Dag, reiskostenvergoeding: de thuiswerkvergoeding komt eraan
Veel Nederlanders werken inmiddels alweer een maand of tien voornamelijk of geheel vanuit huis. En daarom tuigen steeds meer bedrijven een thuiswerkregeling op, met bijbehorende vergoeding. Het lijkt erop dat de ouderwetse reiskostenvergoeding zijn langste tijd heeft gehad.
Uit een inventarisatie van vakbond FNV op verzoek van RTL Nieuws blijkt dat er al zeker 16 thuiswerkregelingen bestaan. Sommige afspraken zijn onderdeel van de cao, andere bestaan naast de collectieve afspraken.
Onder andere de rijksambtenaren, een aantal banken en verzekeraars, de waterschappen en flink wat grote en kleine bedrijven hebben afspraken op papier gezet.
Reiskostenvergoeding op de helling
Meestal wordt een vaste thuiswerkvergoeding afgesproken, om bijvoorbeeld gas, water, licht of internet mee te betalen. Dat gaat doorgaans ten koste van de vaste reiskostenvergoeding.
En dat is niet zo gek, want die staat flink onder druk. Een werkgever mag eigenlijk alleen belastingvrij een reiskostenvergoeding geven, als zijn personeel ook daadwerkelijk van en naar het werk rijdt. Dat is voor de meeste mensen al lang niet meer het geval.
De overheid besloot vorig jaar dat werkgevers, ondanks het thuiswerken, tot 1 januari hun werknemers onbelast de reiskostenvergoeding mochten doorbetalen. Inmiddels is die coulance verlengd tot april.
Of - of
Maar veel werkgevers hebben daar niet op gewacht. In vrijwel alle nieuwe regelingen komt de thuiswerkvergoeding in de plaats van de reiskostenvergoeding. Maak je kosten als je toch moet reizen? Dan moet je die per keer declareren.
Zo heeft ING bijvoorbeeld afgesproken dat iedereen 1000 euro kan besteden aan het inrichten van zijn werkkamer en 600 euro per jaar krijgt als thuiswerkvergoeding. Reiskosten moeten per keer worden gedeclareerd.
Callcentermedewerkers hebben ook een collectieve regeling afgesproken. Die is een stuk kariger dan bijvoorbeeld die van ING-personeel. Medewerkers van callcenters hebben recht op 27 euro per maand thuiswerkvergoeding, 30 euro als een medewerker zijn eigen laptop gebruikt.
Goede afspraken maken
Ook bij Royal Flora Holland (RFH), bekend van de bloemen- en plantenveiling, kunnen de thuiswerkers wat extra's verwachten. 750 kantoormedewerkers werken al maanden thuis, en dat beleid wordt strikt gehandhaafd, vertelt woordvoerder Michel van Schie.
Het bedrijf heeft kantoren in Aalsmeer en Naaldwijk, maar die zijn uitgestorven. In Aalsmeer staat zelfs een splinternieuw kantoor dat nog niet is gebruikt. "We beseffen dat we niet binnen afzienbare tijd weer op kantoor zijn. Dus wilden we goede afspraken maken over thuiswerken."
Twee euro per dag, plus inrichtgeld
Daarvoor ging het bedrijf samen met de ondernemingsraad en de vakbonden om tafel. Het resultaat: ook bij RFH wordt de boel omgekeerd: thuiswerkers krijgen een vergoeding van 43,30 euro per maand. Eventuele reiskosten kunnen apart worden gedeclareerd.
Bovendien krijgt iedere thuiswerker iedere vijf jaar een budget van 500 euro om zijn kantoor in te richten. Denk bijvoorbeeld aan kosten voor een bureau, een stoel of een laptopverhoger. Ook zijn er afspraken gemaakt over 'het recht om onbereikbaar te zijn'.
Meer dan geld alleen
Vakbond FNV maakt zich hard voor thuiswerkregelingen, maar de bond benadrukt dat het wat hun betreft niet alleen moet blijven bij wat extra geld ter compensatie.
"Je zou moeten streven naar een regeling die alle aspecten van het thuiswerken in beeld heeft", zegt FNV-vicevoorzitter Kitty Jong. "Dus niet alleen de thuiswerkvergoeding, niet alleen de inrichting van de werkplek, maar ook; hoe ga je met elkaar om? Hoe is de werkbelasting? Wat is de mate van bereikbaarheid?"
Nog niet overal definitief
Niet overal wordt de reiskostenvergoeding definitief ingeruild voor een thuiswerkvergoeding. In veel sectoren zijn de afspraken over de thuiswerkvergoeding in eerste instantie tijdelijk. Zo gaat RFH in de zomer de afspraken evalueren.
Sommige werkgevers laten de duur van de regeling dus afhangen van het verloop van het coronavirus. Maar werkgeversvereniging AWVN zei eerder al te verwachten dat de reiskostenvergoeding bij veel werkgevers gaat sneuvelen.
Bij veel bedrijven zal thuiswerken naar verwachting de norm blijven. Zo gaven ook VodafoneZiggo en Achmea eind vorig jaar al aan dat de vaste reiskostenvergoeding definitief niet meer terugkomt.
Reiskostenvergoeding wordt te duur
En dat is in ieder geval voor alle bedrijven die ook na de crisis willen dat het personeel voornamelijk thuis blijft werken heel logisch.
De Belastingdienst is – omdat het crisis is – voorlopig nog coulant door te accepteren dat reiskostenvergoedingen belastingvrij worden uitgekeerd aan thuiswerkers.
Maar die coulance zal op een bepaald moment zeker stoppen. Op dat moment wordt het uitkeren van een vaste reiskostenvergoeding simpelweg veel te duur, als er niet daadwerkelijk gereisd wordt.