Dit kun je in oktober doen om je tuin winterklaar te maken

Ondanks dat het groei- en bloeiseizoen bijna ten einde is, is oktober een belangrijke maand voor de tuin. Er valt nog genoeg te doen voordat de tuin volledig in rust gaat. Hovenier en tuinontwerper Huib Schuttel vertelt hoe je je tuin winterklaar maakt.
Gras en bladeren
In oktober laten de bomen massaal hun bladeren vallen, waardoor je gazon en terras ongetwijfeld al bedekt zijn met een flinke laag afgevallen blad. Het is volgens hovenier en tuinontwerper Huib Schuttel belangrijk om dat blad regelmatig van je gazon te verwijderen. Als er een te dikke laag vlijft liggen, kunnen er kale plekken in het gras ontstaan door zuurstoftekort. "Leg de bladeren liever in de borders", tipt Huib. "Door de bladeren rondom planten in de borders te leggen, bescherm je deze planten tegen de vorst. Ook zorgen de bladeren voor beschutting voor allerlei dieren zoals egels, kikkers en padden die een plekje zoeken om te overwinteren."
Maai het gras nog een laatste keer in oktober. "Tenzij het nog uitzonderlijk warm blijft natuurlijk", legt Huib uit. "Dan kun je eind oktober of begin november nog een allerlaatste keer maaien. In de winter groeit gras niet, dus de robotmaaier kan ook uitgeschakeld worden. Let erop dat robotmaaiers niet in het blad draaien, wat dat kan problemen geven."
Leibomen snoeien
Oktober is volgens Huib de beste maand om leivormige bomen zoals de leiplataan en de leilinde te snoeien. De bladeren hangen nog een beetje aan de bomen, dus een voordeel van nu snoeien is dat deze bladeren niet straks op de grond liggen. "Pak het trapje er maar bij en ga aan de slag", aldus Huib.
Bolbomen snoeien
Bolbomen, zoals de bolacacia en de bolcatalpa, mogen in oktober kort worden gesnoeid. "Knip de jonge scheuten of takken die het afgelopen groeiseizoen zijn gegroeid helemaal terug tot de knot, het vaste punt waar eerder al vaker is gesnoeid."
Bij andere bomen is het zaak om op opschot te letten. "Dat zijn jonge scheuten die vanuit de grond omhoog komen. Verwijder deze scheuten met een snoeizaag of takkenzaag."
Hagen knippen
Geef je hagen zoals de taxushaag, beukenhaag en Portugese laurierhaag nog een laatste knipbeurt voordat de winter begint.
Hortensia’s snoeien
"Voor boerenhortensia’s geldt: snoei 50% van de takken helemaal terug tot 15 cm boven de grond. De andere helft snoei je terug tot ongeveer 75 cm, waarbij je de uitgebloeide bloemen verwijdert. Bij pluimhortensia’s en schapenkop hortensia’s kun je wel helemaal terugknippen tot 40-50 cm boven de grond in z'n geheel." Staan ze op dit moment nog mooi in bloei? Dan kun je dit klusje nog wel even uitstellen tot eind oktober. "De hortensia 'Annabelle' mag in z'n geheel tot 15 cm boven de grond terug worden geknipt. En de uitgebloeide bloemen staan ook binnen nog heel mooi in een vaas."
"Vaste planten kun je 'scheuren'. Plant er een paar terug en geef de overige stukken aan de buurman."
Vaste en eenjarige planten
Eénjarige planten kun je verwijderen uit de borders, en de vaste planten kun je uiteraard laten staan. "Als je ze te groot vind worden, kun je deze vaste planten 'scheuren'. Haal de plant dan uit de grond, deel hem in 5 à 7 stukken en plant er een paar terug. Met de overige stukken maak je de buurman blij." Controleer bij het scheuren van de vaste planten wel altijd van tevoren of de plant daar geschikt voor is.
"Zo'n dertig procent van de vaste planten blijft groen, terwijl zeventig procent afsterft. Dit zorgt voor verjonging en dus meer groei in het voorjaar. De teruggeplaatste planten gaan namelijk weer nieuwe stekjes maken onder de grond. Voeg wat compost toe bij het terugplanten voor extra voeding."
Hoge sierplanten en grassen
"Laat siergrassen en hoge planten zoals de Molinia en Panicum nog even staan in oktober, ook al worden ze al bruin. Ze hebben nog steeds sierwaarde voor je tuin en bieden beschutting. Pas in maart kun je ze het beste snoeien."
Bloembollen planten
Oktober is dé maand om bloembollen te planten, omdat de grond op dit moment nog warm genoeg is voor wortelvorming. "Let er wel op dat je bloembollen op de juiste diepte plant: meestal twee keer de hoogte van de bol. Daarnaast is het ook belangrijk dat je de herfstbollen plant en dus niet de voorjaarsbollen." En wil je in de winter nog wat extra kleur in de tuin, dan kun je volgens Huib alle type violen planten.
"Lavendel is gevoelig voor vorst, knip daarom niet meer weg dan de uitgebloeide bloemen."
Lavendel
In oktober kun je ook alle uitgebloeide bloemen van de lavendel afknippen. "Maar knip niet meer dan dat weg, anders is er een grote kans dat de lavendel de winter niet overleeft. De plant is namelijk nogal gevoelig voor de vorst. Het échte snoeien doe je pas in het vroege voorjaar."
Onkruid
"Zorg dat je tuin onkruidvrij de winter in gaat. Anders groeit het met een zachte winter gewoon door. Is het er niet, dan kan het ook niet groeien."
Beregening
Schakel je beregeningsinstallatie uit en blaas de leidingen door met lucht om bevriezing te voorkomen.
Bemesting
Tot slot kun je nu stoppen met kunstmest geven volgens Huib. "Je kunt wel organische mest of compost toevoegen aan de grond. Dit zorgt voor een goede bodemstructuur zonder dat planten onnodige voeding krijgen in de winter. Maar elke grondsoort vraagt om een andere aanpak, dus informeer altijd naar de juiste bemesting voor jouw grond."


