Ongewenst bezoek in huis: kerstbomen bevatten zo’n 25.000 beestjes

Wie voor een echte kerstboom kiest, haalt niet alleen de dennengeur en een ultiem kerstgevoel in huis, maar ook een hele populatie aan ongewenste insecten en spinachtigen. Onderzoek van de Universiteit van Bergen laat zien dat een gemiddelde boom zo’n 25.000 insecten en spinachtigen bevat. We spraken Gerhard Geurtse, directeur van het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD), over deze beestjes: "Het aantal lijkt schrikken, maar er is weinig reden tot paniek. Op één uitzondering na."
Een levende mini-ecosysteem in de dennenboom
Het getal 25.000 klinkt beangstigend, maar Geurtse stelt direct gerust: "Het gaat vooral om minuscule organismen die je vaak niet eens met het blote oog ziet. De meeste beestjes zijn compleet onschuldig, nauwelijks zichtbaar en verdwijnen binnen korte tijd vanzelf."
Van nature zitten er altijd al veel insecten en spinachtigen in verse bomen, legt Geurtse uit. "De kleine beestjes zoeken in de winter een schuilplaats in de vochtige grond of tussen de takken van de kerstboom. Zodra de boom binnen wordt gezet, worden ze door de hogere temperatuur weer actief. "Toch hoef je je geen zorgen te maken, het binnenklimaat is namelijk zo ongunstig dat ze het meestal niet lang volhouden.
Veel van de soorten die je aantreft in de boom – zoals springstaarten, wantsen en takluizen - drogen binnen snel uit. Alleen spinnen, bepaalde mijten en de Varenrouwmug kunnen wat langer overleven in huis.
Volgens Geurtse levert het dan ook zelden problemen op. Sommige soorten zijn zelfs nuttig. Zo wijst hij op roofmijten: "Deze beestjes eten andere insecten op. Ze zijn volkomen onschuldig voor ons, leven hun eigen leven in de boom, en kunnen zelfs helpen bij het bestrijden van eventuele bladluizen die ook in de boom kunnen zitten."
Onschuldige beestjes, op één na.
Hoewel vrijwel alle beestjes onschuldig zijn, is er één uitzondering waar je wel even op moet letten: de varenrouwmug. De larven van dit kleine, zwarte vliegje ontwikkelen zich in de natte kluit van de boom. Eenmaal in de warme woonkamer kunnen ze uitkomen, en zich vliegensvlug verplaatsen richting andere kamerplanten. Hier kunnen ze vervolgens ook nog eitjes leggen. De larven die daar uitkomen knagen aan de plantenwortels, wat ten koste gaat van de planten.
Gelukkig kun je dit risico enigszins beperken. "Planten die niet constant nat staan, lopen weinig risico", vertelt Geurtse. "Zorg er dus voor dat de aarde van je planten niet te veel vochtig is."

Kerstboom zonder kluit bevat minder beestjes
Een vers afgezaagde boom bevat logischerwijs minder ongewenste beestjes dan een kerstboom met kluit, omdat ze geen vochtige aarde meenemen waarin larven overwinteren. de takken van een afgezaagde boom leven nog steeds kleine spinnetjes, mijten en luizen, maar zonder kluit ontbreekt de warme broedplek waarin varenrouwmug zich graag ontwikkelt.
Zo beperk je het aantal ongewenste beestjes
Wie 25.000 toch een angstaanjagend hoog aantal vindt, kan de boom buiten stevig uitschudden voordat hij naar binnen gaat, om het risico op meelifters te beperken. Een groot deel van de aanwezige insecten valt dan direct uit de takken.
Wie binnen toch nog zichtbare kruipers ziet, kan ze zonder problemen opzuigen met een stofzuiger, tipt de directeur van het KAD.
Alleen wanneer je in grote hoeveelheden kleine, zwarte vliegjes uit de kluit ziet komen, is het verstandig de boom tijdelijk buiten te zetten. De varenrouwmug haal je namelijk liever niet naar binnen, aldus Geurtse.

