Zaak in de problemen? Dit zijn de regels voor ondernemersbijstand
Zelfstandig ondernemers die geen of nog maar heel weinig inkomen hebben als gevolg van de coronacrisis, kunnen voor maximaal drie maanden speciale bijstand aanvragen. Daarmee kunnen ze hun inkomsten aanvullen tot het sociaal minimum. Hieraan zijn echter wel wat regels verbonden, lees ze goed door.
Vorige week werd al bekend dat de 'Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandige Ondernemers' (TOZO) eraan kwam, maar de precieze uitwerking van de regels was nog niet bekend.
Aanvulling tot bijstandsniveau
In grote lijnen zorgt de regeling ervoor dat zelfstandig ondernemers die hun inkomsten zien wegvallen geld kunnen krijgen om van rond te komen.
Hoeveel je krijgt hangt af van je situatie: getrouwden of samenwonenden krijgen hun inkomen aangevuld tot 1.500 euro, alleenstaanden krijgen maximaal 1.050 euro.
Daarbij geldt dat het inkomen dat je nog wel hebt daarvan afgetrokken wordt. Het geld dat je krijgt is dus een aanvulling tot het bijstandsniveau.
Schatting opgeven
Daarom moet je, op het moment dat je een aanvraag doet, een schatting opgeven van wat je denkt te gaan verdienen in de maanden waarvoor je een aanvraag doet. Daarbij geldt dat je onder de huidige regeling alleen bijstand kan aanvragen voor de maanden maart, april en mei
Als er iets verandert in je inkomenssituatie moet je dat wel doorgeven. Dus als je toch meer bent gaan verdienen dan je bij de aanvraag had geschat, zal je uitkering alsnog worden gekort of geschrapt. Je kunt trouwens ook met terugwerkende kracht een aanvraag doen.
4.000 euro
Belangrijk om te weten: sommige ondernemers kunnen ook 4.000 euro krijgen van de overheid via een noodloket, als zij directe gevolgen ondervinden van de maatregelen om het virus te bestrijden. Die 4.000 euro telt niet mee voor de beoordeling of je recht hebt op de TOZO-regeling.
Voor wie?
De TOZO-regeling geldt voor alle zelfstandig ondernemers. Dat zijn vooral zzp'ers, maar ook andere ondernemers kunnen er een beroep op doen. Dus ook ondernemers mét personeel en ook directeur-grootaandeelhouders.
Belangrijk is wel dat je voor 17 maart ingeschreven moest staan als ondernemer. Ook moet je voldoen aan het urencriterium. Dat betekent dat je minimaal 1.225 uur per jaar werkt als ondernemer, gemiddeld 24 uur per week.
Als je minder dan een jaar zelfstandig werkt, dan geldt het urencriterium naar verhouding voor het aantal maanden dat je aan de slag bent.
Geen rompslomp
Anders dan bij de gewone bijstandsregeling en de al bestaande BBZ, de gewone bijstandsregeling voor ondernemers, is een aantal regels flink versoepeld.
Zo wordt er niet gekeken naar de levensvatbaarheid van je bedrijf om te bepalen of je recht hebt op bijstand. Bovendien is de BBZ in principe een lening, de TOZO is een gift.
Ook wordt er bij TOZO niet gekeken naar het inkomen van je partner en je vermogen. Normaal gesproken kun je geen of minder bijstand krijgen als je veel vermogen hebt of een partner heb die nog geld verdient. Maar om dat te toetsen zou gemeenten nu te veel tijd kosten en daarom wordt dat achterwege gelaten.
Kostendelersnorm geschrapt
Daarnaast wordt de zogenoemde kostendelersnorm genegeerd. Die schrijft voor dat bijstand verlaagd wordt als er meerdere volwassen op een adres wonen. Maar ook dat zou de uitvoering te complex maken om het geld snel te kunnen storten aan mensen in nood.
Overigens is er 'geen wettelijke basis' om van die kostendelersnorm af te wijken, schrijft het ministerie van Sociale Zaken. Dat wil zeggen: het is eigenlijk tegen de wet. Die moet daarom snel aangepast worden, maar tot die tijd wordt gemeentes gevraagd om de regeling toch al uit te voeren in afwachting van een reparatiewetje.
Aanvraag bij de gemeente
Om aanspraak te maken op de TOZO-regeling moet je dus ook aankloppen bij de gemeente. Net als bij de gewone bijstand en de BBZ regelt de gemeente de uitbetaling en de beoordeling hiervan.
De bijstandsaanvraag moet binnen vier weken beoordeeld zijn. Normaal duurt dat dertien weken.
Lening
Ondernemers die acuut een bedrijfskapitaal nodig hebben, mogen ook aankloppen bij de gemeente. Zij kunnen een lening afsluiten van maximaal 10.157 euro met een maximale looptijd van drie jaar.
Je moet als ondernemer dan aannemelijk maken dat je inderdaad in geldnood zit. De rente op die lening bedraagt 2 procent en tot 1 januari 2021 hoeft er nog niet te worden afgelost.
'Nadrukkelijk appel'
Doordat het inkomen van de partner en het vermogen niet worden getoetst kan het zo zijn dat je formeel wel recht hebt op de ondersteuning, maar dat je het niet echt nodig hebt om het hoofd boven water te houden.
Het kan immers zo zijn dat je partner zat verdient om het een paar maanden op één salaris uit te zitten, of dat je veel geld op de bank hebt staan waar je wel even op kunt teren.
De regering doet een ‘nadrukkelijk appel’ op die mensen om geen gebruik te maken van de regeling, hoewel het dus formeel wel mag.
Bij echte fraude is de gemeente verplicht om de volledige uitkering terug te vorderen.