Seksleven zandhagedis opnieuw drempel Formule 1-race Zandvoort
Nu er weer evenementen met veel toeschouwers georganiseerd mogen worden, is de weg bijna vrij om in september een Formule 1-race in Zandvoort te organiseren. Bijna, want er is nog een drempel in de vorm van een juridisch steekspel begin juli.
Het draait om twee zaken, die op donderdag 1 juli behandeld zullen worden door de rechtbank in Haarlem. Het gaat om het hoger beroep in twee rechtszaken die gaan over de vergunningen die zijn afgegeven om het racespektakel mogelijk te maken.
Laatste poging
Volgens milieuorganisaties zijn de vergunningen, afgegeven door de provincie Noord-Holland, niet in de haak. Onder aanvoering van Mobilization for the Environment en Stichting Duinbehoud hebben natuur- en milieuorganisaties zich met hand en tand verzet tegen de komst van het driedaagse evenement.
Eerdere pogingen om via de rechter de een stokje te steken voor de verbouwing van het circuit, haalden overigens niets uit.
De laatste poging om bij de rechter een stokje voor de race te steken, draait allereerst om beschermde diersoorten in het gebied. De verbouwing van het circuit brengt schade toe aan het rust- en voortplantingsgebied van de rugstreeppad en de zandhagedis.
Extra stikstofuitstoot
De andere reden om de vergunning voor de race aan te vechten is de stikstofuitstoot en de gevolgen hiervan op de omringende natuur. Volgens de milieuclubs veroorzaken de races veel meer extra stikstofuitstoot dan waar rekening mee is gehouden bij het afgeven van de vergunningen.
Ten opzichte van de huidige situatie komt er 15 procent meer stikstof vrij als er geracet gaat worden, berekende bureau Apollon-milieu in opdracht van de milieuorganisaties. Het bureau kraakt de rekenmethode van het rapport op basis waarvan de provincie de vergunning heeft verleend.
Volgens Apollon is in dit rapport van het bureau Peutz gerekend met de uitstoot van raceauto's uit de jaren 50. En omdat de huidige wagens veel sneller rijden en zwaardere motoren hebben, stoten deze nu meer uit, stelt Apollon.
Groot maatschappelijk belang
Bij de rechter zal veel afhangen van de vraag of deze net als de provincie vindt dat de race een 'groot maatschappelijk belang' dient. Dat is namelijk een van de redenen geweest voor de provincie om de vergunningen af te geven, ondanks de schade die het racen veroorzaakt aan de natuur. De race zorgt voor extra toerisme en dat is weer goed voor de plaatselijke economie, aldus de provincie.
Eind 2019 oordeelde de zogeheten Hoor- en adviescommissie van de provincie dat de provincie onvoldoende heeft onderbouwd dat de race echt zorgt voor extra banen en inkomsten. En zelfs als dat zo zou zijn, dan zijn er ook wel betere manieren om de werkgelegenheid te stimuleren, aldus de commissie, Daar is geen Formule 1-race voor nodig.
Circuit ook ontevreden
Als het gaat om de vergunning voor de stikstofuitstoot hebben de milieuclubs overigens een opmerkelijke medestander. Het circuit wil deze namelijk ook van tafel, omdat deze vergunning helemaal niet aangevraagd hoefde te worden.
Volgens de advocaten van het bedrijf mag er onder deze vergunning een stuk minder dan mocht onder de vergunningen die het circuit al had.
Nadat de race in mei 2020 niet doorging vanwege de coronacrisis, staat het evenement nu gepland voor 5 september.
Rechter kan alle kanten op
Stel dat de rechtbank de milieuclubs gelijk geeft, dan betekent dat overigens niet meteen dat de race niet doorgaat. Als de rechter de bescherming van de zandhagedis en rugstreeppad onvoldoende vindt, dan kan er nog wel geracet worden maar kunnen er minder toeschouwers komen.
"We zijn benieuwd hoe ver de rechter z'n nek durft uit te steken."
Het circuit mag dan geen extra tijdelijke tribunes plaatsen, want die vallen onder de vergunning die is aangevraagd. De organisatie heeft er altijd op gehamerd dat het alleen rendabel is om de race te organiseren als er per dag 105.000 toeschouwers kunnen komen.
Doel: minder races
Als de rechters meegaan in het pleidooi van de milieuclubs dat er veel meer stikstofuitstoot is door de races, dan zijn de gevolgen groter. De rechtbank kan de vergunning dan vernietigen, waardoor er niet geracet kan worden. De rechters kunnen ook besluiten dat de race zelf door mag gaan, maar dat er dan de rest van het jaar niets meer georganiseerd mag worden op het circuit, legt Marc Janssen van Stichting Duinbehoud uit.
"We zijn benieuwd hoe ver de rechter z'n nek durft uit te steken", kijkt hij vooruit naar de zitting. Het laten verbieden van de Formule 1-race is niet het hoofddoel van de zaak, legt hij uit. "Wij willen dat de stikstofbelasting en de geluidsoverlast wordt teruggedrongen, en als raceprograma fors omlaag wordt geschroefd, dan zijn we dik tevreden", benadrukt hij.