Slapeloze nachten bij Philips, wat is er aan de hand?
Een van Nederlands beroemdste en grootste bedrijven zit in zwaar weer. Philips verloor vanochtend maar liefst 11 procent van z'n beurswaarde. De reden: het bedrijf zit in zijn maag met ondeugdelijke beademingsapparaten. En in China gaat het ook al niet zo lekker.
Wat is er aan de hand? We leggen het je uit aan de hand van acht vragen en antwoorden.
1. 11 procent in de min. Waar zijn beleggers zo van geschrokken?
Het gaat er de afgelopen tijd wel vaker vreemd aan toe bij Philips. Ook vandaag wist het bedrijf ons weer te verrassen, vertelt beurscommentator Durk Veenstra. "En dan opnieuw in negatieve zin." Inmiddels is de koers een heel klein beetje hersteld. Op het moment van publiceren staat het bedrijf op een min van 8 procent.
De reden voor de koersdaling zit hem vooral in de waarschuwing die het bedrijf vanochtend afgaf aan beleggers. Door coronalockdowns in China en leveringsproblemen verwacht het bedrijf dit jaar minder te verkopen dan waar het eerst vanuit ging.
Er speelt nog een andere langslepende kwestie mee: die van de beademingsapparaten en het gebrek aan openheid daarover bij het bedrijf, voegt Veenstra toe.
2. De beademingsapparaten, wat is daar mis mee?
Philips moet miljoenen beademingsapparaten terugroepen omdat ze mogelijk schadelijk zijn voor de gezondheid. Het schuim in de apparaten kan verbrokkelen, waarna mensen het zouden kunnen inademen.
Vanochtend maakte het bedrijf bekend dat het in gesprek is met Amerikaanse autoriteiten over een schikking. "Er is dus iets gebeurd in Amerika dat niet door de beugel kan en dat is iets dat beleggers doet schrikken", vertelt Veenstra. Als uit de schikking blijkt dat Philips iets te verwijten valt, dan zet dat de deur open voor meer claims. "En dan is Leiden nog meer in last."
3. Wat doet het bedrijf om dit op te lossen?
Het is bezig met een terugroepactie voor de maar liefst 5,5 miljoen apparaten waar mogelijk iets mee aan de hand is. Op dit moment heeft het bedrijf 3 miljoen vervangende apparaten en reparatiekits geproduceerd. Het is niet helemaal duidelijk hoeveel er daarvan ook al in de handen van patiënten zijn.
Aan het einde van het jaar verwacht het bedrijf dankzij het opschroeven van de capaciteit 90 procent van alle apparaten waar het om gaat, vervangen te hebben.
4. En hoe gaat dat?
Ze lopen dus behoorlijk achter. "Het spijt me ook dat dit lang duurt", aldus topman Frans van Houten in gesprek met RTL Z. "Het gaat ons zeer aan het hart."
"We zijn in Nederland ongeveer halverwege op dit moment", vertelt de Philips-topman. Volgens gegevens van zorggroothandel Mediq heeft ongeveer een derde van de Nederlandse patiënten een nieuw apparaat.
Verder is Philips in de Verenigde Staten in onderhandeling met het Amerikaanse ministerie van Justitie over een eventuele schikking. Het bedrijf is z'n verdediging aan het voorbereiden en denkt dat daarin 'redelijk sterk zal kunnen staan', vertelt Van Houten.
5. Het gaat de hele tijd over de VS. Hoe zit het eigenlijk in Nederland?
In Nederland is zo'n zaak nog lang niet aan de orde. En het is maar zeer de vraag of dat ook gaat gebeuren, vertelt Mark de Hek, letselschade-advocaat bij SAP Advocaten. "Wij hebben geen contact met het OM in Nederland, want er zijn geen aanwijzingen dat er hier strafbare feiten zijn gepleegd", vertelt De Hek.
Hij vertegenwoordigt zo'n 600 klanten met het gewraakte apparaat. Sommigen van hen hebben milde klachten, maar weer anderen zijn zwaar ziek. Wat ze gemeenschappelijk hebben: ze willen weten wat er mis is met de apparaten.
6. Ok, de terugroepactie gaat dus nog niet zo snel. Kunnen patiënten niet gewoon zonder slapen?
Het gaat niet om mensen die zonder zo'n apparaat gewoon even een nachtje minder goed slapen, er komen echt gezondheidsrisico's om de hoek kijken, zoals hart en vaatziektes door het slaapgebrek.
De Nederlandse Gezondheidsinspectie heeft ook geadviseerd: blijf deze apparaten gebruiken, want hiermee stoppen kan grote risico's met zich meebrengen.
7. In de VS wordt er al flink geclaimd. Gaat dat in Nederland ook nog gebeuren?
Op dit moment is De Hek daar nog niet mee bezig, hij wacht de uitkomsten af van het onafhankelijke onderzoek dat nu wordt uitgevoerd. Die worden in de komende maanden afgerond, verwacht Van Houten.
Het bedrijf heeft al een bedrag opzij gezet voor de vervangingsoperatie van bijna een miljard euro, maar nog niets voor een eventuele claim. De reden is simpel: het kan nog niet, vertelt Van Houten. "Dan moet je weten hoe hoog die is en dat weten we niet."
8. Is er licht aan het einde van de tunnel?
"We zitten echt op een kantelpunt", volgens Van Houten. Het orderboek zit voller dan ooit, zegt de topman. De negatieve resultaten uit het eerste halfjaar ongedaan maken zit er vermoedelijk niet in, maar dankzij de volle orderportefeuille gaat het bedrijf wel weer groeien.
Onzekerheid overheerst evengoed: door de energiecrisis en de hoge inflatie. Maar de gesprekken met de belangrijkste klanten van het bedrijf, ziekenhuizen, verlopen positief, zegt het bedrijf. Vanwege het tekort aan zorgpersoneel is er veel vraag naar apparaten van Philips.
Toch gaat Philips mogelijk wel maatregelen nemen om te snijden in de kosten. De hogere kosten die het bedrijf maakt, gaat het daarnaast doorberekenen aan klanten, kondigt Van Houten aan.