de vergeelde bladeren aan de randen. 
• Hagen: Veel hagen hebben meerdere snoeibeurten per jaar nodig en ook aan het eind van het zomerseizoen is het slim om dit nog eenmaal te doen. Snoei de krachtige groei van afgelopen seizoen weer helemaal terug tot waar de uitlopers begonnen. Hiervoor gebruik je het beste een snoeischaar of een heggenschaar. 
• Dahlia’s: Met de juiste verzorging kun je tot diep in het najaar genieten van je bloeiende dahlia’s. Belangrijk is daarom om de verwelkte bloemen – vaak vanaf september – te verwijderen met een snoeischaar. Hierdoor stimuleer je de vorming van meer knoppen en bloemen. 
  Bekijk meer tips over hoe je zo lang mogelijk van je bloeiende dahlia’s geniet. 
• Kruidachtige planten zoals vrouwenmantel: Deze kunnen er rond september wat rommeliger uitzien, maar kun je een opfrisser geven met een flinke snoeibeurt. Het klinkt wat rigoureus, maar het beste snoei je volgens Gardeners’ World al het loof terug tot op de grond of tot net boven de basis. 
• De ABC-bomen (esdoorn, berk en haagbeuk): Of de Acer, Betula en de Carpinus zoals ze officieel in het Latijn heten. Deze kun je het beste uiterlijk in september snoeien. 
• Walnotenboom (Juglans regia) en andere notenbomen: deze kun je het best tussen juli en oktober snoeien, wanneer de boom vol in blad staat dus. Snoei je deze in september, dan ben je nog mooi op tijd. 
• De meeste andere bomen kun je ook vanaf september snoeien. Zoek wel altijd even specifiek per boom op of dit bij deze boom ook het geval is. 

Groente en fruit 

• Komkommers: Voor de moestuinders onder ons: het oogstseizoen is gelukkig nog niet voorbij, mits je je planten goed blijft verzorgen én snoeien. Want snoeien doet groeien. Zo kun je in september de uitlopers van de komkommerplant het beste wegsnoeien, zodat de plant zijn energie (en water) kan geven in het laten rijpen van de laatste vruchten van dit seizoen. Dit doe je door net boven het tweede blad boven de kleine of embryonale vruchtjes weg te knippen. 
• Bramen: Hoewel deze klus zeker nog geen haast heeft, kan het absoluut geen kwaad hier al mee te beginnen. De bramenstruik kun je in september namelijk al prima snoeien door alle takken die vruchten hebben gedragen kort te knippen. 
  
  Heb je daar nu nog geen tijd voor (of zin in), dan kan dit later in de herfst of zelfs in de winter bij zacht weer ook nog. Zolang je het maar doet voor de lente zich aandient en er nieuwe uitlopers ontstaan. 
• Zomerframbozen: Volgend jaar weer een volle frambozenstruik vol met zoete vruchtjes? Snoei dan de oude, vruchtdragende stammen en de sprietige uitlopers van de frambozenstruik helemaal terug tot aan de voet. De sterke, nieuwe stammen mogen tot maximaal 10 centimeter teruggesnoeid worden. De herfstframbozen dien je echter nog even met rust te laten. 
• Appelbomen: Hoewel het oogstseizoen nog voor ons ligt, kun je de zachtere scheuten van de appelbomen wel al snoeien. Deze zijn in het huidige groeiseizoen ontstaan en kun je tot twee of drie knoppen terugsnoeien. Hiermee stimuleer je de vorming van vruchtsporen aanzienlijk.

Pas op voor de onkruid-groeiboost  

Hoewel je daar in september misschien niet meer aan denkt – of wellicht geen zin meer in hebt – is het volgens Huib Schuttel erg belangrijk om de onkruidgroei nog even in toom te houden. "Ik noem september altijd 'de vergeten maand'. Juist dan krijgt onkruid nog een groeiboost."

Nazomerbloeiers 

Extra lang van je nazomerbloeiers genieten? Zorg dan dat de bloemen bij wind en en regen niet omknakken, tipt Huib Schuttel. "Zet er een bamboestok bij en maak ze vast met bindbuis. Dan zullen de bloemen langer mooi blijven." Heb je hortensia's in de tuin die al uitgebloeid zijn? Ook dan is dit een nuttige tip. "De uitgebloeide Hortensia hebben grote sierwaarde, dus laat die zeker niet omknakken!" 

Laat ook wat liggen voor het wildleven in je tuin

Toch kun je in september zeker niet alles zomaar kort snoeien. We zijn snel geneigd bloemstelen af te knippen, dode stengels te verwijderen en zaadknoppen op te ruimen, maar juist dit is ontzettend goed voor de biodiversiteit en het wildleven in je tuin. Bovendien werkt bladafval isolerend voor de wortels van veel planten. 

Dit kun je beter niet snoeien in september 

• Bomen en planten die uit Zuid-Europa en Azië komen kun je op dit moment beter niet meer snoeien. "Denk daarbij bijvoorbeeld aan de Perzische slaapboom (Albizia julibrissin) – mijn perosoonlijke favoriete – en natuurlijk de olijfbomen. Die kun je beter ná de winter pas snoeien", aldus Huib Schuttel.  
• Siergrassen kun je het beste nog even met rust laten, want deze kunnen gaan rotten en zelfs afsterven als je ze nu snoeit. Ook de afgevallen bladpollen laat je idealiter nog even liggen, want deze werken in de winter perfect als isolatie voor de wortels. 
• Voorjaarsbloeiende struiken kun je beter ook met rust laten, anders loop je het risico dat je (beginnende) nieuwe bloemknoppen wegknipt die volgend voorjaar zouden moeten bloeien. 
• Hoewel we hierboven schreven dat de zomerframboos al een snoeibeurt kan gebruiken in september, kun je de herfstframboos beter nog even met rust laten. Zoals de naam al doet vermoeden, geeft deze struik pas in de herfst vruchten af. Grote kans dus dat deze nog niet klaar is met bloeien en vruchten geven. Wacht daarom in ieder geval tot na de laatste oogst met snoeien. 
• Geen must, maar wel prettig voor het oog. Door gekleurde heesters zoals kornoelje, wilg en rubus-soorten (zoals bramen, frambozen en bessen) nog even met rust te laten heb je tijdens de grauwe winterdagen wat meer leven en kleur in je tuin.