Zonnebrand in de herfst? Dermatoloog ontkracht de huidverzorgingsfabels
De zomer is officieel voorbij: de zon laat zich minder vaak laat zien en schijnt minder intens. Maar betekent dat dan ook dat je je huid niet meer hoeft te beschermen tegen de uv-stralen met zonnebrandcrème of dagcrème met SPF? Veel huidverzorgingsmerken raden immers aan om het hele jaar door SPF te gebruiken. Maar klopt dat wel, of hebben we te maken met een fabeltje? Dermatoloog Daniel Kadouch vertelt hoe het zit.
Zonnebrand smeren in de herfst en winter: fabel of feit?
Volgens dermatoloog Daniel Kadouch is het een fabel dat je ook in de herfst en winter zonnebrand nodig hebt. "In Nederland is de UV-index in de herfst en winter meestal niet hoger dan 1. Pas vanaf UV-index 3 ontstaat er schade aan de huid door UV-straling. Zolang de index onder de 3 blijft, is het smeren van zonnebrand onnodig."
"Zolang de index onder de 3 blijft, is het smeren van zonnebrand onnodig.” - Dermatoloog Daniel Kadouch.
Wat is de UV-index precies?
De UV-index geeft aan hoe sterk de zonkracht is op een bepaalde dag en locatie. Die waarde loopt van 0 (geen zonkracht) tot 11 of hoger (extreme zonkracht). Bij een waarde van 3 of meer is het verstandig om je huid te beschermen tegen verbranding en huidveroudering, vooral als je een lichte huid hebt.
In Nederland ligt de UV-index in de herfst- en wintermaanden doorgaans tussen de 0 en 1. Dat blijkt ook uit gegevens van het KNMI, dat dagelijks de zonkracht voorspelt en meldt op zijn website. Op de pagina zonkrachtverwachting van het KNMI kun je de actuele UV-index voor jouw regio terugvinden.
De UV-index ligt buiten de zomer vrijwel altijd onder de drempelwaarde van 3. Alleen op wintersport, of in landen dichter bij de evenaar kan de zonkracht wél hoger zijn, ook bij vrieskou.
"UV-straling heeft ook positieve effecten op je gezondheid: vitamine D." - RIVM.
Vitamine D
Toch is UV-straling niet alleen maar schadelijk, want het heeft ook positieve effecten op je gezondheid, schrijft het RIVM. Eén van de belangrijkste voordelen is de aanmaak van vitamine D in de huid onder invloed van UV-B-straling. Vitamine D is essentieel voor sterke botten en een goed functionerend immuunsysteem.
In de herfst en winter staat de zon lager aan de hemel, waardoor de intensiteit van de UV-straling afneemt. Dit betekent dat het risico op huidverbranding kleiner is, maar ook dat de aanmaak van vitamine D minder effectief is. Daarom wordt geadviseerd om in deze periode extra aandacht te besteden aan voldoende vitamine D-inname, ten eerste via voeding. Vitamine D zit bijvoorbeeld van nature in vette vis, zoals haring en zalm. Ook vlees en eieren bevatten vitamine D, maar wel in mindere mate dan vette vis. Is het bijslikken van Vitamine D-supplementen dan de oplossing? In sommige gevallen wel, maar volgens Voedingscentrum wordt dit alleen aangeraden voor jonge kinderen, ouderen, zwangeren, mensen met een donkere huidskleur en mensen die weinig buiten komen.
Een herfstwandeling in de zon is dus absoluut goed voor je, niet alleen voor de beweging en frisse lucht, maar ook omdat we die vitamine D hard nodig hebben. Tegelijkertijd is het wel belangrijk om niet te lang in de zon te blijven, omdat te veel UV-straling ook schadelijk kan zijn. Let er daarom op dat je tijdig uit de zon gaat.
In deze gevallen moet je wél zonnebrand smeren in de herfst en winter:
Er zijn echter situaties waarin zonnebrand wél nuttig kan zijn in de herfst of winter:
- Wintersport: In de bergen is de UV-straling sterker en weerkaatst de sneeuw het zonlicht. Beschermen is dan wél belangrijk.
- Reizen naar zonnige bestemmingen: Ga je naar het buitenland en schijnt de zon daar fel? Dan is zonnebrand zeker aan te raden.
- Mensen met huidaandoeningen: Sommige huidaandoeningen of behandelingen kunnen je extra gevoelig maken voor UV. Overleg dan met een arts of dermatoloog wat voor jou het beste advies is.
In alle andere gevallen is zonnebrand smeren in de herfst of winter in Nederland vooralsnog – met het huidige klimaat – niet nodig volgens dermatoloog Daniel Kadouch. De UV-index is dan simpelweg te laag om schade aan te richten.
