Gezonder in 24 uur: gezondheidsdeskundige over de effecten van Stoptober
Oktober = Stoptober. De jaarlijks terugkerende campagne moet ervoor zorgen dat duizenden Nederlanders 28 dagen lang de sigaret aan de kant leggen. En dat is nog altijd hard nodig. Roken blijft één van de grootste veroorzakers van ziekte en sterfte in Nederland. Volgens het RIVM overlijden jaarlijks meer dan 20 duizend mensen aan de gevolgen van tabaksgebruik en hebben rokers 70% meer kans op hartaandoeningen dan niet-rokers. Wij spaken gezondheidsdeskundige Hetty Crèvecoeur over dit onderwerp.
Van 28 dagen tot levenslang
Stoptober is een initiatief dat in 2014 werd gelanceerd en sindsdien jaarlijk terugkeert. Het idee is simpel: 28 dagen niet roken. Wetenschappelijk onderzoek van het AMS-institute (Amsterdam Institute for Advanced Metropolitan Solutions) toont namelijk aan dat wie het een maand volhoudt, veel meer kans heeft om voorgoed te kunnen stoppen. Daarnaast bleek dat deelname aan Stoptober niet alleen effect heeft op rookgedrag, maar ook op het zelfvertrouwen. Nog een extra reden om mee te doen dus.
Dit gebeurt er in je lichaam als je stopt
Dat stoppen met roken beter is voor je gezondheid mag duidelijk zijn. Maar wist je dat als je stopt met roken je in zeer korte tijd al verbetering merkt in je gezondheid? Zo daalt je hartslag al binnen 20 minuten, wordt de kans op een hartaanval na 24 uur kleiner én merk je na een paar weken al dat je meer energie hebt en beter ademt. Ook komt je oorspronkelijke smaak- en reukvermogen grotendeels terug, doordat je zintuigen zich herstellen. Binnen 48 uur zijn alle nicotinesporen verdwenen en beginnen je zenuwuiteinden in de neus en mond te herstellen, waardoor geuren en smaken weer intenser worden. Tot slot wordt de doorbloeding van je huid beter, waardoor je er frisser uitziet, vertelt Crèvecoeur.
Voeding als bondgenoot
Na het stoppen verandert er veel in je lichaam. Nicotine onderdrukt normaal gesproken de eetlust en beïnvloedt de stofwisseling. Zodra je stopt, zoekt je lichaam naar snelle energie om het gemis van nicotine te compenseren. Dit is een biologisch gevolg, maar kan lijden tot meer snaaigedrag.
"Juist daarom is het belangrijk om bewust te eten", legt Hetty uit. "Kies voor voeding dat rijk aan vezels, eiwitten en gezonde vetten is, zoals volkorenproducten, peulvruchten, noten, groenten en fruit. Dat helpt je bloedsuikerspiegel stabiel te houden en vermindert de drang naar snacks. Probeer iedere ochtend te gaan voor een eiwitrijk ontbijt van circa 30 gram. Dit zal positief effect hebben op een stabiele bloedsuiker."
Feit of fabel: Stoppen met roken = gewichtstoename
Een veelgehoorde angst is dat stoppen automatisch leidt tot gewichtstoename. Maar is dat terecht? Hetty legt uit: "Sommige ex-rokers merken dat ze meer trek krijgen. Dat komt doordat nicotine de eetlust onderdrukt. Ook gaat je metabolisme weer terug naar normaal als je stopt met roken. Maar aankomen hoeft zeker niet. Met bewuste keuzes in voeding en beweging kun je dit prima beperken." De gezondheidsdeskundige raadt aan drie gezonde eiwitrijke maaltijden op een dag te eten, waardoor je lang vol zit en minder de verleiding hebt om te snoepen. Extra tip: "Haal ook niks ongezonds in huis, dan heb je naast de verleiding van het roken, de verleiding van het snoepen niet."
Aankomen hoeft zeker niet. Met bewuste keuzes in voeding en beweging kun je dit prima beperken.
De kracht van bewegen
Beweging is volgens Hetty misschien wel het krachtigste hulpmiddel bij stoppen. "Beweging zoals een sport beoefenen of een wandeling maken draagt bij aan het verminderen van stress, waardoor je minder behoefte hebt aan nicotine. Ook geeft het een 'geluksboost' door de aanmaak van endorfine en leidt het af van de drang naar een sigaret. Bovendien gaat je conditie flink vooruit als je stopt met roken. Traplopen gaat makkelijker, fietsen voelt lichter en een rondje hardlopen wordt opeens haalbaar."
Geld besparen
Naast blije organen en een vitaler lijf, wordt je portemonnee er ook nog eens 'gezonder' van. Rokers geven gemiddeld duizenden euro’ s per jaar uit aan tabak. Volgens de nationale Apotheek kost een pakje sigaretten gemiddeld €11,10. Rook je drie pakjes per week, dan ben je per jaar ruim 1.730 euro kwijt.
Hulpmiddelen om het stoppen makkelijker te maken
Iedere roker weet dat stoppen makkelijker gezegd is dan gedaan. Nicotine is een verslavende stof die niet alleen zorgt voor een lichamelijke afhankelijkheid, maar ook samengaat met dagelijkse routines. "Voor veel mensen is roken een momentje voor zichzelf. Je gaat vaak even naar buiten , zondert je even af met een sigaret, of steekt er een aan bij tegenslag, verdriet of onrust", vertelt Crèvecoeur.
Stoppen met roken gaat verder dan gezondheid alleen. Het verandert hoe je je voelt in je eigen huis, hoe je eet, hoe je beweegt en zelfs hoe je financiële keuzes maakt. Voor wie het lastig vindt om zelfstandig te stoppen, zijn er verschillende hulpmiddelen beschikbaar. Van nicotinepleisters tot aan kauwgom. Goed om te weten: stoppen met roken-medicijnen worden één keer per kalenderjaar vanuit de basisverzekering vergoed, zonder eigen risico.
