Dit zijn de verliezers (en de winnaars) van de ingestorte olieprijs

In februari stond de prijs voor een vat Brentolie nog tegen de 60 dollar (50,70 euro), inmiddels schommelt de prijs rond de 45 dollar (38,03 euro). Een flinke daling, al heeft de prijs zich al wel weer hersteld ten opzichte van het dieptepunt in mei, toen de olieprijs onder de 20 dollar dook. De prijs van West Texas Intermediate, de olie die uit de Verenigde Staten komt, heeft zelfs tijdelijk in de min gestaan.

Er wordt vaak naar de prijs voor een vat Brentolie (ook wel Noordzee-olie genoemd) gekeken omdat Brentolie wordt door handelaren en industriespecialisten wordt gezien als een belangrijk ijkpunt in de wereldoliemarkt.

Wie profiteert niet?

De partijen die lijden onder een lage aardolieprijs zijn bijvoorbeeld de OPEC-landen.  OPEC staat voor Organization of the Petroleum Exporting Countries. Dit zijn landen die olie-exporteren naar ander landen.

Bij die club horen bijvoorbeeld Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten. Ook andere verkopers van ruwe olie zoals Shell hebben last van een lage olieprijs.

Het grootste gedeelte van de economie van de OPEC-landen is afhankelijk van een hoge aardolieprijs en door de lage olieprijzen moeten ze gaan bezuinigen. Zo wordt in Saoedi-Arabië de btw verdriedubbeld. Daarnaast wordt er door de overheid 24 miljard euro bespaard op geplande overheidsprojecten, vertelde de Saoedische minister van Financiën in mei 2020.

Bij de verliezers horen ook beleggers die geld geïnvesteerd hebben in aardoliegerelateerde bedrijven. Een voorbeeld van zo'n belegger is het pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW).

Pensioenfonds Zorg & Welzijn en Shell

Pensioenfonds Zorg & Welzijn verloor 4 miljard euro door beleggingen in olie. Dit is de reden waarom het fonds versneld uit de oliemarkt wil stappen, bevestigt het fonds na een bericht van het Financieele Dagblad.

Dit zorgt samen met een lage rente ervoor dat de premies volgend jaar waarschijnlijk omhoog gaan voor de werkgevers en werknemers in zorg- en cultuursector waar Zorg & Welzijn de pensioenen voor regelt. Daarnaast dreigen er volgend jaar verlagingen van de pensioenen.

Maar ook Shell komt flink in de problemen bij een lage olieprijs. "We winnen olie en gas en dit verkopen we dan. Als de prijs dan lager is dan levert dat ons minder op", vertelt woordvoerder Tim Kezer van Shell.

Wie profiteert wel?

Nu de olieprijs laag staat zijn er een aantal partijen die hiervan profiteren. Dit zijn vaak de ontvangers van olie. Denk aan bijvoorbeeld de automobilisten, de luchtvaart en de scheepvaart die profiteren van lagere brandstofprijzen. Alleen heeft de luchtvaart op dit moment vrijwel niks aan deze prijsdaling, omdat er amper gevlogen wordt.

Maar ook bedrijven zoals AkzoNobel en bepaalde takken van oliebedrijven kunnen profiteren van een lage olieprijs.

Shell en AkzoNobel

Shell profiteert ook nog een klein beetje van de lage olieprijs. "Denk bijvoorbeeld aan onze raffinaderijen. Die kopen olie in om er vervolgens producten van te maken", zegt Kezer. "Ook hebben we 'trading-activiteiten'.

Hier kunnen we bijvoorbeeld olie voor een lage prijs inkopen en dan op een later moment weer verkopen." Zo kan Shell toch nog een beetje profiteren van de lage olieprijs.

Verffabrikant AkzoNobel heeft ook met olie te maken omdat ze onder de chemische industrie vallen. De chemische industrie maakt gebruik van aardolie voor bijvoorbeeld coatings, oplosmiddelen en bouwmaterialen. Als de olieprijs laag is dan kan AkzoNobel goedkoper aardolie inkopen.

Toekomst

"Voor volgend jaar verwachten we dat de economie weer wat zal herstellen door het vaccin", vertelt Hans van Cleef, econoom bij ABN Amro. "Als de economie weer langzaam herstelt dan zal er ook steeds meer vraag naar olie zijn."

Toch benadrukt Van Cleef dat de olieprijs waarschijnlijk niet heel erg zal stijgen. "Er is nog veel aanbod van olie", vertelt de econoom. "Ik denk dat in 2021 de Brentolieprijs tussen de 45 dollar en 50 dollar blijft."