Nederlaag Commissie: EU-rechter haalt streep door naheffing 13 miljard voor Apple

Ierland en Apple waren het niet eens met het besluit van de Commissie in 2016 en vroegen het Gerecht van het Europese Hof van Justitie om er een streep doorheen te halen. Dat is gebeurd, het Gerecht heeft het besluit nietig verklaard.

Waar draait het ook alweer om? 

Door afspraken met de Ierse belastingdienst betaalde Apple in de periode 2003 tot en met 2014 veel minder belasting dan andere bedrijven. In 2014 betaalde het bedrijf onder de streep 0,005 procent belasting over de winst die het maakte in Europa.

Apple liet al zijn winsten buiten de Amerika's naar twee Ierse bedrijven stromen, die op papier eigenaar waren van het intellectueel eigendom van Apple. Die winsten werden, met toestemming van de Ierse fiscus, toegerekend aan twee hoofdkantoren, die volgens de Commissie slechts brievenbusmaatschappijen waren. De twee Ierse bedrijven, Apple Sales International en Apple Operations Europe, hoefden daarom geen belasting over deze winsten te betalen.

Het resultaat daarvan was dat er helemaal nergens belasting werd betaald over al die winsten. EU-lidstaten mogen geen belastingvoordelen geven aan individuele bedrijven. En dus moest Apple alsnog 13 miljard euro aan niet betaalde belasting betalen, oordeelde Vestager in 2016. Daar komt ook nog rente bovenop. 

Inkomsten wel of niet belasten

De rechters in Luxemburg maken gehakt van de onderbouwing van het besluit van Vestager. Allereerst klopt de conclusie van de Commissie niet dat de Ierse fiscus Apple een voordeel gaf door alle inkomsten van buiten de Amerika's niet of nauwelijks te belasten. 

De Commissie had volgens de rechters beter moeten bewijzen dat deze inkomsten wel degelijk hoorden bij de activiteiten van de twee dochterbedrijven en dus belast hadden moeten worden in Ierland.

Onvoldoende bewijs

De Commissie heeft nog meer steken laten vallen, volgens de rechters. De afspraken tussen Apple en de Ierse fiscus zijn weliswaar inderdaad incompleet en inconsequent zoals de Commissie claimt, maar dat is op zichzelf niet genoeg bewijs voor verboden staatssteun. 

Het Gerecht vindt verder dat de Commissie niet kan bewijzen dat Apple een voorkeursbehandeling heeft gekregen van de Ierse fiscus.

Speciaal fonds

Sinds 2018 is Apple begonnen met het overmaken van de miljarden. De Ieren hebben het geld nog niet uitgegeven, maar in een speciaal fonds gestort. Het geld is geïnvesteerd in veilige beleggingen, zoals obligaties van eurolanden, die ook weer snel te gelde gemaakt kunnen worden. De Ieren zijn namelijk van plan het weer terug te betalen aan Apple, als dat mag van het Europese Hof.

Voor de Ieren is het van groot belang dat hun deal met Apple overeind blijft. Met de gunstige belastingdeals heeft het land behalve Apple nog tal van Amerikaanse techbedrijven verleid om hun Europese hoofdkantoren in de Ierse hoofdstad Dublin te vestigen. 

Juridisch gevecht nog niet voorbij

Met de uitspraak van vandaag is het juridische gesteggel overigens nog niet voorbij. Er is beroep mogelijk tegen de uitspraak bij het Hof van Justitie. Die mag overigens alleen oordelen of het Gerecht wel de goede procedures heeft gevolgd, de zaak zal dus niet opnieuw inhoudelijk behandeld worden. 

Partijen hebben twee maanden de tijd om in beroep te gaan, vertelt woordvoerder Stefaan van der Jeught. Hoe lang het duurt voor het Hof uitspraak doet, is niet met zekerheid te zeggen. Gemiddeld duurt zo'n zaak nog een jaar, maar omdat dit een ingewikkelde zaak is, duurt het mogelijk langer, legt Van der Jeught uit. 

Of de Commissie in beroep gaat, is nog niet duidelijk. In een eerste reactie laat Vestager weten het vonnis 'zorgvuldig te bestuderen' en na te denken over mogelijke vervolgstappen.