Hoeveel bankkantoren houden we over? 'Aantal blijft dalen'

Hoe vaak ben jij in het afgelopen jaar naar een bankkantoor geweest, dan heb je het antwoord, zegt Corné van Zeijl, beursanalist bij Actiam, op de vraag of het aantal bankfilialen nog verder omlaag kan.

Rabobank had begin dit jaar nog 335 kantoren, door corona ging al een aantal dicht. Van de 230 die er nu nog zijn zullen er 100 tot 150 overblijven. ING maakte deze zomer bekend een kwart van het aantal vestigingen dicht te gooien. Er blijven er nog zo'n 128 over, plus 250 servicepunten, waar je voor een beperkt aantal eenvoudige handelingen terecht kunt.

ABN Amro sneed nog harder in het kantorennetwerk en heeft nu nog 114 vestigingen.

'Structureel proces'

Begin deze eeuw waren er nog zo'n 6000 bankkantoren in ons land. Het is dus heel hard gegaan. Toch zal het hier niet bij blijven, denkt Van Zeijl dus en hij is niet de enige.

Door techniek is een bezoek aan een bank bijna overbodig geworden, zegt Albert Jellema, oprichter van ProBeleggen. "Het is een structureel proces dat er minder vestigingen komen. Dat zal in een bepaald tempo gaan, een deel van de bevolking, vooral ouderen, zal nog wel naar een kantoor gaan".

Maar Jellema denkt dat er steeds minder behoefte zal zijn aan filialen. "De komende tien jaar zal het in ieder geval dalen, dat is een continu proces, banken blijven in de kosten snijden."

Hypotheekadviespunten en filiaal in winkel

Rabobank heeft nu nog 230 kantoren, maar niet allemaal zijn elke werkdag open. Zo is het filiaal in Franeker maar drie dagen in de week open. Dat in het Noordhollandse Noord-Scharwoude, is maar tussen 12:30 en 17:00 uur open en in Diemen, bij Amsterdam, is een contactpunt dat alleen op woensdag open is en dan slechts tussen 10:00 en 13:00 uur.

Van de 100 tot 150 vestigingen die blijven kan het zijn dat een deel maar een paar dagen of aantal uren in de week is geopend, zegt woordvoerder Eric Lagerwey.

De bank heeft ook cashcenters, waar je geld kun storten. Daar is geen personeel, alleen een bewaker. Rabo ziet ook wat in mobiele adviseurs, die bij klanten thuiskomen, aldus Lagerwey. Ze zullen ook vanaf kantoor werken, maar het grootste deel van hun tijd zullen ze thuis chatten met klanten, zegt hij.

Straks komen er ook vestigingen waar je speciaal voor hypotheekadvies langs kunt en het kan ook zijn dat er een hoekje van bestaande winkels, bijvoorbeeld in supermarkten, een vestiging komt waar klanten hun bankzaken kunnen regelen.

Naar nul?

Het aantal vestigingen kan misschien zelfs wel naar nul, alhoewel het voor een paar zaken goed kan zijn om iemand fysiek te spreken, denk Durk Veenstra, RTL Z-beurscommentator.

Zo is er bij private banking, bankieren voor vermogende particulieren, vaak een persoonlijke relatie, voegt Veenstra er aan toe.

'Niet de laatste stap'

Zo drastisch zal het aantal bankvestigingen niet dalen, denkt Casper de Vries, hoogleraar banking  en finance aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. "Op heel veel plekken kan het bijna niet minder, want dan heb je geen vertegenwoordiging meer in een stad. In een aantal middelgrote steden hebben banken nu nog maar één filiaal", aldus De Vries.

Misschien dat in de grote steden het aantal vestigingen nog verder zou kunnen dalen, denkt De Vries, die wel zegt dat de huidige stap van Nederlandse grootbanken niet de laatste stap zal zijn.

Minder, maar grotere kantoren

Banken kunnen juist wel toe met minder vestigingen, denkt Robin Fransman, chef financiële sector bij de Argumentenfabriek en voorheen onder meer adjunct-directeur bij Holland Financial Centre. Die vestigingen zouden dan wel groter moeten zijn dan nu.

Fransman stipt aan dat de filialen die banken nu hebben niet noodzakelijkerwijs de plek zijn waar klanten naartoe komen, er zijn ook regionale adviseurs die een werkplek nodig hebben.

Eén filiaal in Amsterdam?

In principe zou je voor heel Amsterdam met één filiaal toekunnen, denkt Van Zeijl. "Kantoren zijn kostbaar en door corona hebben we geleerd dat veel zaken online kunnen worden geregeld."

Rabobank houdt aan dat klanten maximaal 20 minuten met de auto hoeven te rijden naar een filiaal. Als je er toch niet vaak hoeft te zijn en je wilt er die keer dat je er moet zijn wel heen, dan is het net met die winkel waar je graag naar toe wilt. Dan wil je ook wel een stukje rijden, denkt Van Zeijl.

Hoeveel tijd dat dan zou kunnen zijn, dat verschilt per persoon, denkt hij. "Maar het is ook een kwestie van gewenning, het gaat in kleine stapjes."