Hoe ga je om met een werknemer met schulden?
Bijna tweederde van alle werkgevers heeft wel eens te maken met werknemers met financiële problemen, blijkt uit cijfers van het Nibud. En dat is problematisch, want het kost niet alleen die werknemer geld, maar ook de werkgever. Wat kun je doen als je te maken krijgt met financiële problemen van je werknemer? Een paar tips.
Kosten
Een werknemer in de problemen kost een werkgever volgens een berekening van het Nibud gemiddeld zo'n 13.000 euro per jaar. Dat verlies wordt zo berekend.
Ook voor werkgevers is het dus zinvol om problemen vroeg op te sporen. De budgetvoorlichter interviewde een aantal leidinggevenden en salarisadministrateurs en vroeg hoe zij omgaan met werknemers in de problemen.
Signalen
Veel werkgevers komen pas in actie wanneer de financiële problemen al vergevorderd zijn, schrijft het Nibud. Dat is geen onwil - meestal weten ze het gewoon niet, en gaan er pas alarmbellen rinkelen wanneer er bijvoorbeeld beslag op het loon wordt gelegd. Maar er zijn meer signalen waar je op zou kunnen letten.
Zo noemen werkgevers ook een verzoek om voorschot op loon of eindejaars- en vakantie-uitkering, en een toename in ziekteverzuim en gevoeligheid voor stress als belangrijke signalen.
Maar ook andere dingen kunnen duiden op problemen: "De eerste signalen zijn vaak dat mensen graag willen overwerken," zegt een salarisadministrateur. "Negen van de tien keer ruilen mensen ook diensten die meer opleveren."
Preventie
Veel werkgevers zeggen iets te willen doen om problemen zo veel mogelijk te voorkomen. Maar veel werknemers durven niet naar hun baas te stappen om te praten over hun problemen. "Schulden blijven wel een privéaangelegenheid. Als we het niet weten, kunnen we niets doen", zegt een leidinggevende.
En dat is niet altijd onterecht: 30 procent van de ondervraagde leidinggevenden stelt dat werknemers met een tijdelijk contract die in de problemen komen, niet hoeven te rekenen op contractverlenging. Bij werknemers met vaste contracten gaat het om 19 procent.
Het Nibud zou ook graag zien dat bedrijven bijvoorbeeld een budgetcoach aanstellen, of preventief het gesprek met hun werknemers aangaan over hun financiële situatie. Daarvoor heeft de organisatie, in samenwerking met onder meer het Ministerie van Sociale Zaken, vandaag ook de website 'Financieel gezonde werknemers' in het leven geroepen,
Hulp geven
De meeste werkgevers ondernemen actie wanneer ze erachter komen dat een werknemer financiële problemen heeft. De eerste dingen die werkgevers doen, zijn het gesprek aangaan en eventueel doorverwijzen naar hulpverleners.
Verder maken bedrijven vaak gebruik van voorlichtingsmateriaal of zelfs coachingstrajecten en trainingen, bijvoorbeeld over hoe je omgaat met loonbeslag. Grote bedrijven hebben daar vaker ruimte voor dan kleine bedrijven.
Ook vragen werknemers soms om een salarisvoorschot, of een voorschot op het vakantiegeld of de eindejaarsuitkering. Niet alle werkgevers zitten daar op te wachten.
Wel of geen voorschot?
Ongeveer de helft van de ondervraagde werkgevers zegt wel eens een voorschot op salaris, vakantie- of eindejaarsuitkering te geven. Dat kost wel weer extra administratie.
Sommige werkgevers gaan zelfs nog een stapje verder, en zijn bereid om hun werknemers geld te lenen. "Ik bepaal het op basis van de gesprekken en ook wel een 'onderbuikgevoel'", zegt een van de geïnterviewden.