Cider van afgekeurde appels helpt bijen en Betuwe
De Fruitmotor maakt cider van afgekeurde appels uit de Betuwe. Maar de coöperatie doet nog veel meer, zoals het aanleggen van bloemranden en nestelkasten om de wilde bij te helpen.
Zo’n 6 tot 9 procent van de appels uit de Betuwe voldoet niet aan de eisen van de supermarkt. Ze hebben plekjes of niet het juiste formaat. Die appels krijgen vaak wel een andere bestemming, maar leveren dan nauwelijks iets op: slechts een paar cent per kilo.
Telers vroegen de oprichters van De Fruitmotor of zij iets konden bedenken, waardoor de afgekeurde appels meer zouden opleveren. Het resultaat is de Krenkelaar, een appelcider van 100 procent appels. Maar de Fruitmotor doet meer dan het verwaarden van reststromen.
Wat is de Fruitmotor?
"De Fruitmotor is een burgerinitiatief", zegt medeoprichter Hilde Engels. "We willen de fruitteelt verduurzamen en de ‘winst’ ten goede laten komen aan de regio. Op economisch, ecologisch en sociaal gebied, bijvoorbeeld door samen te werken met sociale werkvoorziening.
In veel bedrijven is de winst voor de eigenaar en de kosten voor de maatschappij. Dan bedoel ik dat bedrijven niet betalen voor milieuvervuiling en het feit dat er mensen aan de kant staan. Wij willen alle maatschappelijke kosten in onze prijs opnemen.
Een deel van de opbrengst stoppen wij in een biodiversiteitsfonds. Daarvan betalen wij de aanleg van bloemranden, bijenhagen en nestelkasten om de omgeving voor bijen te verbeteren. Wilde bijen zijn nodig voor de bestuiving van fruit. Hoe beter de bestuiving, des te beter de kwaliteit van appels.
Onze flessen cider worden nu gevuld in Duitsland, maar we willen een afvulfabriekje in de Betuwe vestigen. Daardoor creëren we werkgelegenheid in de regio en kunnen we mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aannemen."
Eerste ketencoöperatie
"We zijn de eerste ketencoöperatie in Nederland. Wij hebben geen telers in dienst en ook de cider maken we niet zelf. Wij werken met partners: van telers en verwerkers tot verkopers en consumenten. Door samen te werken optimaliseren we de hele keten in plaats van een schakel die zijn eigen positie maximaliseert.
We zoeken wederkerigheid. Een verkooppartner die ook een bijenhaag in zijn tuin plaatst of een consument die helpt bij een proeverij. Zo kan diegene niet alleen het verhaal vertellen, maar ook zelf beleven of anderen laten ervaren."
Lidmaatschap
Iedereen kan lid worden van de coöperatie, dus ook consumenten. Alle leden hebben een stem in het beleid en de organisatie. Elk lidmaatschap is toegesneden op wat die partij nodig heeft. Zo krijgen consumenten korting en kunnen zij deelnemen aan activiteiten.
Medeoprichter Henri Holster, werkzaam bij Wageningen Universiteit, helpt de telers vanuit zijn expertise. "Naast het verbeteren van de biodiversiteit gaan we kijken naar natuurlijke bestrijding. Hoe kunnen we problemen als schimmelziektes voorkomen? En als bestrijding nodig is, kunnen we dat verminderen of kunnen we de natuur als hulpmiddel inzetten?"
Nieuwe producten
"We hebben tot nu toe 76 ton aan appels tot cider verwerkt. Maar bij het persen van appels komt, behalve sap, ook pulp vrij. Voor ons een mooie uitdaging om daar ook een product van te maken, dat hopelijk eind van het jaar op de markt is. Op langere termijn willen we ook peren en zacht fruit als aardbeien, frambozen en bessen verwerken tot cider of andere producten.
Onze cider is onder andere te koop bij regionale winkels, maar ook bij Dille & Kamille. Hun formule ‘natuurlijke eenvoud’ past goed bij de Krenkelaar. Wij organiseren proeverijen in hun winkels en zijn in gesprek over het geven van workshops. Ik denk dat ons product ook goed past bij Marqt of Stach, maar we moeten de directie nog overtuigen."
Hilde Engels
Bestuursvoorzitter De Fruitmotor
Studeerde biologie in Wageningen
Levensmotto: 'Mens durf te leven'
Dit interview is onderdeel van de serie Growing Ideas, waarin we een kijkje nemen in de toekomst van Food & Agri en innovatieve ondernemingen uit deze branche een podium bieden.
Rabobank is een coöperatieve bank. Dit betekent dat wij niets alleen doen, maar altijd met anderen. Om samen wereldwijd oplossingen van klanten op te schalen en door te ontwikkelen. 'Growing a better world together'.