Wankelend KLM gokt op herstel, of nog meer overheidssteun
Een verlies van 'maar' 185 miljoen euro in de afgelopen drie maanden en 2,2 miljoen vervoerde passagiers zorgen voor optimisme bij KLM. De weg naar herstel is ingezet, aldus topman Pieter Elbers. En als dat niet lukt, dan heeft het bedrijf de hoop gevestigd op nieuwe noodsteun.
Die zal dan waarschijnlijk komen in de vorm van een verlenging van de NOW-noodsteun. KLM overleefde de coronasituatie tot nu toe grotendeels dankzij deze overheidssteun. In totaal dankte KLM hier vorig jaar 1.049 miljoen euro aan inkomsten aan.
Voor de eerste zes maanden van 2021 rekent het bedrijf op maximaal 570 miljoen, al zal dit uiteindelijk lager uitvallen volgens een woordvoerder. Zonder de NOW kon KLM z'n netwerk niet in stand houden en was het bedrijf sowieso ten dode opgeschreven geweest.
Gesneden in de kosten
Overigens heeft het bedrijf ook flink in de kosten gesneden om te kunnen overleven. Dat was ook een eis om in aanmerking te komen voor het noodpakket van 3,4 miljard aan (gegarandeerde) leningen van de overheid. Dat scheelt het bedrijf in de toekomst 800 miljoen euro aan kosten op jaarbasis. Nog altijd minder dan de loonsteun die het ontvangt dus.
"We weten dat het een keer ophoudt."
Kan KLM wel zonder de NOW, is dan de vraag. Het demissionaire kabinet heeft aangekondigd de steun aan het einde van dit kwartaal, op 30 september, stop te zetten. "We weten dat het een keer ophoudt", reageert Elbers, die het te vroeg vindt om 'een afgewogen oordeel te geven'.
Voorzichtig herstel
"Het is te vroeg om te zeggen 'oktober gaat er zus of zo uitzien', maar we zijn wel in staat om het op te vangen", aldus de topman. Er worden meer tickets geboekt, vooral door mensen die op vakantie willen of familie willen bezoeken. Ook op de zakelijke markt ziet Elbers de 'eerste voorzichtige stapjes' naar herstel.
Dat is ook wel nodig, in de toestellen van KLM kon je in het afgelopen kwartaal tijdens de vlucht pak 'em beet drie keer van stoel wisselen zonder een andere passagier van z'n plek te hoeven jagen. Gemiddeld zaten de vliegtuigen voor 36 procent vol, een stuk leger nog dan de halflege vliegtuigen van het Franse zusterbedrijf.
Reisbeleid VS
Voor verder herstel blijft het bedrijf wel heel erg afhankelijk van externe factoren, zoals een versoepeling van het inreisbeleid van de Verenigde Staten. KLM kan al wel Amerikanen naar Europa en terug vliegen, maar andersom zijn Europeanen nog niet welkom in de VS.
"Waar ik rekening mee houd: als de situatie toch weer heel anders is en er toch weer iets heel onverwachts gebeurt, en ik sluit niks uit, dat de overheid dan weer ingrijpt."
Als dat wel mag, zorgt dat voor meer omzet en dan 'hoef je minder beroep te doen op de NOW', aldus Elbers. Maar stel nu dat de situatie niet verder herstelt of zelfs verslechtert, wat dan? Elbers verwijst naar vorig jaar, toen het kabinet aankondigde de noodsteun te stoppen, maar deze later alsnog verlengde.
Hoopt hij dan op eenzelfde scenario? Daar wil hij geen direct antwoord op geven. "Waar ik rekening mee houd: als de situatie toch weer heel anders is en er toch weer iets heel onverwachts gebeurt, en ik sluit niks uit, dat de overheid dan weer ingrijpt", aldus Elbers. "Het is voortdurend rekening houden met allerlei scenario's, maar voor nu gaan we ervanuit dat hij (de NOW-steun, red.) stopt", voegt hij toe.
Onderhandelingen met Commissie
Het bedrijf is, samen met de Nederlandse staat, nog in onderhandeling met de Europese Commissie over een andere vorm van noodsteun. Die gesprekken lopen nog, aldus Elbers. Het is een balanceeract voor het bedrijf. KLM wil graag de lening van 1 miljard die het van de Nederlandse staat heeft gekregen omzetten naar eigen vermogen, zodat de schuldenlast kleiner wordt.
Dat is staatssteun en daarom moet KLM zogeheten slots op Schiphol inleveren. Dat zijn de start- en landingsrechten. Slots die het bedrijf kwijtraakt, gaan ten koste van het verdienvermogen en dus het herstel. "Dat is precies de balans waar we in zitten", legt Elbers uit.