Grote uitdagingen automakers: hebben Peugeot en Fiat nog toekomst?

Europees Commissaris voor mededinging Margrethe Vestager, die in de gaten moet houden of er voor autokopers nog genoeg te kiezen valt, trekt een maand extra uit, tot 13 november, om na te gaan of er goedkeuring komt voor de aangekondigde fusie van PSA (Peugeot en Citroën) uit Frankrijk en het Italiaans-Amerikaanse Fiat Chrysler.

Die extra tijd zegt Vestager nodig te hebben omdat er in het geval van een fusie mogelijk in meer dan de helft van de EU-landen minder concurrentie zal zijn op het gebied van bestelbusjes.

'Zwakke broeders'

Hebben Fiat Chrysler en PSA afzonderlijk bestaansrecht, mocht er geen goedkeuring voor een fusie komen? "Het zijn twee vrij zwakke broeders in autoland en twee zwakkere spelers vormen samen niet één sterke", zegt Carlo Brantsen van Carros Magazine.

Beide richten zich op de productie en verkoop van massaproducten en het is 'verschrikkelijk' moeilijk om daarin geld te verdienen, zegt hij.

Schaalgrootte

"Als je te weinig verdient per auto, dan is het lastiger om tegenvallers op te vangen, bijvoorbeeld als een nieuw model niet aanslaat. Als je een luxe merk als Mercedes of BMW bent, met veel hogere marges, dan is dat een stuk minder lastig", aldus Brantsen.

Je móet wel groot zijn, vult Cor Blankestijn aan, analist van onder meer de autosector bij ING. Hij verwijst naar de inmiddels overleden oud-topman van Fiat Chrysler, Sergio Marchionne. Die zei altijd dat autoconcerns alleen kunnen overleven als ze 8 tot 10 miljoen auto's per jaar produceren, zodat ze schaalgrootte hebben om de kosten te drukken.

Fiat Chrysler en PSA zouden na een fusie samen een kleine 9 miljoen auto's maken (zonder het effect van de coronacrisis).

Elektrische auto's en China

Je moet als automaker nu veel geld verdienen om in de elektrificatie van auto's te kunnen steken, maar dat is lastig, want het gaat juist nu slecht in de autobranche, gaat Blankestijn verder. "De productie heeft een tijdje stil gelegen en veel consumenten wachten met het kopen van een nieuwe auto."

Autoproducenten moeten ook beducht zijn op concurrentie van elektrische auto's uit China. "De winnende auto's op fossiele brandstoffen zullen niet per se de winnende elektrische auto's zijn", aldus Blankestijn.

'Fiat redt het zeker niet alleen'

In tegenstelling tot Brantsen vindt Blankestijn dat PSA wel alleen kan overleven. PSA heeft namelijk wél veel geïnvesteerd in de ontwikkeling van elektrische auto's. Over Fiat Chrysler is hij echter duidelijk: "Dat concern heeft op zichzelf geen toekomst".

Fiat Chrysler heeft volgens Blankestijn te veel modellen met een te hoge CO2-uitstoot. Volgens de Europese normen mag een auto volgend jaar 95 gram CO2 per kilometer uitstoten. Dat is een gemiddelde, tegenover een elektrische of een hybride auto kan dan een vervuilender wagen staan.

Uitstootrechten

Nu nog kan Fiat Chrysler uitstootrechten kopen van Tesla, om de eigen te hoge uitstoot te compenseren en boetes te ontlopen, maar dat mag straks in steeds mindere mate. "Als je auto's produceert die te veel uitstoten, dan kost je dat miljarden aan boetes", aldus Blankestijn.

Omdat Fiat Chrysler te weinig geld heeft gestoken in de ontwikkeling van elektrische auto's, kan het nu ook minder profiteren van subsidies voor consumenten die elektrische auto's kopen, zegt hij.

'Leuren met Fiat Chrysler'

Er is flink geleurd met Fiat Chrysler, zegt Blankestijn. Chrysler ging, nog voor de fusie met Fiat, samen met het Duitse Daimler, de maker van Mercedes, maar die fusie werd later weer ongedaan gemaakt.

Fiat Chrysler wilde vorig jaar samen gaan met Renault, maar dat ketste af. Nu probeert het concern het met PSA.

Met wie moet Fiat Chrysler dan samen? "De spoeling is dun", vindt Brantsen. Naast de overgang van fossiele brandstoffen naar elektrische auto's en wie weet auto's op waterstof, zijn er steeds strengere veiligheidseisen. Dat betekent volgens hem dat kleine en relatief goedkope auto's een stuk duurder worden. In die markt zit het merk Fiat juist.

Fiat en Chrysler weer uit elkaar?

Als de fusie met PSA niet doorgaat, dan zal Fiat Chrysler over vijf of tien jaar onderdeel zijn van een ander concern, vermoedt Blankestijn. "Misschien moet je Fiat en Chrysler weer uit elkaar halen."

Mogelijk willen Ferrari of Tesla wel het merk Maserati overnemen, denkt Blankestijn. Fiat bezat voorheen 90 procent van de aandelen in Ferrari, maar het bedrijf is inmiddels zelfstandig. Maserati viel eerder onder Ferrari, maar het is nu van Fiat Chrysler.

'Fusie goed te verdedigen'

Zonder Chrysler heeft Fiat echter geen voet aan de grond in de VS, naast Europa en China één van de drie markten waar je volgens Blankestijn móet zitten als autoproducent.

Een fusie tussen Fiat Chrysler en PSA vindt hij dan ook goed te verdedigen, temeer omdat ze elkaar geografisch goed aanvullen. Nu is het afwachten wat de Europese Commissie zegt en of er voorwaarden worden gesteld.