Eén eurocent erop vooruit: dit is 2021 voor PostNL-onderaannemers
We bestellen meer dan ooit tevoren in webwinkels, maar onderaannemers die voor PostNL bezorgen gaan er zegge en schrijve één eurocent op vooruit per pakketje dat ze bezorgen. Op een route van 200 pakketjes levert dat dus 2 euro per dag op, maar daar zijn wel wat kanttekeningen bij te maken.
Zo'n 70 procent van alle spullen die consumenten in webwinkels bestellen en door marktleider PostNL worden bezorgd, gaat via onderaannemers.
In 2021 gaan hun uurtarieven weliswaar omhoog, maar PostNL verwacht ook dat onderaannemers meer pakketjes gaan bezorgen, legt Ruud Wassenaar, voorzitter van de Belangenvereniging voor Pakketdistributie (BVPD), uit.
Daardoor stijgt de vergoeding per pakketje nauwelijks, met gemiddeld circa één eurocent per pakketje, zegt hij.
Hogere winst PostNL én hogere tarieven
Door corona bestellen we veel meer in webwinkels. In het derde kwartaal verdubbelde de winst bij het onderdeel Pakketten van PostNL dan ook bijna.
In de laatste zes weken van 2020 verhoogde het bedrijf vanwege de verwachte drukte zelfs de prijs die het rekent aan webshops met 0,25 euro per pakketje. Je zou zeggen dat de onderaannemers en pakketbezorgers daarvan mee profiteren.
'Zo goedkoop mogelijk'
Volgens PostNL is het 'uitgangspunt dat we gezamenlijk met onze bezorgondernemers kunnen profiteren van de groei in de pakkettenmarkt'. "Pakketbezorgers hebben hun omzet in de afgelopen jaren fors zien stijgen", zegt een woordvoerder van het bedrijf.
Maar Tuur Elzinga, vicevoorzitter van vakbond FNV, maakt gehakt van die redenatie.
"Onderaannemers worden tegen elkaar uitgespeeld, ze moeten het zo goedkoop mogelijk doen, het meeste geld blijft bij PostNL hangen en niet bij de onderaannemers en pakketbezorgers", zegt hij.
Slechter af op maandagen
Onderaannemers hebben niet alleen te maken met een vergoeding per bezorgd pakketje die nauwelijks stijgt, ze zijn sinds vorig kwartaal ook de extra vergoeding van 10 procent voor de maandagen kwijt. Die vergoeding kregen de onderaannemers omdat er op maandag altijd weinig pakketjes werden bezorgd.
Nu zijn er meer pakketjes op de maandagen, 'maar hoe meer stops je maakt, hoe hoger de kosten', zegt een anonieme onderaannemer, van wie de naam bij de redactie bekend is. "Wij rijden liever in een rustiger tempo, met een hoger tarief, dan houden we onder aan de streep meer over."
'PostNL dicteert'
"Onderaannemers zitten met enorm veel meer lasten", beaamt Elzinga.
"PostNL dicteert hoeveel ze moeten wegzetten, de pakjesmarkt is zo extreem dat er diensten van zes dagen in de week moeten worden gedraaid, waarbij er vrijwel dagelijks een paar uur moet worden overgewerkt."
"Alle risico’s worden door PostNL over de schutting gegooid"
FNV: minimaal 14 euro per uur
In een brief aan ceo Herna Verhagen van PostNL spuwt Elzinga zijn gal over de beloning van pakketbezorgers. Hij zet in op een vergoeding van minimaal 14 euro per uur voor werknemers die bij PostNL in dienst zijn.
Voor hen geldt overigens een andere cao dan die geldt voor chauffeurs in dienst van onderaannemers.
'Politiek moet ingrijpen'
Ook de tarieven voor onderaannemers moeten omhoog, vindt Wassenaar. "Als alles goed gaat, dan kunnen onderaannemers net aan draaien, als ze pech hebben, bijvoorbeeld als er schade aan de bestelbus is of als een werknemer langdurig ziek is, dan heb je echt een probleem", zegt Wassenaar.
Hij vindt dat de tarieven die consumenten betalen om iets te laten bezorgen omhoog zouden moeten, 'maar dan moet dat extra geld wel bij de bezorgers terecht komen.' Hij wil dat de politiek ingrijpt en een bodemtarief instelt. Een toezichthouder zou dan in de gaten moeten houden of alles ordelijk verloopt.
Ingewikkeld systeem
Het basisuurtarief voor zzp'ers zou naar 27,50 per uur moeten, vindt Wassenaar. Nu is dat iets meer 26 euro (inclusief een toeslag van 100 euro per week). Voor onderaannemers die chauffeurs in dienst hebben, zou het uurtarief volgens hem op ongeveer 35 euro moeten uitkomen. Nu is dat ruim 29 euro.
De tarieven die pakketbezorgers betaald krijgen zijn onderdeel van een ingewikkeld systeem, waarbij ze van PostNL een bepaald basisuurtarief krijgen. Kort gesteld is het afhankelijk van hoeveel pakketjes ze in een uur kunnen bezorgen, hoe hoog de vergoeding omgerekend per pakket is. Als je in de stad bezorgt hoef je immers minder ver te rijden voor de volgende bestelling, dan op het platteland.
Zelf bus kopen en vervanging regelen
De onderaannemers moeten zelf een bus kopen of leasen en die bus moet aan bepaalde milieu-eisen voldoen en bepaalde afmetingen hebben. Verder moet de bus wit zijn, schrijft PostNL voor, aldus Wassenaar.
Voor de beloning die de onderaannemers ontvangen, krijgen ze alle risico's door PostNL 'over de schutting gegooid', zegt hij. Als je een keer ziek bent of vrij moet zijn, bijvoorbeeld omdat je naar het ziekenhuis moet, dan moet je zelf vervanging regelen, legt hij uit.