Keurmerkenwijzer: dit betekenen al die icoontjes op (voedsel)verpakkingen
Keurmerken zijn bedoeld om je op weg te helpen bij het kiezen van gezonde(re), duurzame(re) en dier- en arbeidsvriendelijke(re) producten. Maar inmiddels zijn het er zo veel en is de betekenis lang niet bij iedereen bekend, dat het niet heel gek is dat je soms door de bomen het bos niet meer ziet. We zetten de belangrijkste en bekendsten Nederlandse keurmerken én de betekenissen op een rij.
Topkeurmerken
In Nederland kennen we 12 topkeurmerken die door Milieu Centraal samen met verschillende experts zijn gekozen. Volgens Voedingscentrum zijn deze topkeurmerken ‘de meest betrouwbare en transparante keuzes op het gebied van milieu, dierenwelzijn, mens en werk’. Zo kan het keurmerk aangeven of het product is gemaakt, gevangen, geproduceerd of verwerkt met extra aandacht voor het milieu of dierenwelzijn.
Is de vis duurzaam gevangen, of juist gekweekt? Heeft de kip die jouw ‘zondagochtendeitje’ heeft geproduceerd een ‘beter leven’ gehad? En is er sprake geweest van eerlijke handel en arbeidsomstandigheden? Zomaar wat vragen die beantwoord kunnen worden met de keurmerken die je terugvindt op de verpakkingen.
De betekenissen van de keurmerken
Maar wat betekenen al die keurmerken nou en welk keurmerk gaat over welk onderwerp? Om je direct inzicht te geven in de heeft Milieu Centraal een Keurmerkenwijzer in het leven geroepen waar je alle topkeurmerken per categorie kunt vinden of het keurmerk in de zoekbalk kunt omschrijven.
De bovenstaande logo’s en icoontjes staan voor de 12 topkeurmerken die je op Nederlandse verpakkingen kunt tegenkomen. Kort samengevat staan de keurmerken voor het volgende (van links naar rechts, van boven naar beneden):
- Europees biologisch: dit keurmerk vind je terug op alle biologische producten die in de Europese Unie zijn geproduceerd en bewijst dat het voldoet aan de Europese wettelijke normen voor biologische productie. Daarnaast mogen biologische producten die worden geïmporteerd van buiten de EU ook het keurmerk dragen, mits deze voldoen aan de Europese regels. Meer uitleg over dit keurmerk vind je hier.
- Demeter: Dit keurmerk wordt gebruikt op producten die afkomstig zijn uit de biologisch-dynamische landbouw en zijn veelal te vinden in natuurwinkels. Om dit keurmerk te mogen gebruiken moeten de biologisch-dynamische boeren voldoen aan de biologische eisen en daarbovenop aan specifiek biologisch-dynamische eisen voor dierenwelzijn, natuur en landschap en bewerking.Meer uitleg over dit keurmerk vind je hier.
- EKO: Dit keurmerk geeft aan dat het om een product gaat dat afkomstig is van biologische landbouw. Dit houdt onder andere in dat er geen chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen en kunstmest zijn gebruikt. Ook worden er geen genetisch gemodificeerde zaden gebruikt en de veehouders hebben een diervriendelijke werkwijze. Dit keurmerk is ‘strenger’ dan het eerder genoemde Europees biologische keurmerk aangezien het EKO-keurmerk nog aanvullende eisen stelt op het gebied van duurzaamheid. Meer uitleg over dit keurmerk vind je hier.
- Beter Leven: dit keurmerk vind je terug op ei, zuivel en vlees en is ontwikkeld door De Dierenbescherming en geeft dan ook aan in hoeverre het product diervriendelijk is behandeld. Het logo kan één, twee of drie sterren bevatten. Hoe meer sterren, hoe meer er rekening is gehouden met dierenwelzijn. Meer uitleg over dit keurmerk en de eisen waar het aan moet voldoen vind je hier.
- On the way to PlanetProof: dit keurmerk heeft een brede benadering van duurzaamheid. Milieu is hierbij het belangrijkste aandachtspunt, maar ook worden er criteria gesteld voor bijvoorbeeld dierenwelzijn. Je kunt dit keurmerk op veel verschillende soorten producten vinden, zoals groente, fruit, eieren en zuivel, maar ook op producten die niets met voedsel te maken hebben, zoals bloemen en planten. Meer uitleg over dit keurmerk vind je hier.
- MSC (Marine Stewardship Council): dit keurmerk vind je terug op visproducten die afkomstig zijn van duurzame visserij. Dit betekent onder andere dat de visstanden duurzaam worden beheerd en er zo min mogelijk schade wordt toegebracht aan het leven in de zee. Meer uitleg over dit keurmerk vind je hier.
- ASC (Aquaculture Stewardship Council): Dit keurmerk is bedoeld voor kweekvis, gekweekte schaal- en schelpdieren en zeewier, met als doel de invloed van het kweken van vis op het milieu te verlagen. Dit keurmerk hanteert regels voor minder antibioticagebruik, waterkwaliteit, duurzamer visvoer en betere arbeidsomstandigheden van het personeel. Meer uitleg over dit keurmerk vind je hier.
- Roundtable on Sustainable Palm Oil: Dit keurmerk vertelt je meer over palmolie, een product dat in verband wordt gebracht met het kappen van regenwouden. Bedrijven die hun bestaande plantages niet verder uitbreiden ten koste van het regenwoud en de biodiversiteit kunnen dit keurmerk gebruiken. Ook staat het keurmerk voor het respecteren van de rechten van de arbeiders en lokale bevolking. Meer uitleg over dit keurmerk vind je hier.
- Fairtrade: Dit internationaal keurmerk – opgezet door de Nederlandse stichting Max Havelaar – garandeert dat de producten voldoen aan de normen voor eerlijke handel. Dat wil zeggen dat boeren en telers een eerlijk loon hebben gekregen en dat er met hun rechten en gezondheid goed is omgegaan. Meer uitleg over dit keurmerk vind je hier.
- Sustainable Rice Platform: Dit keurmerk vind je terug op rijstverpakkingen (in een beperkt aantal supermarkten) en stelt hoge eisen aan het milieu en de sociale aspecten bij de productie van rijst. Sustainable Rice Platform is een keurmerk op rijst en is te vinden in een beperkt aantal supermarkten. Het keurmerk stelt eisen aan milieu en sociale aspecten. Meer uitleg over dit keurmerk vind je hier.
- Rainforest Alliance (inclusief UTZ): dit keurmerk richt zich op de arbeidsomstandigheden, milieu en natuurbehoud voor producten uit gebieden waar regenwoud groeit. Je vindt dit logo dan ook met name terug op tropische vruchten, chocolade, koffie en thee. Een belangrijk criterium voor het gebruiken van dit keurmerk is de bescherming van het regenwoud en het welzijn van de arbeiders. Meer uitleg over dit keurmerk vind je hier.
- Climate Neutral Certified: Dit keurmerk is volledig gericht op klimaatimpact en vind je terug op verschillende soorten producten zoals fruit, zuivel en koffie, maar ook organisaties en diensten kunnen dit keurmerk gebruiken. Meer uitleg over dit keurmerk en de strenge eisen die worden gesteld vind je hier.
Fotocredits
Headerfoto: Duurzaam Bedrijfsleven - Flickr / Thinglass - iStock
Bron: Voedingscentrum en Milieu Centraal
